Son seçim anketinden çarpıcı sonuçlar

Metropoll Kamuoyu Araştırma şirketi, Mart ayında gerçekleştirdiği 'Seçime Giderken Türkiye' isimli kamuoyu araştırma çalışmasının II. Bölüm'ünü yayınladı.

AMAÇ

Bu araştırmanın temel amacı, 2011 genel seçimlerine doğru toplumun siyasal tercihlerini tespit etmek ve aynı zamanda gündeme ilişkin bazı konularda talep ve tepkilerini analiz etmektir.

Araştırmanın alan çalışması CATI (Computer Aided Telephone Interview - Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi) yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.

Araştırma; Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Mersin, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Muğla, Ordu, Samsun, Trabzon, Van, Zonguldak ve Osmaniye’yi içeren 31 ilin merkez ilçe/ilçeleri, diğer ilçeler ve köylerinde 16-19 Mart 2011 tarihleri arasında toplam 1532 kişi ile yapılmıştır. Araştırma cinsiyet, yaş, il ve illerdeki merkez ilçe/ilçeler, taşra ilçeleri ve köy kotaları uygulanarak, 0,95 güven sınırları içinde ± 2,5 hata payı ile gerçekleştirilmiştir.

ANKET SORULARI VE ÇIKAN VERİLER?

Kemal Kılıçdaroğlu’nun siyasi performansı ve CHP?

Ana Muhalefet Partisi lideri Kılıçdaroğlu’nu siyasi bir lider olarak başarısız bulanların oranı %60.5, başarılı bulanların oranı ise %29.4’tür.. CHP’li seçmenlerin %69.4’ü liderlerini başarılı bulmaktadır. Kılıçdaroğlu ve ekibinin yeterince uyum içerisinde çalışmadıklarına inananların oranı %59 civarındadır ve CHP’lilerin %37’si de bu kanaattedir. Kılıçdaroğlu ve ekibinin 12 Haziran seçimlerinde CHP’yi iktidarataşıyabileceğini düşünenlerin oranı ise yalnızca %19 civarında olup, CHP’lilerin de %47’si önümüzdeki seçimlerde bu kadro ile iktidar olabileceklerine inanmaktadır. Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirdiğimiz araştırma bulguları ile karşılaştırdığımızda Türkiye genelinde CHP’nin mevcut ekibi ile iktidar olabileceğine inananların oranında yaklaşık %20’lik bir azalma olduğu görülmektedir.

Başörtülü bir kadının milletvekilliği yapması hakkında ne düşünürsünüz?

CHP’nin de zımnen katkısıyla başörtüsünün üniversite öğrencilerine resmen olmasa da fiilen serbest olmasıyla birlikte, bu sorun devlet dairelerinde ve Meclis’te başörtülü kadın olur mu olmaz mı tartışmalarına dönüşmüştür. Başörtülü bir kadının milletvekilliği yapmasını normal karşılayacaklarını ifade edenlerin oranı %78, buna karşı çıkanların oranı ise sadece %19.5’tir. Ayrıca CHP’li seçmenlerin %46’sının başörtüsünün Meclis’te yer almasına karşı olmadığı anlaşılmaktadır.

Bazı Ergenekon Davası sanıklarının, milletvekili adayı olarak gösterilmesini nasıl karşılıyorsunuz?

Ergenekon davalarından tutuklu veya tutuksuz yargılanan bazı sanıkların milletvekili adayı yapılmaları halkın %64’ü tarafından yanlış bulunmaktadır. Bazı sanıkların CHP ve MHP’den aday olacağı şeklindekisöylentiler ve başvurular karşısında halkın buna büyük ölçüde tepki gösterdiğini söyleyebiliriz. Adı geçen patilerden CHP’li seçmenlerin %45’i ve MHP’li seçmenlerin de %64’ü Ergenekon sanıklarının aday gösterilmesine olumlu bakmamaktadır.

Türkiye başkanlık sistemine geçmeli midir?

Özal ile başlayan ve bugünlerde Başbakan Erdoğan ile devam eden başkanlık sistemi tartışmalarında halkın ikiye bölündüğünü söyleyebiliriz. Başkanlık sistemine geçilmesini isteyenler % 40, istemeyenler ise % 37 düzeyindedir. % 22 gibi yüksek bir oran ise henüz bir tercihte bulunmamaktadır. AK Partili seçmenlerin yarıdan biraz fazlası başkanlık sistemini savunurken, ¼’ü bu sisteme karşı olduğunu ifade etmiştir. CHP’li seçmenler ise AK Partili seçmenlerin tam tersi istikamette düşünmektedir. Kadınlar ve gençler diğer gruplara göre başkanlık sistemine daha yüksek oranlarda olumlu yaklaşmaktadır. Halkın güçlü lider beklentisi çok belirgin biçimde yüksekken bu ‘güçlü liderliği’ başkanlık sitemi içinde arayanların oranı çoğunluk seviyesinde değildir

Türkiye’de güçlü liderlere ihtiyaç var mıdır?

Türkiye’de güçlü liderlere ihtiyaç olduğunu düşünenlerin oranı %85 ile oldukça yüksektir. ‘Güçlü lider’beklentisi demokratik kurum ve mekanizmaların zayıflığına işaret edebilir. İlginç olan eğitim düzeyiyükseldikçe ‘güçlü lider arayışının da artmasıdır. Okuryazar olmayanlarda bu oran % 76’iken, üniversite mezunları arasında % 90’a çıkmaktadır.

12 Haziran’da yapılacak milletvekili seçiminde hangi partiye oy vermeyi düşünüyorsunuz?

Kararsızlar, cevap vermeyenler ve protesto oyları dağıtılmadan

Bugün seçim olsa sorusuna seçmenlerin %38’i AK Parti’ye, %21.6’sı CHP’ye, %9.2’si MHP’ye ve %5.2’si BDP’ye oy vereceği belirlenmiştir. Bu değerlerle Ocak 2011 araştırma sonuçlarını karşılaştıracak olursak AK Parti ve BDP oylarında bir değişmenin olmadığı ancak CHP oylarında 3.9 puanlık, MHP oylarında ise 2.3 puanlık bir düşüş tespit edilmiştir. Bu araştırma sonuçlarına göre CHP oyları Deniz Baykal’ın ayrılıp, Kılıçdaroğlu’nun gelişinden önceki günlere dönmüştür. MHP oyları ise uzun yıllardır ölçülen en düşük seviyeye inmiştir.

Kararsızlar, cevap vermeyenler ve protesto oyları dağıtıldıktan sonra

AK Parti’nin oy oranı %48.3, CHP’nin oy oranı %27.5, MHP’nin oy oranı %11.7 ve BDP’nin oy oranı ise %6.6 olarak hesaplanmıştır. Bu değerlerden anlaşılacağı üzere CHP ve MHP’de ciddi oy kayıpları söz konusudur. Özellikle MHP’nin tekrar baraj riski taşıyabileceği düşünülmelidir.

Kararsız, cevap vermeyen ve protesto oylarının oransal olarak dağıtılması ana kitle (siyasal tavrını açıklayan seçmenlerin tümü) ile bu kitlenin (kararsız, cevap vermeyen ve protestocu seçmenler) benzer siyasal davranışları göstereceği varsayımından hareketle yapılmaktadır. Bu kabulün her zaman doğruyu yansıtacağı düşünülmemelidir.