Son anket: Hangi ilde hangi parti önde?

2014 yılının Mart ayında yapılacak olan yerel seçimler için siyasi partiler aday belirleme süreci ile ilgili hazırlıklarını tüm hızıyla sürdürürken GENAR Araştırma Şirketi Genel Müdürü Mustafa Şen, partilerin büyükşehirleri nasıl kazanabileceğini anlattı. Şen, hangi ilde hangi partinin önde olduğunu da tek tek sıraladı.

İstanbul'da AK Parti'nin Kadir Topbaş ile yüzde 50'nin üzerinde, CHP'nin ise Sarıgül ile yüzde 38 bandında olduğunu vurgulayan Şen, "Ankara ve İstanbul için seçim bitmiştir" dedi. Şen, Topbaş'ın 10 puanın üzerinde bir fark ile seçimi kazanacağını savundu.

Şen, Ankara'da Melih Gökçek'in de seçimi çok rahat kazanacağını iddia etti.

Şen, İzmir'de ise CHP'nin büyük avantajına rağmen Binali Yıldırım'ın aday gösterilmesi durumunda seçimi kazanma ihtimalinin bulunduğunu vurguladı.

İşte Şen'in Haber 7 Yayın Koordinatörü Osman Ateşli'ye yaptığı açıklamalar:

"PARTİLERİN SON OY ORANLARI 2011 SEÇİM SONUCU GİBİ"

- Kamuoyu araştırmalarınız tüm hızıyla devam ediyor. Son çalışmalarınızda elde ettiğiniz bilgileri bizimle paylaşabilir misiniz?

Rakam veremem. Çünkü son araştırmalarımız müşterilerime ait bilgiler… Hepsinin ortak yönünü söyleyeyim. Bu seçim öncesindeki ilk elde ettiğimiz verilerde partilerin son durumu 2011 seçimlerinin tekrarı gibi gözüküyor. Yani bütün partiler oradaki bantlarında seyrediyor… Azıcık aşağı, azıcık yukarı oynamış durumdalar. Ama aynı aralıktalar. (2011 yerel seçim sonuçları: Ak Parti yüzde 49.95, CHP: 25.94, MHP: Yüzde 12.98, Bağımsızlar: Yüzde 6.58, Saadet Partisi: Yüzde 1. 25, BBP Yüzde 0.74)

-Genel seçim yerel seçim farkını düşündüğümüz zaman da mı aynı?

Evet, evet az aşağı az yukarı rakamsal olarak oynamışlar ama bant olarak aynı aralıktalar. Ciddi oy kayıpları ve çıkışları yok. Herkes aynı yerinde… Aralık olarak herkes aynı seviyelerde…

"BELİRLENEN FLAŞ ADAYLAR SONUCU ETKİLER"

-Türkiye genelinde mi yaptınız çalışmayı?

Türkiye geneli de var, il il de var. Hala aynı saikler devam ediyor. 2011 seçimlerindeki seçmen algıları hala sürüyor ki neticeler yakın çıkıyor. Şimdi onu değiştirecek gelişmeler olabilir mi seçimlere kadar? Olabilir. Her şeyden önce  şu var; birkaç puan aşağı birkaç puan yukarı oynatacak şekilde adaylar bir faktördür. Flaş adaylar mesela bu değişime sebep olabilir. Bir kısım sosyal, ekonomik, politik, dış politika konuları seçmeni etkileyebilir önümüzdeki üç dört ay içerisinde. Ama bunlar sadece ihtimal. Eğer böyle giderse de sonuç elde ettiğimiz neticelere yakın çıkacaktır.

SEÇİMDE SÜRPRİZ BEKLENMELİ Mİ?

-Peki yerel seçim sonuçlarına yönelik bir sürpriz beklentiniz var mı?

Doğrusu bu konuyu çok düşündüm. Bizi yanıltan neler olabilir diye... Sizin sorunuzu biz her gün kendimize soruyoruz. Sonuçta büyük sorumluluk taşıyoruz. İnsanlar itibar ediyor sözlerimize… O yüzden insanları yanıltmamak için sürekli düşünüyor, kafa yoruyoruz. Sürpriz olacak bir şey var mı diye… Pek sürpriz de gözükmüyor. Ekonomiye bakıyoruz, ekonomi grafiği yukarıya doğru… "Dışarıda bir çöküş olup Türkiye'yi etkiler mi?" diye dış kaynaklı gelişmeleri de çok yakından takip ediyoruz.

