95 yıllık kara kutu açılıyor!

Bir dö­ne­me ta­nık­lık eden ve 95 yıl­dır tar­tış­ma ko­nu­su olan İs­tik­lal Mah­ke­me­le­ri ile il­gi­li za­bıt­lar açık­la­na­cak. To­pal Os­ma­n’­dan İs­ki­lip­li Atıf Ho­ca­’ya, Rı­za Nu­r’­dan Çer­kez Et­he­m’­e, Ka­zım Ka­ra­be­ki­r’­den İb­ra­him Hak­kı Efen­di­’ye ka­dar bir­çok ki­şi­nin yar­gı­lan­dı­ğı mah­ke­me­le­rin, in­ce­le­me­ye bi­le açıl­ma­yan za­bıt­la­rı, TBMM ta­ra­fın­dan ki­tap ha­li­ne ge­ti­ril­di. Gü­nü­müz Türk­çe­si­ne çev­ri­len za­bıt­lar, Şu­bat ayı­nın ilk haf­ta­sın­da TBMM Baş­ka­nı Ce­mil Çi­çek ta­ra­fın­dan ka­mu­oyu­na ta­nı­tı­la­cak.

Tür­ki­ye'nin en tar­tış­ma­lı ko­nu­la­rı ara­sın­da yer alan İs­tik­lal Mah­ke­me­le­ri ka­rar­la­rı, uzun sü­ren tar­tış­ma­la­rın ar­dın­dan gün yü­zü­ne çı­ka­rı­lı­yor. Bü­lent Arınç dö­ne­min­de baş­la­yan tas­nif ça­lış­ma­la­rı so­na er­di. Ce­mil Çi­çek'in ta­li­ma­tıy­la İs­tik­lal Mah­ke­me­si za­bıt­la­rı ki­tap ha­li­ne ge­ti­ril­di. Za­bıt­la­rın bir bö­lü­mü elek­tro­nik or­ta­ma da ak­ta­rı­la­cak. TBMM bün­ye­sin­de ha­zır­la­nan ve top­lam­da 10 cilt ola­rak ba­sı­la­cak olan ki­tap­lar­dan bin ta­ne­si de­ri cilt­li, di­ğer­le­ri kar­ton ka­pak­la ha­zır­lan­dı. Bir bö­lü­mü geç­miş­te ta­rih­çi­le­re açıl­mış ol­ma­sı­na rağ­men, önem­li bir kıs­mı bü­tün ıs­rar­la­ra kar­şın ka­mu­oyu­na açık ol­ma­yan za­bıt­lar, 95 yıl­lık ta­bu­yu so­na er­di­re­cek ve ilk kez ale­ni­leş­miş ola­cak.

Ki­tap, '95 Yıl­lık Has­ret Bi­ti­yor' slo­ga­nıy­la ve be­ra­be­rin­de İs­tik­lal Mah­ke­me­le­rin­de kul­la­nı­lan cüb­be­ler, mü­hür­ler, yü­zük­ler, ori­ji­nal bel­ge­le­rin yer ala­ca­ğı bir ser­giy­le ta­nı­tı­la­cak. Şu­bat ba­şın­da ta­nı­tı­la­cak olan ki­ta­bın sız­ma­ma­sı için ba­sı­lıtüm nüs­ha­lar ko­ru­nak­lı bir bö­lü­me yer­leş­ti­ril­di. Per­so­ne­lin de ki­tap­la­ra ulaş­ma­sı şim­di­lik müm­kün de­ğil.

TBMM yö­ne­ti­mi ba­zı ta­rih­çi ve po­pü­ler ya­zar­la­ra da­nı­şa­rak on­la­rın fi­kir­le­ri­ni de al­dı. Ki­tap­ta, bu­lu­na­bi­len bü­tün İs­tik­lal Mah­ke­me­si ha­kim­le­ri­nin fo­toğ­raf­la­rı ile za­bıt­la­rın ori­ji­nal­le­ri yer al­dı.

İs­tik­lal Mah­ke­me­le­ri ta­ra­fın­dan idam ka­ra­rı ve­ri­len ve in­fa­zı uy­gu­la­nan mah­kum­la­rın ba­zı kı­ya­fet­le­ri de tor­ba­lan­mış ve mü­hür­len­miş hal­de Mec­li­s’­te ay­rı­lan bir bö­lüm­de tu­tu­lu­yor. Gi­ri­şi ya­sak­la­nan bu bö­lüm ar­şiv ola­rak da kul­la­nı­lı­yor.