5. Tüketici Hukuku Kongresi

Tüketici Hukuku Enstitüsü tarafından bu yıl 5'incisi gerçekleştirilen Tüketici Hukuku Kongresi'nin sonuç bildirgesinde, bankaların tüketicileri sigorta yaptırmaya zorlamasının kanuna aykırı olduğu ve hayat sigortasının, tüketicinin talebi halinde yapılması gerektiği ifade edildi.

İstanbul'da 19-21 Kasım'da düzenlenen, 34 tebliğin sunulduğu, alanında uzman 51 kişinin konuştuğu, otomotiv, bankacılık, inşaat, telekomünikasyon, turizm, ilaç ve reklam sektörleri hakkında tüketici sorunları ve çözüm önerilerinin ele alındığı kongrenin sonuç bildirgesi açıklandı.

Bildirgede, tüketici hukukunun hukuk, işletme ve iktisat fakültelerinde zorunlu ders haline getirilmesi, ortaokul ve lise dönemlerinde tüketici hakları derslerinin okutulması gerektiği belirtildi.

Tüketici hukuku düzenlemelerinin dönemin koşullarına göre geliştirilmesi ve bu mevzuatın gereği gibi uygulanmasının, kalitesiz mal ve hizmet üretenlerin haksız rekabetinin önlenmesinin, çevre hukuku ve kalkınma hukuku yönünden önem taşıdığı vurgulanan bildirgede, şu ifadeler yer aldı:

"Tüketicilerin, varlıklarını etkili bir biçimde sürdürebilmelerinin en temel şartı rekabetçi serbest bir piyasanın mevcudiyetidir. Abonelik sözleşmelerin süresi konusunda önemli sınırlamalar mevcuttur. Bu nedenle telekomünikasyon sektöründe görülen bir yıldan uzun süreli cihaz kampanyalarının yönetmelik değişikliği ile açıkça düzenlenmesi yararlı olacaktır. Elektronik haberleşme sektöründe taahhütlü kampanyaların düzenlenmesi ve taahhüt şartlarına aykırılık halinde abonelere yansıtılabilecek cayma bedellerinin sınırlanması, tüketici refahının artması ve rekabetçi bir pazarın oluşması açısından gerekliliktir. Tüketiciler açısından bakıldığında en fazla şikayet alan sektörlerden birinin telekomünikasyon sektörü olmasının yadsınılmaması gerekir. Zira bunun en önemli gerekçesi bu sektördeki tüketici işlemlerinin devamlılığı ve fazlalığıdır."

- Elektronik ticaret

Bildirgede, sağlık için gıda takviye ürünleri kullanımına dikkat edilmesine ilişkin uyarılara da yer verildi.

Elektronik ticarette ödeme sistemlerinin kullanımının kolay, ödeyen veya alıcının her ikisi için de ücretsiz veya yapılan işleme oranla maliyeti düşük olması gerektiğine değinilen bildirgede, "Mevcut ödeme şekillerindeki tüm uygulamalar gerçekleştirilebilmeli, güvenli olmalı, uluslararası kabul görmeli ve mesafeli satışlardaki alıcının mal gönderilmeden ödeme yapmaması, satıcının da ödeme yapılmadan malı göndermekte isteksiz davranması sorununa çözüm getirmelidir" denildi.

Sigorta poliçelerinin düzenlenmesinde kanunda öngörülen şekil şartlarına uyulması gerektiğine dikkat çekilen bildirgede, özellikle bankaların tüketicileri sigorta yaptırmaya zorlamasının kanuna aykırı olduğu bildirildi.

Hayat sigortasının, tüketicinin talebi halinde yapılması gerektiği ifade edilen bildirgede, şunlar kaydedildi:

"Ülkemizde ölüm ve bedensel zararlar, en çok insan taşıyan araçlardan ve yüzde doksandan fazlası sürücü kusurlarından kaynaklanmakta olup, taşıma işini üstlenenlerin sorumluluğu ile devletin kazaları önleme yükümlülüğü sorgulanmalı, tartışılmalıdır. Yargıtay'ın yerleşik ve istikrar kazanmış uygulamasına göre elektrik dağıtım şirketleri tarafından fatura yoluyla elektrik abonelerinden tahsil edilen kayıp kaçak, dağıtım, iletim, sayaç okuma ve perakende satış hizmet bedellerinin tahsili uygulaması hukuka, hakkaniyete ve temel tüketici haklarına aykırıdır."

Sonuç bildirgesinde, tüketici hakem heyeti kararlarının sorunsuz ve etkili şekilde yerine getirilmesi bakımından kanuni düzenlemelerin gözden geçirilmesinin önemi de vurgulandı.