Kuş gribinde acil eylem planı hazırlandı
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türkiye'de ilk kez 2005 yılında görülen ve dünyada salgın riski bulunan kuş gribi (Avian influenza-AI) hastalığı ile mücadele için acil eylem müdahale planı taslağı hazırladı.
Taslak, kamuoyunun görüşü alınmak üzere Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü'nün (KKGM) internet sitesinden duyuruldu. İlgili kesimler, 25 Ocak'a kadar görüşlerini bildirebilecek.
Bakanlık, kuş gribi ile mücadele kapsamında, geçen yıl 21-25 Aralık günlerinde, ''Gerçek Boyutlu Kuş Gribi Tatbikatı'' düzenlemişti. Tatbikatta ortaya çıkan sonuçlarının, acil eylem planının hazırlanmasında dikkate alındığı belirtiliyor.
Edinilen bilgiye göre, Türkiye'de bu yıl şimdiye kadar kuş gribi vakasına rastlanmadı.
Görüşe açılan acil eylem planı, kuş gribi hastalığı ile ilgili yüksek düzeyde bilinç ve hazırlıklı olmanın sürdürülmesi ve çevresel korumanın sağlanması için gerekli ulusal önlemleri tanımlamak ve herhangi bir AI salgını karşısında uygulamak için hazırlandı. Plan ile ihbarı mecburi bir kuş gribi salgınının ortaya çıkması durumunda hızlı ve etkin bir şekilde salgının ortadan kaldırılması için yapılacak çalışmaları belirliyor.
Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu'na dayanarak hazırlanan acil eylem plan taslağında, salgın halinde bütün imkanlar, ekipman, personel ve diğer malzemeye uygun erişimin sağlanacağı ve komşu ülkelerle de işbirliğinin teşvik edileceği belirtiliyor.
Avian influenza hastalığı, Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu'na göre tazminatlı hastalıklar kapsamında bulunuyor. Bu nedenle tazminatlar, Kuş Gribi ve İnsana Tesir Eden Salgına Karşı Hazırlık ve Mücadele Projesi (AIHP) faaliyetlerinin finansmanı için Dünya Bankasından sağlanan borç anlaşması kapsamında Kuş Gribi Tazminat Ödemeleri Talimatı'na göre 30 Kasım 2010 tarihine kadar yapılacak.
Plan uyarınca, mücadele sırasında personel ve seyahat giderleri, Hayvan Hastalıkları Mücadele Programı bütçesinden ve Hayvan Hastalıkları Acil Fonu'ndan karşılanacak. Planda, hangi tür harcamaların hangi kaynaktan karşılanacağı belirtiliyor.
Plana göre, kuş gribi salgının kontrolünden Tarım ve Köyişleri Bakanlığı sorumlu bulunuyor. Bakanlık, hastalığın kontrol stratejilerinin yönetimi için KKGM'ye yetki verecek. KKGM, AI acil eylem planını Ulusal Hastalık Kriz Merkezi’nde (UHKM) görevli memurun yetkisine devredecek. Koruma ve Kontrol Genel Müdürü, Ulusal Hastalık Kriz Merkezinin başkanı, ilgili genel müdür yardımcısı da başkan yardımcısı olacak.
Salgın şüphesi ya da salgını durumunda bu merkez KKGM’nin genel yönetimi altında ulusal stratejiyi koordine edecek. UHKM müdürü Yerel Hastalık Kriz Merkezlerinin (YHKM) acil hastalık stratejilerini yönetmekle sorumlu olacak. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı il müdürlükleri, kendi bölgelerinde hastalık kontrol tedbirlerini alacak.
Planda, il müdürlükleri, hayvan sağlığı şube müdürlerinin isimleri ve irtibat bilgileri ek olarak yer alıyor.
Hastalığın teşhisinden sorumlu Adana, Bornova, Elazığ, Etlik, Erzurum, Konya, Samsun ve Pendik'te olmak üzere 8 adet bölge veteriner kontrol ve araştırma enstitüsü bulunuyor. Bornova Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü, bakanlık tarafından kuş gribi hastalığının teşhisinde Ulusal Referans Laboratuvarı olarak belirlendi.
Türkiye'de kuş gribi hastalığı ilk kez 7 Ekim 2005'de Balıkesir’in Manyas ilçesi, Kızıksa Beldesinde tespit edilmişti. 2005 ve 2006 yıllarında toplam 49 ilde 200 merkezde köy tavuklarında, 18 ilde 30 merkezde ise yabani kuşlarda bireysel vaka olarak hastalık görülmüştü. Yaşanan salgında 54 il etkilenmiş, 1 Mayıs 2006'da hastalık tamamen sona ermiş ve durum Uluslararası Hayvan Hastalıkları OFisine (OIE) bildirilmişti.
Türkiye'de, 2007 yılı Şubat ayında ise Batman ve Diyarbakır ilinde toplam 17 yerleşim birimindeki köy tavuklarında ve yabani kanatlılarda, 2008 yılında ise hastalık Zonguldak, Samsun (2), Sakarya (2), Sinop ve Edirne illerinde sadece köy tavuklarında hastalık görülmüştü. Türkiye, 14 Temmuz 2008'de, OİE'ye, ülkenin hastalıktan ari olduğunu bildirmişti.
