Türkçe'ye uygun yeni klavye: E klavye

Boğaziçi Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma ile Türkçe'ye uygun "E Klavye" geliştirildi.

Türkçe'ye uygun yeni klavye: E klavye
Türkçe'ye uygun yeni klavye: E klavye
GİRİŞ 24.02.2015 14:25 GÜNCELLEME 25.02.2015 06:17
Bu Habere 58 Yorum Yapılmış

Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ekşioğlu liderliğinde yaklaşık 3 yıldır yürütülen bilimsel araştırmalar sonucu geliştirilen ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen "E Klavye" geliştirme projesinde patent alma aşamasına gelindi.

Üniversiteden yapılan yazılı açıklamaya göre, Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mahmut Ekşioğlu liderliğinde yaklaşık 3 yıldır yürütülen bilimsel araştırmalar sonucu geliştirilen ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen klavye geliştirme projesinde patent alma aşamasına gelindi.

Projeye ilişkin bilgi veren Ekşioğlu, projenin çıkış noktasını, klavye üzerindeki harflerin ergonomik yerleşimini araştırmak şeklinde açıklayarak, iyi bir klavye tasarımında en önemli ölçütün harflerin klavyedeki dağılımı olduğunu belirtti.

Ekşioğlu, harflerin parmak kapasite ve hareketlerine göre en uygun dağılımı yazım performansını artırırken, sağlık ve konfor açısından daha rahat kullanım sağladığını ifade etti.

Klavyede harf yerleşim düzeninin optimal olmaması durumunda kullanıcının yazım performansı açısından sorun yaşayabileceğine vurgu yapan Ekşioğlu, el ve bileklerde karpal tünel sendromu, tenosinovit gibi kas-iskelet sistemi hastalıklarıyla karşı karşıya kalınabileceğine dikkati çekti.

Ekşioğlu, proje kapsamında, farklı yaş gruplarından yetişkinlerle yürütülen araştırmalar sırasında, ergonomik ölçütlerin deneysel çalışmalarla belirlendiğini ve laboratuvar deneyleriyle her parmağın tek tek tuş basım hızının bulunarak hız kapasitelerinin tespit edildiğini bildirerek, şunları anlattı:

"Parmakların ikili kombinasyonları ile ilgili deneyde iki tuşa ardı ardına basmak için geçen ortalama süreleri ölçtük. Ayrıca Türkçe'deki harf ve harf çiftlerinin ardışık kullanım sıklıklarını belirledik. Bu verileri geliştirdiğimiz optimizasyon modelimizde girdi olarak kullandık. Modelin çözümü ile elde ettiğimiz 152 klavye yerleşiminden en iyi 3 aday klavye yerleşimini, 2'si deneysel 3 ayrı doğrulama testine tabi tuttuk, F ve Q klavyelerle performans ve sağlık ölçütü açısından karşılaştırdık. Bu testlerden birinde sensörlerle donanmış bir çift 'hareket yakalayıcı veri eldiveni' kullandık ve tendon hareket mesafelerini ölçtük. E klavye, tipik bir Türkçe metni, F ve Q klavyeden önemli derecede daha az tendon hareketi ile yazmayı sağladı. Tendon hareket miktarı fazlalığının el-bilek kas iskelet hastalıkları için bir risk teşkil ettiği bilinmektedir. E klavye, optimizasyon sonuçları ve Dvorak klavye tasarım ilkelerine göre karşılaştırma, tendon hareket deneyi ve yazım hızı deneylerinde F ve Q klavyeden daha başarılı bulundu."

E klavye deneye ve matematiğe dayanırken, F klavyenin bilimsel dayanaktan yoksun olduğunu iddia eden Ekşioğlu, E klavyenin, dünyada deneye ve matematiğe dayanan ve aynı zamanda doğrulama testleri yapılmış "ilk ve tek" bilimsel klavye olduğunu öne sürdü.

