İç sulardaki 375 balık türünün 140'ı endemik

MURAT YOLCU - Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fahrettin Küçük, "Türkiye iç sularındaki 375 balık türünden 140'ı endemik tür. Bir başka söyleyişle bu balıkların yaşam alanı sadece Türkiye suları." dedi.

Prof. Dr. Küçük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1835'ten günümüze değin Türkiye iç sularındaki balık türlerinin kayıtlarının yapıldığını bildirdi.

Bugüne kadar gerçekleştirilen bilimsel çalışmalara göre Türkiye'de 375 balık türü tanımlandığını belirten Küçük, "Türkiye iç sularındaki 375 balık türünden 140'ı endemik tür. Bir başka söyleyişle bu balıkların yaşam alanı sadece Türkiye suları ancak 375 sucul varlığın çok önemli sorunları var. Özellikle insan baskısı, habitatlardaki değişim ve çevresel faktörler nedeniyle canlılar üzerinde yoğun bir baskı oluşmuş durumda." ifadesini kullandı.

Anadolu'nun çok çeşitli coğrafi özelliklerinden kaynaklı "yüksek türleşme" tespit ettiklerini anlatan Küçük, özellikle göller bölgesinde Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Eber Havzası'nın "gen merkezi" konumunda olduğunu vurguladı.

Türkiye'deki 140 endemik türün 20'sinin göller bölgesinde tespit edildiğine dikkati çeken Küçük, bu türlerden 3'ünün neslinin tamamen tükendiğini bildirdi.

Küçük, "Türkiye iç su balıklarından Eğirdir Gölü endemik türü olan Kavinne, Beyşehir Gölü endemik türü olan Gövce, Gölcük Gölü endemik türü olan yosun balığının nesillerinin yok olduğunu ifade edebilirim." dedi.

- Kırmızı benekli alabalıklar tehlike altında

Gelecek 10 yıl içerisinde, endemik tür olan ve akarsuların kaynak bölgelerinde yaşayan kırmızı benekli alabalığının neslinin tükenebileceği uyarısında bulunan Küçük, Uluslararası Doğayı Koruma Birliğinin yayımladığı listede "hassas" konumda gösterilen kırmızı benekli alabalıkların neslinin devamı için önlem alınması gerektiğine değindi.

Küçük, ender türdeki balıkların habitatlarının iyice daraldığını belirterek, şunları kaydetti:

"Endemik türlerin yaşam alanlarının yok olması ile birlikte düşmanları da çoğalmış. Bunların nesillerinin tehlike sınırında olduğunu kesinlikle söyleyebilirim. Göller Bölgesi Anadolu'nun izole olmuş sucul canlılarının bulunduğu bir bölge. Beyşehir, Eğirdir ve Burdur Gölü önemli havzalar. Burada sazangillere ait bazı balıklar yok olma sürecine girmiş durumda. Nedeni habitat bozulmaları ve insan faaliyetlerinden kaynaklanan değişimler ayrıca bir başka etken daha var. Gökkuşağı alabalığı dediğimiz, yetiştiriciliği yapılan tür. Bunlar kaynak sularına yakın bölgelerdeki diğer kırmızı benekli alabalıklar üzerine yoğun baskı kurmuş."