Esed'in Afrin teşebbüsünün şifreleri

Haber7 / Taha Dağlı

1-AMAÇ ZEYTİNDALI'NI SONA ERDİRMEK Mİ?

Esed’in ya da Esed’i yönlendiren iki güç olan Rusya ve İran’ın, Türkiye’nin Zeytin Dalı harekatına bakış açıları biraz farklı. Rusya buna engel olmadı. İran ise rahatsızlığını ilk aşamada dile getirdi. Ancak iki taraf da Esed’e bağlı silahlı milisleri Afrin’e göndermeye kalkmakla, Zeytin Dalı harekatının sonlandırılmayacağının farkında. Türkiye böyle bir tehdide pabuç bırakmayacağını zaten o grupların şehre girmeye çalıştığı ilk dakikada gösterdi.

2-RUSLARIN ŞAM’LA DİYALOG ÇAĞRISI, AFRİN’E MİLİS GÖNDERMEKLE BAĞLANTILI

Rejime bağlı milislerin Afrin’e girmeye kalktığı gün Rusya, Ankara’ya sınır güvenliği için Şam’la diyalog kurulabileceği yönünde bir tavsiyede bulundu. Afrin’de PKK’nın sonu geldi, bu açık. Ruslar, PKK sonrası Afrin’de Türkiye ile olası kriz yaşamak istemiyor. Çünkü ortada İdlib meselesi var. Ve Rusya İdlib konusunda Türkiye’yi karşısına alarak kendi adına pozitif adım atamaz. Bu nedenle olası sıkıntıların önüne geçmek istiyorlar. “Bunun yolu da Ankara ile Şam’ı yaklaştırmak” olabilir diye düşünüyorlar. Amaçları Afrin’i Suriye’nin toprak bütünlüğü ilkesi çerçevesinde, PKK teröristlerinin çekilmesi suretiyle rejimin kontrolüne bıraktırmak. Bunu yaparken de Türkiye ile Şam arasında bir diyalog kanalı açılmasını sağlamak istiyorlar.

3-RUSYA İÇİN PKK NE İFADE EDİYOR?

Rusya Suriye’yi arka bahçesi gibi görüyor. Böylesine sahiplendiği topraklarda, PKK’nın tamamıyla ABD kontrolünde olmasından rahatsızlık duyduğu kesin. PKK-PYD ile her zaman bir gönül bağları vardı. Ancak ABD, PKK’nın Ruslarla flörtünü kesti. Rusya, bu terör örgütünün tamamının ABD kontrolünde olmasına her zaman tepkiyle yaklaştı. Fırat’ın doğusundaki bölgelerdeki ABD-PKK ilişkisine müdahale edemezken hiç olmazsa Fırat’ın batı yakasında kalan Afrin’de böyle bir bağın olmasını istemiyor.  

4-RUSLAR İÇİN AFRİN’DE ÖNCELİK NE OLABİLİR?

Zeytin Dalı harekatına kadar Afrin’de az sayıdaki Rus askeri varlığı devam ediyordu. Askerlerini çektiler. PKK’nın da buna tepkisi oldu. Ruslar, hava sahasını açık tutarak, Zeytin Dalı harekatına destek de oldular. Ama son tahlilde Rusya Afrin’de ABD PKK’sı istemeyeceği gibi rejime muhalif ÖSO varlığından da endişe duymaktadır. Onlara göre Afrin problemi, PKK’nın çekilmesi ve bölgenin rejime bırakılmasıyla çözülebilir.

5-RUSLAR BUNU TEMMUZ AYINDA PKK’YA SÖYLEMİŞTİ

Afrin harekatından aylar önce Ruslar, PKK-PYD terör örgütüne “Türkiye buraya operasyon yapabilir, bu durumda biz sessiz kalırız, iyisi mi siz şimdiden çekilin ve Afrin’i rejime bırakın” demişti. Temmuz ayındaki bu teklife terör örgütü “hayır” yanıtını vermişti.

6-PKK AFRİN’DEN ÇEKİLİRSE

PKK ile rejim daha önceleri bir çok kez ittifak kurdu, bazen de çatıştı. Türkiye için ikisinin de garantisi yok. Neticede PYD’yi bugüne getiren Esed rejimi oldu. Ama şu an Türkiye Afrin’i adım adım izliyor. PKK’yla birlikte Esed rejiminin hamleleri de takip altında. Olur da PKK ile rejim, “biz anlaştık, rejim kalıyor, PKK çekiliyor” deyip, Zeytin dalı harekatının sonlandırılmasının önünü açarsa, Türkiye bunun yüzde yüz garantisini ister, takipçisi olur. Garantör olarak Rusya ve İran’ın sözleri de yeterli gelmeyebilir. Bu nedenle bu bir süreç gerektirir.

7-PKK GİDERSE TÜRKİYE NASIL BİR YOL İZLER?

Türkiye, PKK tehdidini Afrin içlerine kadar sınırımızdan uzaklaştırır, o bölgelere kalıcı olarak ÖSO yerleşir, geri kalan kısımdan PKK çekilir ve Fırat’ın doğusuna gider. Tüm bu aşamalar Türkiye tarafından denetlenir, ardından İdlib’teki gibi gözetleme noktaları oluşturulur ve Türk askeri Afrin çevresindeki PKK yapılanmasının tamamen sonlandırıldığını ve yeniden teröristlerin bu bölgelere sızmalarının engellenir olduğunu taahhüt altına alırsa, o durumda Türkiye yapıcı adımlara olumlu karşılık verebilir. Neticede Türkiye Afrin’e PKK’yı temizlemek için girdi. Türkiye’nin önceliği sınır güvenliğiydi. Şu unutulmamalı ki Türkiye, Suriye’nin toprak bütünlüğüne her zaman en çok saygıyı gösteren ülke oldu.