"Emektar" traktörlerinden vazgeçemiyorlar

HAKAN FİRİK - AHMET PESEN - Tarım ve hayvancılık kenti Balıkesir'in Edremit, Bandırma ve Manyas ilçesinde bazı çiftçiler, ömürleri 52 yılı bulan, ailenin parçası gibi gördükleri emektar traktörlerinden vazgeçemiyor.

"Çiftçinin dostu" olarak nitelendirilen traktörlerin teknolojik gelişmelere paralel olarak daha gelişmiş modelleri üretilmesine rağmen, tarım ve hayvancılıkla uğraşan bazı kişiler eskilerine hala gözü bakıyor.

Tariş 78 Nolu Edremit Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Yalazı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sahip olduğu 1964 model traktörün dedelerinden kaldığını söyledi.

Traktörün manevi değerinin yüksek olduğunu, parayla kıymet biçilemeyeceğini ifade eden Yalazı, "Dedemden babama, babamdan da bize kaldı. Küçük çaplı kendi işimizle uğraşıyoruz. Traktörümüz hala çalışır vaziyette, memnunuz. Bütün ekmeğimizde, rızkımızda, çoluğumuz ve çocuğumuzun büyümesinde bu traktörün katkısı var." dedi.

Yalazı, traktörün boyasının bile halen orijinal olduğunu ve almak isteyenlerin arkasının kesilmediğini dile getirerek, "Değişeni yok, arıza nedir bilmiyoruz. Sadece bakıma götürüp yağına suyuna baktırıyoruz o kadar. Zamanında traktörler daha sağlammış." diye konuştu.

- 40 yıl önce traktörünü aldığı günü unutamıyor

Edremit ilçesinin Bostancı Mahallesi'nde çiftçilik yapan 61 yaşındaki Hüseyin Gürbüz ise yaklaşık 40 yıl önce askerden geldikten sonra "sıfır" aldığı traktöründen vazgeçemediğini söyledi.

Traktörünü aldığı günü unutmadığını dile getiren Gürbüz, şunları kaydetti:

"Ben çiftçiliğe 1970'li yıllarda başladım. Bundan önce başka bir traktörüm vardı. 1972'de almıştık. Birkaç yıl kullandıktan sonra sattım. O dönemlerde traktör alabilmek kolay değildi. Yaklaşık 40 yıl önce 25 Aralık'ta Balıkesir'de bir galeriden sıfır traktör aldım. Bir akşam üzeri aldım traktörü. Traktörüm yeni diye öyle fazla gaza basmadım. Hava soğuk ve kar yağışlıydı. Tipi de başladı ama yoluma devam ettim. Akşam üzeri çıktığım yolu yatsı ezanında Edremit'te tamamladım. Traktörü getirdiğim gün çok soğuktu. Traktörün yeni oluşunun sevinciyle soğuğa aldırış etmeden onca yolu geldim."

Gençliğinden bu yana ömrünün 40 yıllık traktörünün üzerinde geçtiğini anlatan Gürbüz, "Aşağı yukarı 100 dönüm arazim var. Arazilerimi bu traktörümle ektim, biçtim. Traktörüm o kadar kıymetli ki hiç kimseye emanet bile etmedim. Paha biçilmez bir değeri var benim yanımda. Her bindiğimde ilk günkü heyecanı yaşıyorum." dedi.

- 81 yaşındaki Necmi dedenin 40 yıllık dostu

Manyas ilçesine bağlı Tepecik Mahallesi'nden 81 yaşındaki çiftçi Necmi Erdoğan, 1976 model traktörünü, yıllar sonra daha gelişmişini edinmesine rağmen satmadığını söyledi.

Traktörünü çok titiz kullandığını anlatan Erdoğan, ufak tefek arızalarını kendisinin çözmeye çalıştığını ifade etti.

Daha gelişmiş çift çeker teknolojik bir traktörünün daha bulunduğunu belirten Erdoğan, şunları kaydetti:

"Ama bunun yeri bambaşka. Benim 40 yıllık dostum. Çocuklarım, 'bunu satalım baba' diyorlar ama ben sağ olduğum müddetçe bu traktör de duracak. O benim ilk göz ağrım, benim taksim, tarlalarımı dolaşmaya hep bu traktörümle gidiyorum. Kısacası o benim elim, ayağım. Satmaya kalksam modeli eski diye verecekleri para 5-6 bin lira ama bendeki manevi değeri para ile hiç ölçülmez."

40 yıldır traktörüne binmeden mazot, yağ, su kontrolünü yaptığını, işi bitip geldiğinde de traktörünü yıkayıp temizlediğini vurgulayan Erdoğan, çok sevdiği "makineden" vazgeçmeyeceğini söyledi.

- "Ailenin ferdi gibi oldu"

Bandırmalı çiftçi Ali Beygiret, 23 yaşında aldığı traktörünü 40 yıldır kullandığını belirterek, "O aileden biri oldu. Bir köylünün yapabileceği her türlü işi onunla gerçekleştirebiliyorum. Traktöre uygun yedek malzeme taktığınız zaman gücüne göre yapamayacağınız iş yoktur." dedi.

Tarla işlediğini, hububat ektiğini, gübre ve tohum attığını, tarım makinesi takarak ilaçlama yapabildiğini ifade eden Beygiret, "40 yıldır üzerindeyim satmayı hiç düşünmedim. Çok cefakar, yürüyemeyecek duruma gelene kadar kullanacağım. Bu traktörün ustası da benim, aşağı yukarı her şeyini ben tamir ediyorum. Bozulacak diye de hiç korkmuyorum çünkü bu Avrupa yapımı bir traktör." diye konuştu.