Okul umutları başka bahara kaldı

Diyarbakır'ın Sur İlçesine bağlı Doğanlı Mahallesi Sungur Mezrası’nda yaşayan kızların eğitim hayali, pansiyon engeline takıldı.

Mezradaki 11 genç kız, eğitim yılı başında kazandıkları yatılı meslek lisesine kayıt yaptırdı ancak okulun pansiyonu yetişmediği için ortada kaldılar. Milli Eğitim Bakanlığı yönetmeliği, aynı ilçede başka meslek liseleri olduğu için kızlara ücretsiz taşıma hizmeti veremiyor. Babalar ise büyük kısmı firma tarafından karşılanacak olsa da, kendi paylarına düşen servis ücretini ödemeyeceklerini söylüyor. Çözüm bulunamadığı için kızların bir kısmı Diyarbakır merkezdeki akrabalarının yanına yerleştiler, bir bölümü ise her sabah okul yerine pamuk tarlasının yolunu tutmak zorunda...

Sevinçleri uzun sürmedi

Kız öğrenciler, Seviye Belirleme Sınavı’nda (SBS) merkezde bulunan ve mezraya yaklaşık bir saat uzaklıkta Bağlar Mesleki ve Teknik Anadolu Kız Meslek Lisesi’ni kazandı. Okul bu yıl faaliyete girmişti ve yatılı kalacakları pansiyonu da vardı. Köyde tarlalarında ya da mevsimlik işçi olarak başka bölgelerde çalışarak, zor şartlarda okuyan kız öğrenciler sevinçliydi. Ancak bu sevinç çok sürmedi. Okullar açılınca velileriyle birlikte okula kayıt yaptıran 11 kız sadece birkaç saat derse de girebildi.

Öğrencilere, 'pansiyonda geçen yıldan beri süren çalışmaların tamamlanmaması' gerekçe gösterilerek yatılı kalamayacakları söylendi. Kızlar o günden bu yana okula gidemiyor.

Okulu kazanan Cemile ve Sultan adlı kızkardeşlerin babası Mehmet Baran, Bağlar ve Sur İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne, her iki ilçenin kaymakamlığına, ve Diyarbakır Valiliği’ne başvurdu. 

Al Jazeera Türk’ün edindiğini bilgilere göre, baba Baran’ın kızları için çözüm bulma arayışları sürerken, araya aracılar girerek Sur İlçesi’ne bağlı köylerden Milli Eğitim Bakanlığı için taşımacılık yapan bir firmadan servis bulması istendi.
Firma, kız çocuklarının mağduriyetini gidermek için servisçiye 1500 TL ödeceğini söyledi. Servisçi ise geri kalan 1000 TL'lik tutarı velilerden istedi. 11 kız öğrencinin her biri için ailelerden aylık 100 TL istendi.

Veliler ise ekonomik durumlarının her ay bu kadar para vermeye yetmeyeceğini söyledi.
Bunun üzerine, 11 kız öğrenciden dördü merkezdeki yakınlarının yanına gitti. Ancak geriye kalan yedi  kız öğrenci onlar kadar şanslı değildi. Onlar köylerine döndü.

Okumak için yardım istiyor

Cemile Baran, İpek Keskin, Hediye Özkan ve Sahife Baran ile Diyarbakır merkezden 50 kilometre uzaklıktaki mezralarında görüştük. Diğer üç öğrenci ise pamuk tarlasında çalışmaya gitmişti. Kızların tek isteği bir an önce okullarına gidebilmek:
“Diyarbakır’da kalacak yerimiz  yok. Şimdi okulda olmamız gerekirken, yine tarlada çalışıyoruz. Bunca zorluklar içinde okuduk. Sınavı kazandık ama okulumuza gidemiyoruz. Yetkililer sesimizi duysun, bize yardımcı olsunlar.”

‘Okula değil, tarlaya gidiyoruz’

Cemile Baran, 14 yaşında. Hayali okuyup spiker olmak. Ablası Sultan ile birlikte sınavı kazandı. Ablası Sultan'ın pamuk tarlasında çalıştığını söyleyen Cemile, bir an önce okuluna dönmek istediğini belirtiyor. O, "296 puan alarak kazandım. Okula gitmemiz gerekirken, tarlaya gidiyoruz." diyor.

İpek Keskin, 16 yaşında. Beş kardeşli ailenin en büyüğü. O da okula gidememekten yakınıyor. Öğretmen olmak istediğini söyleyen İpek, şöyle diyor: “Okulumuza hasret kaldık. Ne olur bize yardım etsinler.”

‘Hedefimize ulaşmak istiyoruz’

Sekiz çocuklu ailenin en büyük kızçocuğu Hediye Özkan’ın hedefi doktor olmak. 14 yaşındaki Hediye de aynı talepleri sıralarak “Pansiyonumuz açılana kadar bizi bir yere yerleştirsinler. Okulumuza devam edebilelim” diyor.

Safiye Baran ise bilgisayar mühendisi olmanın hayalini kuruyor:

“Diyarbakırda ev tutamıyoruz. Okula gitmezsek fındıklara gideceğiz, tarlada çalışacağız.”

“Biz okutuyoruz ama…”

Velilerden Mehmet Baran, okul açıldığından beri iki kızının okuyabilmesi için çok uğraştığını söylüyor. Baran, “Doğu’da kız çocukları okutulmuyor diyorlar. Kızlarımı okuttum. Ama şimdi pansiyon yok diye okuyamıyorlar. Bu soruna bir çare bulsunlar” diyor.

Çiftçilikle uğraştığını, Diyarbakır’da kızlarının kalabilmesi için durumunun el vermediğini hatırlatan Mehmet Baran, şöyle diyor:

“Çocuklarım okumak istiyor, biz de okutmak istiyoruz. Devlet yetkilileri bize yardım etsin. Çocuklar şu an pamuk tarlasına gidiyorlar. Çocuklarım başarılı, puanları da gayet iyi. Servis parası istediler. Durumum el vermiyor. Ödeyemeyeceğimi söyledim.”

‘Pansiyon çalışmaları sürüyor’

Telefonla ulaştığımız Bağlar Milli Eğitim Müdürlüğü’nden bir yetkili, pansiyonun eksiklerden dolayı yetişmediğini, ancak Şubat ayında kadar açılabileceğini belirtiyor. Veli Mehmet Baran’ın kendilerine de başvurduğunu hatırlatan yetkili, şunları söyledi:
“Kendisine Sur İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne giderek taşımacılıktan faydalanabileceğini söyledik. Ayrıca İl Milli Eğitim Müdürlüğü Komisyonu’na başvurarak kızların başka yerde kalmasını da sağlayabilir.”

Sur İlçesi Milli Eğitim Müdürlüğü yetkilileri ise, yasal olarak kendi ilçe sınırları içindeki dört okula kayıt yapan öğrencileri taşımacılık sisteminden faydalandırabildiklerini söylüyor:

“Bu yasal bir zorunluluk. İlçemize bağlı yaşayan öğrenciler başka bir ilçenin okuluna kayıt yaparsa bu durumda biz Milli Eğitim Bakanlığı’nın genelgesine göre taşımacılık yapamayız.”

Al Jazeera / Burhan Ekinci