Gelibolu'da yeni siper, tünel ve sığınaklar bulundu

Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Gelibolu Yarımadası'nda yapılan "Anzak (Arıburnu) Savaş Alanı Üzerine Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın Ortak Tarihsel ve Arkeolojik Araştırması Projesi"nin sona eren 2013 yılı çalışmalarında, 98 yıl öncesine ait siper, tünel, sığınak ve çukurlar bulundu.

Projenin başkanlığını yürüten Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay, savaşlar sırasında ağustos ayında el değiştiren Lone Pine (Yalnız Çam) bölgesinde yoğun çalışmalar yapıldığını, bölgenin Anzak siper sisteminin en görülür alanı olarak dikkati çektiğini belirterek, şu bilgileri verdi:

"Bomba Sırtı (Quinn's Post),  tarafların ön cephelerinin birbirine en yakın noktada, mesafenin yalnızca 27 metre olduğu tespit edilmiş ve yapılan araştırmada bölgeye ismini veren Yarbay Malone tarafından savaş sırasında yapılan 6 sıra Malone taraçası, en üstte de deniz manzarası taraçası bulunmuştur. Keskin Nişancı Tepesi ve Bıçak Tepe'nin çeşitli noktalarında siper, tünel, sığınak, gözetleme siperleri ve çukurlar bulundu. Bıçak Tepe'nin en ucundaki savaş alanı tespit edildi. Bolton Tepesi'nde iyi korunmuş bazı tünellerin ve güney doğudaki vadiyi tepeden gören noktalara kurulu makineli tüfek ve gözetleme siperi olduğu belirlenen yapıların varlığı tespit edilmiştir."

Yeni Zelanda'nın 3 nolu karakolunun kuzeyinde iyi durumda siperler belirlendiğini, ayrıca patikanın yanındaki çalıların arasında saklanmış halde birçoğu aletlere ait metal nesnelere rastlandığını ifade eden Atabay, bunların yol inşaatı esnasında bulunup, atıldığının tahmin edildiğini bildirdi.

Atabay, Yeşil Tarla'nın batı yakasındaki Shell Green Mezarlığı'nın arkasından, Süngü Bayırı'nın en güneyindeki Anzak mevkisi ve bunların ilerisindeki Türk siperlerine kadar devam eden çalışmalar sırasında, yolda 2. Dünya Savaşı'ndan kalma bir yer altı sığınağı bulunduğunu, Türk hattını tuğla ve tel örgüler vasıtasıyla tanımlayarak saha çalışmasının uygun şekilde tamamlandığını kaydetti.

Bu yıl yapılan çalışmaların zor ve yorucu geçtiğini, toplam 5 bin 50 metre uzunluğunda siper tespit edildiğini dile getiren Atabay, "Günde 1,7 kilometre ile 7,9 kilometre arasında sahada araştırma gerçekleştirildi. Bu durum 1 saat 30 dakika ila 7 saat 48 dakika arasındaki yürüyüşe eş değerdi" ifadesini kullandı.

AA