İşte Menderes'e işkencenin belgeleri

27 Mayıs 1960 tarihinde Demokrat Parti hükümetini askeri darbeyle deviren cuntanın, Yassıada'ya hapsettiği Başbakan Adnan Menderes'e ne tür işkenceleri reva gördüğü yazışmalarla ortaya çıktı. Yassıada'da görevli İstihbarat Kısım Amiri Kurmay Yarbay Necip Aka'nın, darbeci askerlerin kurduğu Milli Birlik Komitesi'ne (MBK) gönderdiği raporlara Yeni Şafak ulaştı.

İLK KEZ YAYINLANIYOR

Milli Birlik Komitesi yazışmaları Başbakan Menderes'in Yassıada'da tutulurken dövüldüğünü, okuduğu Kur'an-ı Kerim ve dini kitaplara da el konulduğunu ortaya koyuyor. İlk kez gün yüzüne çıkan belgelerde Kurmay Yarbay Necip Aka, MBK Başkanlığı'na yazı yazarak “Menderes'in hapiste askerlerce dövüldüğünü" rapor ediyor. Yazdığı raporda, Menderes'in şikayeti üzerine 'dayak olayını' soruşturduğunu belirten Yarbay Aka, Başbakan'ın koğuşunda görevli subay ve astsubayın sözkonusu dövme suçunu itiraf ettiklerini kaydediyor.

BİR SUBAYIN RAPORLARI

Askerlerin dövmesinden dolayı Menderes'in yüzünde oluşan morlukların Yassıada duruşmaları sırasında görülmesinden endişe eden cuntacılar, buna önlem almayı da ihmal etmemiş. İstihbaratçı Yarbay Aka, geçtiği durum raporlarından birinde 'Sabık Başvekil'in yüzündeki morlukların acilen kapatılacağını ve Menderes'in Yassıada duruşmalarına 'normal' şekilde yetiştirileceğini müjdeliyor. Aka, “Sabık Başvekilin yüzünde oluşan morluklar mahkeme süresince tedavi edilerek mahkemeye hazır vaziyette intikal edecektir. Saygılarımızla arz olunur efendim" diyor.

HAP VER UYUT

Yarbay Necip Aka'nın, Milli Birlik Komitesi'ne 17 Ekim'de gönderdiği bir rapor ise Başbakan Adnan Menderes'e yapılan işkencelerin dayaktan ibaret olmadığını gösteriyor. Menderes'in okuduğu dini kitaplara el konulurken, gazete ve dergilere ulaşması da engelleniyor.

Menderes'e doktor kontrolünde uyuşturucu haplar da verilerek sürekli uyuklar halde olması sağlanıyor. Aka'nın verdiği bilgeler göre uyuşturucu doz, mahkemeye çıkacağı zamanlarda azaltılıyor duruşma sonrası ise tekrar artırılıyor. Yazıda Menderes'in, sürekli olarak “Beni öldürecekler" diye bağırdığı iddia ediliyor.

UYUŞTURUCUYU KES

Milli Birlik Komitesi'ne Menderes'in içinde bulunduğu durumu anlatan raporun tam metni şu şekilde:

"Milli Birlik Komitesi 17 Ekim 1960 gün ve 7300 / 38367 sayılı emirleriyle Sabık Başvekil Adnan Menderes ve arkadaşlarının kontrolleri dakika dakika izlenmekte izleme raporları düzenli olarak M.B.K.sine bildirilmektedir. Sabık vekilin okuduğu dini içerikli yayınlara ve kitaplara el koyulmuş, rehavete ve bunalıma itecek her türlü gazete ve derginin ulaşımı engellenmiştir. Sabık Başvekilin çok düşünceli olduğu, sürekli dua ettiği, beni öldürecekler, beni öldürecekler şeklinde bağırdığını daha önceki yazımızda ifade etmişidik. Sabık Başvekili doktor muayene ettikten sonra kullandırdığı haplar Sabık Başvekili rahatlatmış sürekli uyur hale getirmiştir. Şu anda mahkemeden önce kullandığı hapları azaltılıyor, mahkemeden sonra aynı dozda uygulama yapılıyor. Herhangi bir sorun gözükmüyor. Saygılarımızla arz ederim."

HAPİSTE DÖVMÜŞLER

Yassıada'da görevli İstihbarat Kısım Amiri Kurmay Yarbay Necip Aka'nın darbecilerin kurduğu Milli Birlik Komitesi'ne 10 Ekim 1960 tarihinde yazdığı raporda, Başbakan Adnan Menderes'e dayak olayı şu şekilde anlatılıyor:

“Milli Birlik Komitesi Başkanlığı'na.

Sabık Başvekil Adnan Menderes'in M.B.K. vermiş olduğu şikayet mektubunun soruşturması neticesinde kendisine yumruk ile vurulduğunu iddia ettiği, subay ve astsubayın ifadesine başvurulmuş. Olayın vuku bulduğunu, başvekilin kendilerine hakaret ettiğini, bundan dolayı birkaç kez vurduklarını itiraf etmişlerdir. İfade tutanakları ektedir. Sabık Başvekilin yüzünde oluşan morluklar mahkeme süresince tedavi edilerek mahkemeye hazır vaziyette intikal edecektir. Saygılarımızla arz olunur efendim."
'Konu kapandı kimseye söylemeyecek'İstihbaratçı Yarbay Aka, dayak olayını doğruladığını anlatan 10 Ekim 1960 tarihli raporundan 13 gün sonra Milli Birlik Komitesi'ne konuyla ilgili ikinci bir rapor yazarak 'dayak olayı'nın kapatıldığını ve Başbakan Adnan Menderes'ten konuyla ilgili açıklamaya yapmayacağına dair söz aldıklarını haber veriyor. Yazıda, “Sabık Başvekilin dövülmesi olayı, azami ölçüde dikkat edilerek kapatılmıştır" ifadesi yeralıyor. 23 Ekim 1960 tarihli bilgilendirme yazısı şöyle:
“Milli Birlik Komitesi Başkanlığı'na. Sabık Başvekilin dövülmesi olayı, azami ölçüde dikkat edilerek kapatılmıştır. Sabık Başvekile de bu konu ile ilgili beyanat vermeyeceğine dair söz alınmıştır. Saygılarımla arz ederim, efendim."