Ekşioğlu, Türkçe için geliştirilen ilk klavye olan F klavyenin 1950'lerin Türkçesine ve şartlarına göre geliştirildiğini ve Q klavyeye göre daha başarılı olduğunu belirterek, şu görüşlere yer verdi:

"F klavyenin geliştirilmesinde kullanılan bilimsel yöntemin ne olduğuna dair literatürde hiçbir veriye rastlamadık. 1950'ler ergonomi ve optimizasyon tekniklerinin Avrupa ve ABD'de uygulanmaya konduğu başlangıç dönemleriydi. Ayrıca F klavyeyi oluşturmada kullanılan Türkçe harf sıklıkları, Türkçe Ulusal Derlemi'ne göre değil, 1950'lerin TDK sözlüğüne göre tespit edilmiş ve harf çiftlerinin sıklıkları kullanılmamış. Yazım yükü parmaklara kapasitelerince dağıtılmamakta ve işaret parmaklarına aşırı yüklenilmektedir. Sonuç olarak F klavye, Dvorak klavye yerleşim ilkelerinin kısmen uygulanması ve deneme-yanılma yoluyla oluşturulmuş bir klavye görünümündedir.

AA 

YORUMLAR 58
  • cem_islam 8 yıl önce Şikayet Et
    bunun neresi türkçe klavye?? yok space boş yaz backspace geri yaz sil yaz... türkceden ziyade ingilizce olmuşş hem insnaların alışıla geldiği sistemöi neden bozuyorsunuz ki? bu klavyeyi değiştirmekle her progrmada zorluk çekecek insnalr... tyaygın olan bir klavyey türkçe karakterler eklenilse vede bir arkadaşın dediği gbi TL işareti eklense iyi olur gereksiz bir çalışma.....
    Cevapla
  • off 8 yıl önce Şikayet Et
    neyle başladıysam o , türkçe karakter içeren q klavye
    Cevapla
  • faruk 9 yıl önce Şikayet Et
    Klavyede bile faşizm.
    Cevapla
  • İlyas Hoca 9 yıl önce Şikayet Et
    F klavye denilince aklımıza hep "yaz kızım" geldi ve F klavyenin aslında hayatı büyük ölçüde kolaylaştıran bir araç olduğunu göremedik, görmezden geldik. F klavye kullanımının adeta bir devlet politikasına dönüşmesi elzemdi ve bir nebze olsun bunu başarabilmiş durumdayız ancak henüz yeterli durumda olduğumuzu söyleyemem. Nasıl ki biz F Klavyenin Sırrını çözdüysek elbette E Klavyenin sırrını da çözeriz. Yeter ki Ankara F Klavye kullanımını yaygınlaştırmak için etkin çalışmalarda bulunsun. Ben F Klavyenin Sırrını çok geç çözdüm ve gerçekten de düşünme gücünü yüzde beş yüz arttırdığını gördüm, e klavyenin kullanımı f klavyeden daha kolaysa öğrenimi daha kolay olacaktır.
    Cevapla
  • erol 9 yıl önce Şikayet Et
    Bunun için uzman olmaya gerek yok ki, sesli harfler bir tarafta sessiz harfler bir tarafta olmalı. bir kelimede sessiz harf daha çok olduğu için sessiz harfleri sağ ele kullandırmak yazıyı hızlandırır, ingilizce harfleride sol elin serçe parmağının ulaşacağı (az kullanılacağı için) yerlere koymak yeterli. ancak bu klavye de programlama yapanların kullandığı semboller yok. Yenilik yapılacaksa günlük hayatta ve bilimsel kullanımlarda sık kullanılan sembollerin en azından T harfine TL simgesinin eklenmesi gerekir. Tuşların açıklamalarının da türkçe yapılması gereklidir. bu işlere saçma diyen arkadaşlar bu çok önemli bir konu...
    Cevapla
Daha fazla yorum görüntüle
DİĞER HABERLER
Murat Kurum: İstanbul artık yeni dönem için gün saymaktadır
B sınıfı ehliyet değişiyor! İşte kullanabileceğiniz 125 cc motosiklet modelleri