Atatürk'ü Samsun'a Vahdettin mi gönderdi?

Habertürk'ün tarihçi yazarı Murat Bardakçı, Atatürk'ün Samsun'a çıkmasıyla ilgili olarak yıllardır süregelen tartışmalara açıklık getirdi.

Köşesini 19 Mayıs'a ayıran Bardakçı, Atatürk'ün Samsun'a gitmek için aldığı İngiliz vizesinden "Mustafa Kemal'i Vahdettin mi gönderdi?" sorularına kadar birçok tartışma konusuna cevap verdi.

İşte Bardakçı'nın yazısı;

İDDİALAR VE CEVAPLAR

- Sultan Vahideddin, Mustafa Kemal'i Samsun'a memleketi kurtarması için göndermişti, dolayısı ile İstiklal Savaşı'nın gerçek mimarı padişahın kendisidir.

- Yanlış!. Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a gitmesi yahut gönderilmesi padişahın değil, devletin kararıdır ve dünya savaşında büyük bir yenilgiye, ardından da işgale uğramış olan memleketi kurtarabilmek için elbirliği ile yapılan çabalardan biridir. Anadolu'ya Mustafa Kemal Paşa'nın yanısıra başta Kazım Karabekir ile Ali Fuad Cebesoy olmak üzere genç ve başarılı başka generaller de gönderilmiş, ilk görevlerinin işgalin daha da yayılmasını önlemek olduğu söylenmiştir ama paşalara "kurtuluş için milli bir hareket başlatmaları" konusunda emir verildiği ile ilgili olarak resmi yahut özel arşivlerde herhangi bir belge yoktur.

İNGİLİZ VİZESİ NE ANLAMA GELİYOR

- Mustafa Kemal Paşa Samsun'a gidebilmek için İngiliz işgal Kumandanlığı'ndan vize almıştır, yani Paşa ile İngilizler daha o günlerde anlaşmışlardır.

- Uydurma! Karadeniz o tarihlerde İngiliz donanmasının kontrolü altındadır ve İstanbul'dan deniz yolu ile ayrılmak İngiliz vizesi olmadan mümkün değildir. İngilizler'in Paşa'ya verdikleri vizesi olmadan mümkün değildir. İngilizler'in Paşa'ya verdikleri vize "Saray-İşgal Birlikleri - Mustafa Kemal" üçgeni arasındaki bir anlaşmanın kanıtı falan değil, fiilen işgal altında olan İstanbul'dan çıkabilmek için şart olan bir belgeden ibarettir.

40 BİN ALTIN PALAVRADIR

- Sultan Vahideddin'den Mustafa Kemal Paşa'ya Samsun yolculuğu öncesinde 40 bin altın verilmiştir.

- Palavra! 1919 Mayısı'nda devletin hazinesi tamtakırdır, üstelik işgalcilerin kontrolü altındadır. Üstelik o senelerin bir Osmanlı altını yaklaşık sekiz gramdır, Bandırma Vapuru'na yüklendiği  iddia edilen 40 bin altın 320 kiloluk bir hazine demektir, Padişah'ın Paşa'ya bu meblağda bir para vermesi imkan haricindedir ve Sultan Vahideddin de hatıralarında Mustafa Kemal'e altın değil sadece 30 bin lira verdiğinden sözetmektedir. Paşa'ya Samsun'a gittiği sırada yapılmış tek resmi ödeme ise Harbiye Nezareti'nin verdiği 1000 liradır, bütün bu paraların birkaç hafta içerisinde harcandığı ve Paşa ile arkadaşlarının Anadolu'da bir ara büyük maddi sıkıntı çektikleri de zaten birçok kaynakta açıkça ifade edilmiştir.