- ODTÜ öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Yücel:

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Yücel, Karadeniz'in dünyanın en büyük oksijensiz denizi olduğunu söyledi.

Yrd. Doç. Dr. Yücel, Antalya Büyükşehir Belediyesi Deniz Biyolojisi Müzesi tarafından Bülent Ecevit Kültür Merkezi'nde düzenlenen, "Derin Bilim: Alvin ile Okyanus Tabanında Bir Gün" konulu söyleşide, Pasifik Okyanusu'nda yaptığı araştırmalarla ilgili bilgi verdi.

"Alvin" isimli denizaltıyla 2 bin 500 metreye daldıklarını anlatan Yücel, 4 Nisan 2017'de deniz altında araştırma yapma fırsatı bulduklarını aktardı.

Söz konusu aracın içinde bir pilot ve iki araştırmacı olmak üzere 3 kişi bulunduklarını kaydeden Yücel, derin deniz hidrotermal kaynaklarda çalışmaların çok zor olduğunu vurguladı.

Son 30 yıldır Amerikalıların yanı sıra Fransızların bir denizaltısıyla derin deniz araştırmalarının yapıldığını dile getiren Yücel, "Benim bunların ikisiyle de dalma şansım oldu ama son zamanlarda robotik cihazlar önem kazandı. Derin denizin ilk keşfini insanla yapmak gerekiyor, robotik araçları oraya göndermek için arazinin 3 boyutlu algılanması zorunlu. Daha sonra araziyi tanıdığımız zaman robotları gönderip, görüntü ve fotoğraf çekebilirsiniz ama kısaca derin deniz araştırmaları çok zor, meşakkatli ve pahalı." diye konuştu.

Yücel, deniz tabanına indiklerinde başka bir gezegene gitmiş gibi hissettiğini dile getirdi.

Deniz tabanının karanlık ve soğuk olduğunu ama inceleme yaptıkları bölgesinin volkanik sıra dağların olması nedeniyle hidrotermalden dolayı deniz derinliğinde sıcak suyun bulunduğunu bildiren Yücel, hidrotermal kaynakların çıktığı yerlerde güçlü enerji ve zengin demir metallerinin bulunduğunun altını çizdi.

Yücel, şunları kaydetti:

"Yani hayat oluşması için bir kimyasal dengesizlik olması gerekiyor ilginç biçimde. Ben bizim kıyılarımıza geleceğim çünkü Satürn'ün uydusuna kadar gittik ama böyle sistemler hemen ülkemizin dibinde önemli oksijen farklılaşmalarına sahip. Karadeniz, zaten dünyanın en büyük oksijensiz denizi, sadece yüzeyindeki 80-100 metresi oksijenli geri kalan 2 kilometresine kadar oksijen yok. Karadeniz'de baca çıkışları var ama bunlar hidrotermal çıkışı değil, metan sonucu oluşan bacalar. Karadeniz çok özel ama daha yakına gelmek gerekiyor. Bu ekosistem için. Akdeniz'de Kaş açıklarında Finike derin deniz altıları var. Özellikle Doğu Akdeniz'de doğalgaz rezervleri var, kimi yerlerde faylardan kabuklardan bu gazlar dışarı çıkıyor. Derin deniz ve tabanı hakkında Mars yüzeyi kadar bilgimiz yok. Derin deniz, büyük enerji yani değerli metal anlamında çok zengin ve şimdi derin denizlerde madencilik çalışmaları başladı."

Derin denizde çok fazla yaşayan canlı olmadığını ama denizde bir görünüp bir anda kaybolan "uçan hayalet" gibi canlıların olduğunu ve fotoğraflama şansı yakaladıklarını açıklayan Yücel, bunların ne yiyip ne içtikleri hakkında bir fikre sahip olmadıklarını sözlerine ekledi.