"Yılbaşı öncesi vatandaşa kredi uyarısı"

İSMAİL ERSAN - Yılbaşına sayılı günler kala bankalar, yüzde 1,15 ila 1,30 faizle 48 aya ve 100 bin liraya varan kredi fırsatları sunarken, tüketici dernekleri, vatandaşları aylarca borç ödemek zorunda kalabilecekleri yönünde uyardı.

Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tüketicilerin kesinlikle borçlanmaktan sakınmaları gerektiğini söyledi.

Pek çok kişinin borçla yaşamayı tercih ettiğini belirten Ağaoğlu, "Bankalar, para satıp gelirlerini artırmak için tüketicilere adeta harcama yapmaları yönünde tahrikte bulunuyor" dedi.

Ağaoğlu, milyonlarca aile kredi kartı borçları nedeniyle zor durumdayken, bankaların "cazip" diyerek sunduğu kredilere temkinli yaklaşmak gerektiğini vurguladı.

Pek çok ailenin, kredi borçları yüzünden ödeme güçlüğü çektiğini hatta temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığını anlatan Ağaoğlu, şöyle konuştu:

"Yüzde 1,15-1,30 arasında faiz vaadi cazip değildir. Bu 1,30'dan hesaplandığında bileşik faizi yıllık yüzde 30'a yaklaşmaktadır. Yani 100 bin lirayı aldığınızda bir yıl sonra aslında cebinizden çıkan para miktarı 130 bin lira civarında olacaktır. Aksi halde bir yılbaşı gecesi için 100 bin lira kredi sunulmasının mantıklı bir izahı yoktur. Burada amaç para satmak ve o paranın üzerinden para kazanmaktır. Tüketiciler bilinçli davransın, borç almaktan kaçınsın. Aksi halde bir gece için alacakları keyif, aylar, yıllar boyu kendilerine acı olarak yansıyacaktır. Esasen bankaların '3 ay erteleme', 'cazip fırsat kredileri' gibi bu tür aldatıcı kampanyaları yılbaşı ile sınırlı değildir. Sevgililer Günü, Anneler Günü, Babalar Günü, bayram kredisi gibi çeşitli vesilelerle tüketicileri borçlanmaya yöneltmektedirler."

- "Bu krediler akla ziyan, kabul edilemez"

Bilinçli Tüketiciler Platformu Sözcüsü Mehmet İmrek ise yıl içinde özel günler için farklı isimlerle sunulan kredi kampanyalarının genellikle tüketicilerin harcamalarına yönelik olduğunu anlattı.

Tüketicilere uyarıda bulunan İmrek, "Tüketicilerin, 'Paranız yoksa bankalardan kredi alabilirsiniz' denilip uzun vadeye yayılarak bir günlük mutluluk için 2, 5, 10 senelik gelecekleri ipotek altına alınıyor. Bu durumda ödeme güçlüğü içine giren tüketiciler, bir günlük mutlulukları karşısında ömür boyu mutsuzluk yaşıyor" ifadelerini kullandı.

İmrek, yılbaşı dolayısıyla 100 bin liraya kadar kredi verilmesini "akla ziyan, kabul edilemez bir şey" olarak nitelendirdi.

Ödenemeyecek bir borca imza atılmaması gerektiğine dikkati çeken İmrek, şunları kaydetti:

"Tüketicilere tavsiyem, hiçbir zaman bir günlük tatil ve keyif için uzun dönemli borç altına girmesinler. Yüksek miktarlı kredi borçlarına hiçbir zaman tevessül etmesinler. Paraları varsa tatil yapsınlar, paraları yoksa ve eğlenmek de istiyorlarsa çok düşük miktarda kredi alsınlar. Aşırı derecede tüketime yönelik hediyelerden kaçınsınlar. Ayrıca yüzde 1,15 ve 1,30 gibi faizler yıllık faiz oranı olarak algılanmamalı. Bunlar aylık faizdir. Buna bankacılık sigorta vergisi de dahil edildiğinde bu oran biraz daha artar. Bankaların reklamlarında bu eklenmiş oran verilmiyor. Sanki o vergi hiç yokmuş gibi çıplak bir faiz oranı olarak lanse ediyorlar. Tüketiciler, kredi aldıklarında bu oranların net olup olmadığını sorgulamalı."