Narenciyede düşük rekolte, yüksek fiyat beklentisi

ÖMER FANSA - Türkiye'de önemli narenciye üretim merkezi olan Adana'da olumsuz hava şartları nedeniyle geçen yıla göre rekoltede düşüş, tüketiciye yansıyan fiyatlarda ise artış bekleniyor.

Türkiye'de üretilen yaklaşık 4 milyon 300 bin ton narenciyenin yüzde 70'inin elde edildiği Çukurova'da, geçen hasat dönemi sonlarındaki aşırı soğuk hava, narenciye fidanlarını olumsuz etkiledi.

Bu olumsuzluktan etkilenmeyen ağaçlar ise çiçeklenme döneminde yaşanan aşırı sıcak hava ve poyraz nedeniyle zarar gördü.

Zarar nedeniyle, enterdonat ve mayer türü limon, satsuma türü mandalina ve Washington dışındaki portakal türlerinde büyük oranda rekolte düşüşü bekleniyor.

Ağustos sonundan itibaren itibaren iç piyasaya yönelik iri boy mayer türü limonların hasadıyla başlayacak sezonda düşük rekolteden dolayı fiyatların yükseleceği öngörülüyor.

Seyhan Ziraat Odası İkinci Başkanı ve narenciyeden sorumlu yönetim kurulu üyesi Cahit İncefikir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen sene hasat mevsimi sonuna doğru aşırı soğuklar yaşandığını, bundan etkilenen ağaçların bu kez de yaklaşık bir ay önce yoğun bir poyraz ve sıcak havayla karşılaştığını söyledi.

Enterdonat ve mayer limon ile ihracat için en tercih edilen satsuma türü mandalina ve erkenci portakallarda ciddi zarar oluştuğunu ifade eden İncefikir, en fazla etkilenen limonda durumun çok ciddi olduğunu anlattı.

İncefikir, bu yıl 100 kilogram enterdonat limon olması gereken ağaçta 25-30 kilogram ürün bulunduğunu, genel olarak yüzde 80'lere ulaşan zarar beklediklerini dile getirdi.

En az etkilenen ürünlerde yüzde 40 azalma olduğunu vurgulayan İncefikir, "Türkiye rekoltesinin biz geçen yıla göre bu ürünlerden dolayı daha eksik olmasını bekliyoruz. Bu, bizim somut olarak kendimizin ovanının birçok bölgesini gezip denetlemelerimiz sonunda karar verdiğimiz bir durum. Özellikle enterdonat bu soğuklardan çok ciddi etkilendi. Ağaçlar filizlere çalıştı. Ürün yapmaktan çok kendini toparlamaya, korumaya oldurmaya çalıştı." ifadesini kullandı.

- İhracatçı şimdiden ürün temin ediyor

İncefikir, rekolte azlığı dolayısıyla ihracatçının şimdiden ovaya ürün almaya çıktığını anlattı.

Ürün azlığı dolayısıyla fiyatların yüksek olmasını beklediklerini ancak üreticinin az ürünü için tatmin edecek fiyat oluşmasının zor olduğunu aktaran İncefikir, şöyle devam etti:

"Şimdiden limon almak, limona para yatırmak isteyenler var ama alışveriş dönmüyor. Çünkü üreticinin de bir beklentisi söz konusu. Onun da ürünü az ve verebileceği en yüksek rakamlara vermeye çalışıyor. Önümüzdeki süreçte rekoltenin düşük, ürün fiyatlarının yüksek seyretmesini bekliyoruz. Geçen yıl en az 45-50 kuruş olan bir ürünün 80-90 kuruşa gideceğini çok rahat söyleyebiliriz. Limonda fiyat veremiyoruz çünkü ciddi bir alışveriş sıkıntısı olacak. Ürün gerçekten çok az."

- Üretici fiyatı düşünüyor

Adana İli Turunçgil Üreticileri Birliği (ADATÜB) Başkanı Rifat Karabucak da yaşanan olumsuzluklar nedeniyle özellikle limonlarda epey kayıp yaşadıklarını belirtti.

Türkiye genelinde narenciye ürünlerinde azalma yaşandığını, İzmir ve Antalya'da da soğuk hava ve yağmurlardan kaynaklanan ürün kayıpları olduğunu ifade eden Karabucak, şu anda bütün üreticilerin, "Fiyatlar ne olacak, nasıl olacak? İhracatçı, bu ürünlerimizi üreticilerin istediği şekilde değerlendirebilecek mi?" sorularının cevabını beklediğini vurguladı.

Karabucak, üreticinin endişelerine değinerek, şunları kaydetti:

"Geçen sene 700- 800 ton limon olan bahçede bu sene 30-40 ton ürün olduğunu düşünürsek tek başına limon üreten üretici için çok olumsuz bir sezon olacak. Mutlaka tüketici de etkilenecek. Dalında yüksek fiyatlara satılan limonlar, mutlaka ki tüketiciye de çok daha fazla fiyatla yansıyacaktır. Limon bu kadar az iken enterdonat dalında kilosu 1,75-1,80 lira, mayer 1,35 - 1,50 liradan bahsediliyor ama bu üreticiyi çok tatmin etmeyecektir. Çünkü elinde kendi masrafını çıkartabileceği ürünü yok. Bu anlamda üreticinin bu sene çok olumsuz bir yıl yaşayacağını düşünüyoruz."

Karabucak, göreve yeni başlayan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba'ya hayırlı olsun dileklerini ileterek özellikle girdi maliyetlerine yönelik önlemler beklediklerini sözlerine ekledi.