Peder Dositheos: Erdoğan'ı bize Tanrı gönderdi

1500 yıldır İstanbul’da bulunan Fener Rum Patrikhanesi, kapılarını Atlas Tarih Dergisi’ne açtı. Kilisenin Basın Sözcüsü Peder Dositheos Anağnostopulos, Atlas Tarih Dergisi'nin Yazı İşleri Müdürü Behice Tezçakar'ın Ekim-Kasım sayısı için kilisenin kuruluşundan bu yana tartışılan tüm soruları yanıtladı.

Peder Dositheos Anağnostopulos, “Azınlık vakıflarına ait malların iadesi kararı sürpriz oldu mu? Duyduğunuz anda ne hissettiniz?” sorusuna şu yanıtı verdi:

“3.5 yıldır bir çaba vardı. Çalışmalarımızın meyve vereceğini biliyorduk ama bu kadar çabuk olacağını tahmin edemedik. Ne hissettiğimi söylersem gülersiniz. Demek ki Müslüman Erdoğan’ı Tanrı bize gönderdi. Şakadır ama şunu düşündüm. Ben Yunanistan’da da, burada da, tüm dünyada da prensip olarak politikacılara inanmam. Siyasetçiler partisini, seçmenini, oyunu herşeyi düşünmek zorunda. Bu karardan sonra demek ki sayın Başbakan yalnız laftan ibaret değildir, hakikaten bir liderdir diye düşündüm.”

Lozan’ı istiyoruz

Peder Dositheos Anağnostopulos, Patrikhaneye din görevlisi yetiştiren Heybeliada Ruhban Okulu ile ilgili görüşlerini de, “Okul bir üniversiteye bağlanmak istendi ancak biz istemedik ve okulu kapattık. Çünkü Türkiye’deki üniversitelerde kıyafet yasağı ve karma bir eğitim var. Ancak bizde bir kadın papaz olamaz ve öğrenciler özel kıyafetlerimiz dışında kıyafet giyemez. Biz Lozan’daki hükümlerin uygulanmasını ve okulumuzun eski statüsüyle MEB’e bağlı olarak faaliyete geçmesini istiyoruz” diye açıkladı.

9 milyon kişiyiz

Dositheos Anağnostopulos ekümeniklik tartışmalarını da şöyle özetledi: “Fatih Sultan Mehmet 1453’te Patrik Gennadios’u millet başı yaptı. Bunun dinle hiçbir ilgisi yok. Milleti idare etmek din adamının işi değil. O zaman patrik bunu yapamam diyemezdi, yapmaya mecburdu. Sorun veya yanlış anlama buradan kaynaklanıyor. Millet başılıkla ekümenikliği karıştırıyorlar. Artık medeni kanun var. Laik bir cumhuriyette bu asla olmaz. Ekümenikliğimize gelince, nasıl İskenderiye Patriği yalnızca Afrika’dan sorumluysa, biz de tüm Türkiye, 12 ada, Girit, Kuzey ve Güney Amerika’dakilerden yani diasporada yaşayan Rum kökenli Ortodokslardan sorumluyuz. Aşağı yukarı 8,5-9 milyon kişidir.

Çarmıhtan yarı yarıya indi

PATRİK Bartholomeos, Amerika’daki bir televizyon kanalına verdiği röportajda, “Türkiye’de kendimizi çarmıha gerilmiş gibi hissediyoruz” demişti. Peder Dositheos’a bu röportaj sorulduğunda; Heybeliada açılınca Patriğin bu düşüncesinin tamamen değişeceğini, bu konuda hükümetten yardım geleceğine inandıklarını bu sebeple de Patrik’in çarmıhtan yarı yarıya inmiş sayılabileceğini belirtti.

Papayla farkımız büyük

Peder Dositheos Anağnostopulos, kamuoyunda çokça tartışılan kiliseler arasındaki ayrımı ise şöyle anlattı: “1054’e kadar kiliseler 5’li idareyle yönetilirdi. Roma başpiskoposu yani papa, İstanbul başpiskoposu yani patrik, İskenderiye patriği, Antakya patriği ve Kudüs patriği. Hiyerarşik sıra da budur. Papa birinci. Biz de bunu böyle kabul ediyoruz. Ancak papanın başpiskoposların başı olması bütün Hırisyanlığı idare etmesi anlamına gelmez. Eşit haklara sahip beş başpiskoposun en kıdemlisidir o kadar. 1054’te kiliseler ayrılınca papa diğer dört başpiskoposu kendine bağlı görmeye başlayınca, Doğu’daki kiliselerin idari değil manevi başı veya birincisi otomatik olarak İstanbul Partikliği oldu. Düşmanlığın sebebi karmakarışık aslında. Roma başpiskoposları yani papalar kendilerini devletin başı gibi görürler. Doğu’daki hiçbir kilise kendini böyle görmez. Din anlayışımız farklı. Evet, biz Müslümanlar gibi bir hükümdarlığı bekliyoruz. Fakat Katolikler diyorlardır ki İsa’nın bütün dünyayı yöneteceği hükümdarlığı gelinceye kadar burada bir hükümet vardır o da Vatikan’tır. İşte aramızdaki büyük fark bu. Biz papayı baş olarak değil, manevi birinci olarak kabul ediyoruz.

Vatan