Defineyi 60 lira yevmiyle çalışan işçi buldu

EFSUN YILMAZ - Tire ilçesindeki tarihi Kutu Han'ın restorasyonu sırasında 18. ve 19. yüzyıllara ait toplam bin 16 altın ve gümüş sikkeyi bulup yetkililere teslim eden işçinin, 60 lira yevmiyeyle çalışan 50 yaşındaki Mehmet Yazar olduğu ortaya çıktı.

Tire'de define heyecanı, 15 Kasım günü Kutu Han'da kırık bir çömlek bulunmasıyla başladı. Restorasyon çalışmaları sırasında bir dükkanın duvarında bulunan çömleğin içindeki 1700 ve 1800'lü yıllara ait sikkelerin henüz tahmin edilemeyen değeri de tarihi hanın 50'den fazla ortağı ile hanı 29 yıllığına sahiplerinden kiralayan Tire Belediyesinde beklenti oluşturdu.

Tire Müzesi'nde korumaya alınan define karşılığında kimin hak sahibi olacağına ilişkin görüş Kültür ve Turizm Bakanlığından beklenirken, altınları bulan kişinin bir şirkette günlük 60 lira yevmiyeyle çalıştığı ve defineyi "elini bile sürmeden" yetkililere teslim ettiği belirlendi.

Belediyenin restorasyon işini ihaleyle alan şirketin işçilerinden 2 çocuk babası 50 yaşındaki Mehmet Yazar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gözü tok olan insanın başkasının malına yan gözle bakmayacağını söyledi. 

Hanın restorasyonunda kazmayla çalıştığı sırada önüne bir kaya düştüğünü, arkasında bir küp gördüğünü anlatan Yazar, yetkililere haber verdiğini, küpün içindeki altınların sayıldığını ve teslim edildiğini vurguladı. 

Olayı öğrenenlerden bazılarının kendisiyle ve o an orada bulunan 3 işçi arkadaşıyla dalga geçtiğini söyleyen Mehmet Yazar, şöyle konuştu:

"Biz her gün altın görüyoruz, içimiz altın, bir altın bizi bozar mı? Bizimle dalga geçiyorlar, 'altınları niye verdiniz?' diye soruyorlar. Ben çok iyi yaptım. Siz içerideki mistik kokuyu biliyor musunuz, tarihi bilenler devletine sahip çıkarlar. Gözü aç olan ise saldırır. Gelin bir gün bizimle çalışın, ortamımızı görün. Herkesin gönlü zengin olsun. Kişisel olarak değil ama arkadaşlarımla beraber kaymakamlığa başvuracağız. Altını ben bulsam da tek başıma ne yapacağım altını? Hepimiz aynı parayı alacağız. Ben definecilere şaşırıyorum. Devlet size hakkınızı zaten verir."

Devletin, altın değerinin karşılığı olarak bulanlara yüzde 40-60 pay verdiğini duyduğunu da söyleyen Yazar, "Biz burada aylığımızı alıyoruz zaten. Altınlar devletimize kalsa, bize bir şey verilmese bile olur. Benim kazandığım bana yetiyor" diye konuştu.

Tire Kaymakamı Mehmet Demirezer de tarihi Kutu Han'da bir süredir restorasyon çalışmasının sürdüğünü ifade etti.

Kazı yapan ekibin bulduğu çömleğin içindeki binden fazla sikkenin tespitinin yapıldığını ve müzeye teslim edildiğini kaydeden Demirezer, Kültür ve Turizm Bakanlığına da durumun rapor ile iletildiğini belirtti.

Definenin maddi değerinin de bakanlık uzmanlarınca yapılacağına dikkati çeken Demirezer, şu bilgileri verdi:

"Belediye, hanın mirasçılarından çalışma yapmak için izin almış. Hanın da 50'nin üzerinde gerçek kişi olan mirasçısı var. Restorasyon işçiliği belediye aracılığıyla yürütülüyor. Hanın da sahipleri var. Son 6 padişah dönemine isabet eden bu varlıklarda hak sahipliği iddia edilebiliyor. Bulanlar bunlar üzerinde hak sahipliği iddia edebiliyorlar. Daha önceki dönemlere aitse doğrudan devletin kabul ediliyor. Sahiplik nasıl tespit edilecek? Biz Müze Müdürlüğü ile bir sonuca varamadık. Bakanlık gerekli tespiti yapacak diye düşünüyoruz."

Mehmet Demirezer, kimsenin "taşı toprağı altın Tire'de biz de kazı yapalım" diye düşünmemesi gerektiğini, devletin kolluk güçleriyle ilçede denetimlerini sürdürdüğünü dile getirdi. 

- "Han sahiplerinin de girişimi var"

Tire Belediye Başkanı Tayfur Çiçek ise belediyenin hanı 29 yıllığına kiraladığını belirterek, "Han sahiplerinin sahiplik için girişimde bulunduğunu biliyoruz. Biz de yasa ve yönetmelikler ne derse kabulleneceğiz" ifadelerini kullandı.

Tire Müze Müdürlüğünün tespitine göre çömlek içinde 502 adet 24 ayar Fransız altını, 288 Osmanlı altını ve 226 Osmanlı gümüşünden oluşan sikke bulunuyor.

Altın ve gümüş sikkelerinin, Osmanlı padişahlarından 3. Mustafa, 1. Abdülhamid, 3. Selim, 2. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerine ait olduğu biliniyor.