Vatandaşa soruyoruz "ekonomi kriz beklentiniz var mı" diye, "yok" diyor ağırlıklı dilim. "Önümüzdeki altı ay bir sene içerisinde ya da beş sene içerisinde durumunuz nasıl olacak" diye soruyoruz. Daha iyimi kalacak, ne olacak diye... Birinci büyük dilim daha iyi olacak diyor. Dolayısıyla psikolojik olarak da rahatlamış gözüküyor vatandaş... Dış politikada Suriye meselesini hükümeti dolayısıyla Ak Parti'yi de olumsuz etkileyebileceği ihtimalini değerlendiriyoruz. Böyle bir ihtimal gözükmüyor. Üçüncü bir şey Kürt meselesi… Çözüm süreci tersine dönebilir mi ihtimalini de gözardı etmiyoruz. Bu ihtimal var küçükte olsa. Ama küçük bir ihtimal. Bu süreçten dönülmez diye düşünüyorum. Çünkü tarafların söz sahibi olanları kararını vermiş. Abdullah Öcalan'ın geri dönme ihtimali yok. Tayyip Erdoğan'ın , hükümetin ya da devletin de böyle bir niyeti söz konusu değil. PKK içerisinde bir kısım çatlak sesler çıkabilir. Birileri asker kaçırabilir vs. Bunlar süreci büyük ölçüde etkileyecek durumlar değil. Otobanda trafik akmaya devam eder. Bazıları yoldan çıksa da...

BÖLGESEL OY DENGELERİNDE CİDDİ DEĞİŞİKLİKLER VAR MI?

Bölgesel oy dengesinde ciddi değişiklikler var mı? Mesela Güneydoğu da X partide ciddi bir düşüş görüyoruz. Y parti iç bölgelerde patlama yapacak. Şu parti Batı'da hiç yok gibi…

Olmasını isteyenler olsa da bizim gördüğümüz yok. Çözüm sürecinde vatandaşın yüzde 98 küsuru tarafında bu meselenin halledilmesi fikri var. Yüzde 90'ı da silahsız bir şekilde halledilsin diyor. Yüzde 70'e yakını şuan yapıldığı şekilde halledilsin diyor. Bu durum Ak Parti'nin oylarını bölgesel olarak aşağıya çekmediği gibi, genelde de etkilemiyor. Tabi bunun yanında "Ak Parti'nin oyları düşsün yeterki çözüm olmazsa olmasın" diyen insanlar da var. Bu kabul edilebilir bir yaklaşım değil.

GENAR olarak Ak Parti'nin çalıştığı araştırma şirketlerinden birisiniz…

Ak Parti müşterilerimizden biri. Başka partiler de var, başka pek çok müşterimiz var. Ak Parti'ye de zaman zaman çalışmalar yapıyoruz. Şu anda Başbakan Erdoğan'a ulaşmış bir araştırma çalışmamız var. Henüz kamuoyu ile paylaşılmadı. Mustafa Sarıgül de benim müşterimdir mesela, başka bir şey söylememe gerek yok herhalde...

SARIGÜL'ÜN İSTANBUL'U KAZANMA İHTİMALİ VAR MI?

Sarıgül İstanbul'u kazanabilir mi?

Sayın Mustafa Sarıgül'ün İstanbul da şansı yok. Ama Şişli de şansı yüksek. Daha doğrusu Sarıgül Şişli'de ise diğer partilerin bu ilçeyi kazanma şansı kalmıyor.

İstanbul durum nasıl sizin anketlerinizde?

İstanbul la ilgili rakamları açıklamıştım. Sarıgül yüzde 38 ile giriyor yarışa… 43 e kadar çıkarabilme şansı var. Ak Parti yarışa yüzde 50 küsurde başlıyor.

"İSTANBUL VE ANKARA İÇİN SEÇİM BİTMİŞTİR"

Ak Parti'nin adayı Kadir Bey olduğu halde değil mi?

Evet Ak Parti'nin Sayın Kadir Topbaş ile seçim yarışına girmesi durumunda yaptığımız çalışmada Kadir Topbaş yarışa yüzde 50'nin üzerinde başlıyor.

İstanbul'da Kadir Topbaş'ın oyunun Ak Parti'nin oyundan fazla olduğu söyleniyor.

Birbirine çok yakınlar. Bazen birisi az aşağı oynuyor, bazen diğeri az yukarı çıkıyor. Parti oylarıyla Kadir Topbaş'ın oyları birbirine yakın.

İki dönemdir başkan, hiç mi yıpranma görünmüyor?

Tam tersi olacak. Üçüncü dönemde daha yüksek oy alacak gibi gözüküyor Sayın Topbaş. İstanbul ve Ankara için şunu net biçimde söyleyebilirim. Melih Bey açıklandığı gün yazmıştım: "Ankara'da seçim bitmiştir" diye. Sayın Topbaş'ın açıklandığı gün de "İstanbul'da seçim bitmiştir" dedim. Yine sözümün arkasındayım.

Sarıgül'ü etkileyecek bir başka faktör daha var. Halkların Demokrasi Partisi güçlü bir adayı aday çıkarırlarsa bu diğer partilerin oy oranlarını etkileyecektir. Sayın Sırrı Süreyya Önder'ın adaylığı ciddi olarak konuşuluyor. Bu gerçekleşirse Sarıgül'ün oyları alabileceğinden aşağıya düşecektir.

Hatta şu var CHP'nin aldığı oylar Kılıçdaroğlu'nun bıraktığı oranların da altına düşürebilir. (Yüzde 37'nin altına da düşebilir) Yaptığımız bir araştırmamızda yüzde 35'e kadar gerilediği görülüyor. Sayın Sırrı Süreyya Önder de yüzde 8'lere kadar yaklaşıyor. