Dünyayı ayağa kaldıran kararda S.Arabistan gerçeği

Telefon görüşmesinde dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olan Riyad'dan, kararın tedarikleri kesintiye uğratması halinde petrol fiyatlarını sabit tutmak için yardımını istediği belirtildi. 

Reuters'in haberine göre, Trump'ın İran ile P5+1 ülkeleri arasında 6 yıl önce imzalanan nükleer anlaşmadan (JCPOA) ülkesini çekmeden bir gün önce ABD Başkanı'nın üst düzey yardımcılarından biri, Riyad'ı arayarak çekilme kararının petrol arzlarını kesintiye uğratmasıhalinde petrol fiyatlarının sabit tutulması konusunda yardım istedi.
Konuya yakın 3 kaynağın açıklamasına göre, üst düzey ABD'li yetkili Trump'ın kararını açıklamasından önce Washington'ın Riyad'a bu konuda güvenebileceğinden emin olmak Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı telefonla aradı.

Kaynaklardan biri görüşmenin 7 Mayıs'ta gerçekleştiğini söylerken, diğer iki kaynak herhangi bir tarih vermedi. Trump, İran'la yapılan nükleer anlaşmadan 8 Mayıs'ta ülkesinin imzasını çekmişti.

Beyaz Saray sözcüsü görüşme konusunda yorum yapmayı reddederken, üst düzey bir Suudi yetkili görüşmeyi doğrulamasa da "JCPOA kararından ilan edilmeden önce haberdardık. Her zaman ABD ile petrol piyasasının istikrarı konusunda görüşmeler yürütüyoruz" ifadelerini kullandı.

'ABD 6 YIL ÖNCE SUUDİLER'E PETROL ÜRETİMİNİ ARTTIRMASI BASKISI YAPMIŞTI'

Riyad'ın ABD'nin yakın müttefiki olmasına rağmen bir OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) üyesi ülkeye doğrudan baskının nadiren gerçekleştiğini ve ABD'nin en son 2012'de Suudiler'e petrol üretimini arttırması konusunda baskı yaptığını belirtti.

'TELEFON GÖRÜŞMESİNE KADAR SUUDİLER ÜRETİMİ YÜKSELTMEK İÇİN ERKEN DİYORDU'

Haberde, Suudi yetkililerin telefon görüşmesine kadar, uzun süran fiyat düşüşlerinin ardından petrol fiyatlarının varil başına 80 doların üstüne çıkmasına rağmen (2014'ten beri en yüksek rakam), petrol üretimini yükseltmek için henüz erken dediğine vurgu yapıldı.

Suudi petrol endüstrisinden kaynaklar, Riyad'ın bu kararı kısmen, yüksek ham petrol fiyatlarının Suudi Arabistan'ın petrol devi olan devlet şirketi Aramco'nun 2019'da gerçekleşecek halka arzında hisse senedi piyasalarına yardım edebileceği için aldığını söyledi. 

Haberde ABD'nin İran'a yeni yaptırımları getirmesinden sonra Riyad'ın Washington'a destek çıkarak herhangi bir arz darlığını dengelemek için üretimi yükseltmeye hazır olduğunu duyurmasının daha öceki açıklamasının tersi yönde olması nedeniyle bazı OPEC üyelerini 'şoke ettiği' belirtildi.

Haberde başka bir kaynak bazı Körfez ülkelerinin Suudiler'in karardan önce kendileri ile görüşmemesinden rahatsız olduğunu ve Riyad'ın ABD'nin baskısı altına girdiğini düşündüklerini söyledi.

OPEC 22 HAZİRAN'DA TOPLANACAK

Suudi Arabistan mayıstaki açıklaması, OPEC ve  Rusya öncülüğündeki müttefikleri arasında imzalanan ve arz fazlalığını azaltmak ve fiyatları arttırmak için Ocak 2017'den başlayarak petrol üretimini günde 1.8 milyon varilde durduracak olan anlaşmayı tehdit etmişti. Söz konusu anlaşmanın geçerlilik tarihi 2018 sonu itibarıyla sona eriyor.
22 Haziran'a yeniden toplanacak olan OPEC'in tüm üyelerinin üretim politikasında resmi bir değişiklik için onay vermesi gerekiyor. İran Petrol Bakanı Bircan Zengene geçen haftaki açıklamasında küresel petrol arzlarının olası yükseltme ihtiyacına katılmadığını söylemişti.

'BAZI OPEC ÜYELERİ İÇİN BU KADARI ÇOK FAZLA'

İran'a yönelik uluslararası yaptırımların Ocak 2016'da kalkması sonrası İran günlük petrol üretimini 4 milyon varilin üzerine çıkartmakta, yeni projelerin eksikliğine bağlı olarak, zorlanmıştı.

İran eğer üretimi yükseltmezse petrol arzlarının artmasından Riyad'a göre çok daha az kazanç sağlayabilir ayrıca mevcut üretimleri için de daha düşük bir fiyat elde edebilir.

Reuters'e konuşan bir OPEC kaynağı sadece Washingtonistedi diye üretimi arttırmanın OPEC sözleşmesine aykırı olduğunu belirterek "Bazı Opec üyeleri için bu kadarı çok fazla" ifadelerini kullandı.