Sert esen "sam yeli" çam balını vurdu

DURMUŞ GENÇ - Muğla ve ilçelerinde çam balı üretiminde mevsimsel etkiler nedeniyle rekolte kaybı yaşanıyor.

Türkiye çam balı üretiminin yüzde 80'inin gerçekleştirildiği Muğla'da bu yılki ilk hasat döneminde alınan çam balı, üreticileri mutlu etmedi.

Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği İkinci Başkanı ve Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ziya Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya çam balı üretiminin yüzde 90'ının Türkiye'de, Türkiye çam balı üretiminin de yaklaşık yüzde 80'inin Muğla'da gerçekleştirildiğini söyledi.

Muğla ve ilçelerinde 6 bin ailenin geçimini arıcılıkla sağladığını anlatan Şahin, kentin yaklaşık 2,5 milyon kovana ev sahipliği yaptığını kaydetti.

Bu yılki bal üretiminin iyi başlamadığına işaret eden Şahin, "Muğla'da çam balı hasadı ağustosun ilk haftalarında başlar, kasım sonuna kadar devam eder. Marchelina (Basra böceği) böceğinin bir yıllık yaşam döngüsü vardır. Mart sonuna kadar devam etse de kış döneminde koloni popülasyonu az olduğu için normal hasat dönemi ağustos-kasımdır" dedi.

Ağustos ayının sonunda esen sam yelinin, böceğin faaliyetini durdurduğunu belirten Şahin, "Bu dönemde ilk parti için yapılan hasatta çok az da olsa bal alındı ama ağustos ayının 20'sinden bugüne kadar bir gram bal alamadık. Mevsimsel bir dengesizlik yaşanıyor. Geçen yılla mukayese ettiğimiz zaman aynı dönemde yüzde 50-60 oranında bir rekolte kaybı var" diye konuştu.

Eylül ayı sonunda çam balında ikinci hasadı yapmaları gerektiğini anlatan Şahin, şu ana kadar birinci hasadı bile alamayan arıcılar bulunduğuna dikkati çekti.

- "Yüzde 35 böcek kaybı var

Ziya Şahin, Basra böceğinin ağustos ayı sonu ile eylül ayının ilk haftasında ikinci gömlek değiştirme sürecine girdiğini ifade ederek, şöyle devam etti:

"Bu süreç yaklaşık 10-15 gün sürer. Son yıllarda gömlek değiştirme sürecinde havaların uygun koşullarda olmaması ve yakıcı esen rüzgarlar, böceklerin ölümüne neden oldu. Bu yıl sahada yaptığımız çalışmalarda da yüzde 35'lere varan böcek kayıpları yaşandığını tespit ettik. Son bir ayda çamlarımızda yüzde 35'lik bir böcek kaybı var. Bu nedenle de çam balı rekoltesinde düşüş yaşanıyor."

Şahin, rekolte kaybının çam balı fiyatlarına da yansıyacağına işaret etti.

- Bal üretim alanları aynı arı kolonisi fazla

Bölgedeki planlama yanlışlığı nedeniyle arı kolonisi fazlalığı bulunduğunu belirten Şahin, yörede son 10 yılda çam balı üretimi yapılan alanlarda genişleme olmadığını fakat arı kovanı sayısının arttığını vurguladı.

Şahin, şöyle konuştu:

"20 yıl önce Muğla'da bal üretimi yaptığımız alanlarımız 80 bin hektar iken şu nda 66 bin hektar. Yine o yıllarda 400 bin arı kovanıyla çam balı üretimine katılırken, bugün daha dar alanlarda 2,5 milyon kovan ile bal üretimi yapılıyor. Geçmişte biz bir kovandan 30-35 kilogram bal alırken bugün 10-15 kilogram alabiliyoruz. Alamadığımız yıllar da oldu. Eğer çam balı üretilmeye devam edilecekse mutlaka bunun planlamasının yapılması gerekiyor. Çam balı üretim alanlarının genişletilmesi gerekiyor."