Çölyak hastalığı olanlara doktor tavsiyesi

Çölyak; ince bağırsaklarda meydana gelen bir emilim hastalığıdır. Çölyak hastalığı olanlar nelere dikkat etmeliler?

Çölyak hastalığı olanlara doktor tavsiyesi
Çölyak hastalığı olanlara doktor tavsiyesi
GİRİŞ 25.11.2014 11:31 GÜNCELLEME 25.11.2014 11:31

İnce bağırsaklarda gıdaların emilimini sağlayan ‘‘Villus’’ denilen yapılar bozulur, besin maddelerinin emiliminin bozulmasına veya engellenmesine neden olur. ‘‘Spru veya Gluten enteropotisi’’ olarak da anlandırılır. Çölyak genetik bir hastalıktır!

Emsey Hospital’dan İç Hastalıkları Uzmanı  Uzm. Dr. Ahmet Hamidi, Çölyak hastalığı ile ilgili önemli uyarılarda bulundu.

Çölyak hastaları buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan ‘‘Gluten’’  yani kepek adlı proteini tolere edemez ve dolayısıyla hastalık meydana gelir. Daha çok çocuk yaşlarda görülmekle beraber her yaş grubunda görülebilen bir hastalıktır.

Çölyak Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Çocuklarda daha çok kakaları ile teşhise gidilebilir.(çocukların kakaları yağlı olur) Başka hastalıklarla da karıştırılan çölyak hastalığına çok sık rastlandığı söylenebilir. Şüpheli vakalarda kan testleri veya endoskopi ile kesin tanıya varılabilir. Kan testleri için Anti Glıodin  IgA ve IgG ‘ ye bakılır.

Klinik Belirtileri Nedir ?

Erişkinlerde daha çok kansızlık, erken yaşlarda ortaya çıkan kemik erimeleri, karaciğer enzimlerinde bozukluklar görülebilir. Bazen de cilt hastalığı olarak ortaya çıkabilir. Çocuk yaş grubunda büyümede yavaşlama, gelişmede gerilik, karın ağrısı ve şişkinliği, ishal, kansızlık, huzursuzluk ve sinirlilik gibi belirtiler verir. Hastalık teşhis edilerek tespit edilmezse sindirim hastalığı olması nedeniyle demir başta olmak üzere kalsiyum, magnezyum, vitamin ve protein alınımında, karbonhidrat ve yağların emiliminde bir yetersizlik ortaya çıkar. Bütün bu bozuklukların neticesinde demir eksikliği anemisi, A vitamini emilemediği için gece körlüğü, B12 vitamini emilimine bağlı olarak kanamalar ve morarmalar, ayrıca nöropatik his kusurları oluşur.

Çölyak Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavide iki temel prensip vardır. Birincisi sebebi ortadan kaldırmak veya önlemek, ikincisi ise hastalığın meydana getirdiği eksiklikleri tamamlamaktır. (vitaminler, demir, minareller v.s)  En önemli husus allerji yapan ‘Gluten’ maddesini içeren yiyeceklerden sakınmaktır. (buğday, arpa, çavdar ve yulaf ) Hayat boyum devam eden bir hastalık olduğu için mutlak bir tedaviden bahsedemeyiz. Tıbbın gelişmesiyle belki ileride bir tedavisi imkanı bulunabilir. Bu hastalığın tedavisi günümüzde diyettir.  

Glutensiz Diyet

Gluten enteropatisi (çölyak), çocukluk döneminde en sık rastlanan malabsorbsiyon (kötü emilim) sendromlarından biridir. Hastalıkta buğday, çavdar, arpa ve yulaf proteinine karşı aşırı duyarlılık oluşmaktadır. Çocukta ishal, kusma, karın ağrısı, gelişme geriliği, iştahsızlık, zayıflama, adale erimesi, bağırsakta gaz birikimi sonucu karın şişliği, kansızlık ve vitamin eksikliği görülmektedir. Bu nedenle diyete tam olarak uymak erken düzelmeyi sağlamak açısından çok önemlidir.

YİYECEK GRUPLARI

SERBEST YİYECEKLER

YASAKLANAN YİYECEKLER

TAHILLAR

Pirinç, pirinç unu ve nişasta ile yapılmış yiyecekler, patates, mısır ve soya fasulyesi unu ile yapılmış ekmek, tarhana, karabuğday

Buğday, yulaf ve çavdar unu ile yapılmış her türlü yiyecek = bulgur, makarna, şehriye, erişte, kuskus, bisküvi, simit, dondurma külahı, ekmek, tarhana, yarma, irmik, kraker, börek, pasta, çörek, galeta unu

ÇORBALAR

Sebze çorba, pirinç çorba, pirinçle yapılmış yayla çorba, mercimek ve mercimek unu çorba, et ve tavuk suları ile yapılmış çorbalar

Şehriye çorba, un çorbası, tarhana çorba, düğün çorba, unlu domates çorba, erişte çorbası, her türlü hazır çorba

TATLILAR

Buğday, çavdar unu katılmamış her türlü tatlı, şeker, bal, pekmez, lokum, komposto, hoşaf, sütlü tatlılar (diyet uzmanı önerirse).

Unlu tatlılar (baklava, tulumba, revani, lokma, vs) kek ve pastalar, çörek, gofret, kurabiye, çikolata, puding

ET, BALIK, KÜMES HAYVANLARI, SAKATATLAR VE YUMURTA

Her türlü et yemekleri, etli kuru baklagiller yemekleri

Ekmek konmuş köfte, bulgurlu kıymalı yemekler, unla kızartılmış balık, sosis

KURU BAKLAGİLLER

Hepsi

Hiçbiri

SEBZE-MEYVE

Hepsi

Hiçbiri

SÜT VE TÜREVLERİ

Süt, yoğurt, peynir, pirinç ve pirinç unu ile yapılan tatlılar

Buğday unu konmuş sütlü tatlılar, bulgur konmuş yoğurtlu ve sütlü çorbalar

İÇECEKLER

Çay, ıhlamur, süt, ayran, meyve suları, limonata, gazoz, kolalı içecekler, sahlep

Boza

Not: Limon suyu, greyfurt, mandalina ve portakal suları ilk hafta verilmez

YORUMLAR İLK YORUM YAPAN SEN OL
DİĞER HABERLER
CHP adayı istifa edip AK Parti'ye geçti: CHP mitingini DEM'e sattılar
YRP Genel Başkan Danışmanı Mollaismailoğlu'ndan Cumhur İttifakı çağrısı!