İstanbul'un yeni oyuncakları geliyor

İBB Kültür A.Ş.’nin, İstanbul temalı hediyelik eşyalarının ve tarihi kültürel mirasımıza dair eserlerin reprodüksiyonlarının üretimini gerçekleştiren markası “Hediyem İstanbul” tarafından bu yıl ilki düzenlenen  “İstanbul Temalı Ahşap Oyuncak Tasarım Yarışması” sonuçlandı.

Hediyem İstanbul gerçekleştirdiği yarışma sonucu üreteceği oyuncaklarla, uluslararası oyuncak sektörünün etkisiyle yabancı kültürlerle kendi kültüründen önce karşılaşan ve algıları sebebiyle o kültürün kodlarını kolayca benimseyen çocuklara daha yerel ve daha kaliteli ürünler sunmayı amaçlıyor. Çocuklar, İstanbul temalı ahşap oyuncaklar sayesinde kültürümüze ait simgelerle henüz küçük yaşta tanışma imkânı bulacağı gibi artık unutulmuş kültür öğelerini de bu oyuncaklar sayesinde zihinlerinde canlandırabilecek. Hediyem İstanbul oyuncakları, çocukların sağlığını ön planda tutarak ahşap malzeme ve doğal boyalar kullanarak üretecek.

Hediyem İstanbul tarafından bu yıl ilki düzenlenen “İstanbul Temalı Ahşap Oyuncak Tasarım Yarışması”nda; “Mahalle İstanbul” isimli tasarım ile Oğuzhan Yılmaz üçüncü, Martha & Morty” isimli çalışma ile Türker Acartürk ikinci olurken, “İstanbul Topaçları” isimli tasarım ile Doğukan Karapınar yarışmanın birincisi oldu.

Yarışmada ayrıca “Make İstanbul” ile Ulaş Tigin, “Galata Kulesi” ile Evren Yazıcı ve “İstanbul Kalıpları” ile Veysel Sever jüri özel ödülüne layık görüldü.

“İstanbul Temalı Ahşap Oyuncak Tasarım Yarışması”nda dereceye giren tasarımlar ve hikâyeleri şöyle:

İstanbul Topaçları

Geleneksel topaç oyuncağının İstanbul’un mimari ve kültürel simgelerinden ilham alınarak tasarlanan çağdaş bir yorumu olan “İstanbul Topaçları”; çay bardağı, Galata Kulesi, Şehir Hatları Vapuru, renkli merdivenler, geleneksel ve modern mimariden esinlenerek tasarlanmış.

Topaçların sadeleşmiş tasarımları dönüş kabiliyetlerini ve üretim kolaylığını arttırırken yetişkinlerin ve gençlerin de ilgisini çekmek amaçlanmış. Topaçlarda, yalın bir şekilde İstanbul’da karşılaşabilecek formlar kullanılmış. Bu sayede topaçlara hem estetik bir form kazandırılmış hem de kültürel yansıması olan bir oyuncak oluşturulmuş.

Altı farklı topaç bir yandan geleneksel bir oyuncağı yeni nesil ile tanıştırırken diğer yandan diğer yandan İstanbul’u tanıtmaktadır.

Ahşap malzeme ve doğal boyalar kullanılarak üretilen topaçlar tek parçadan oluşmaktadır, yutma riski olmadığından küçük çocukların oynaması için de uygundur.

Martha & Morty

İstanbul denilince ilk akla gelen şeylerden birisi de bir simit parçası için çekişen martılardır. Martha & Morty’de bu çekişmeyi eğlenceli bir şekilde canlandıran ahşap bir oyuncaktır.

12 yaş ve üzeri çocuklar için tasarlanmış tamamen ahşap ve mekanik bir yap-boz oyuncağı olan Martha & Morty kutudan demonte olarak çıkar ve hiçbir alet kullanılmadan bir araya getirilebilir.

Mahalle İstanbul

Mahalle ve mahalleli kavramı kentsel bellekte giderek kaybolan, nerede o eski İstanbul mahalleleri söylemleri ardında kaybolan bir statüye bürünmüştür. Geleceğimizin teminatı olan çocuklar için zihinlerinde yaşayacak mahalle prototipleri tasarlanarak, çocukların zihinlerinde mahallenin canlanması amaçlanmış. Geleneksel Türk mahallesi ve İstanbul’un kimliği ile örtüşen yapılar tasarımda minimalize edilmiş.

İstanbul’un eski mahalleleri planlı değildir, kendiliğinden veya belirli nedenlerden dolayı (doğal sebepler, su yatağı, yamaç, yol hattı, ulaşım arteri vb.) doğal olarak kurulan yerleşimlerdir. Bu kendiliğinden ve devingen oluşum tasarım çocukların kendi isteğine göre mahallesini şekillendirmesine olanak sağlamaktadır. Çocuklar isterse daha iç içe geçmiş ya da daha dağınık bir mahalle kurgusu oluşturabilir.

Make İstanbul

Tarihi yerlerin, kişilerin ve olayların çocuklar tarafından sembolik bir şekilde hayal gücü ile canlandırılmasını amaçlayan “Make İstanbul”, 8 yaş ve üzerindeki çocuklar için İstanbul’daki kültürün ve mirasın tanıtılması ve sevdirilmesi için tasarlanmış.

Make İstanbul’da, İstanbul kültüründeki mekânlar ve figürlerden bir set oluşturulmuş. Çocuklar bu sayede, geçmeli İstanbul haritası üzerine binalar, tarihi yapılar, arka plan öğeleri, tarihi figürler ve aksesuarlar yerleştirerek birçok farklı varyasyon ve geniş bir koleksiyon oluşturabilecek.

Galata Kulesi (Kendin Yap)

Genellikle 2-6 yaş arası çocukların oynadığı parça olarak kuleyi birleştirmeye dayalı oyun İstanbul’un önemli simgelerinden biri olan Galata Kulesi’nden yola çıkılarak yeniden ele alınmış.

Çocuklar için tasarlanan bu tür oyunlar kullanıcıda zekâ gelişimi ve geometrik farklılıkları algılama konusundaki becerisinde gelişim sağlamaktadır. Bu oyunun zorluk seviyesi mevcut örneklerine göre daha yüksek.

Parçalar güvenlik kriterlerine bağlı olarak ağza alınmayacak büyüklükte ve keskin kenarlardan uzak tutularak tasarlanmış.

İstanbul Kalıpları

Ahşap küplere oyulan İstanbul siluetleri haline gelmiş tarihi mekânların kalıpları ile çocuklar oyun hamurları kullanarak tarihi yapılar oluşturabilecek. “İstanbul Kalıpları” çocukların üç boyutlu algılarını geliştirici ve yapıları zihinlerine kazıyacak bir oyun deneyimi sunuyor.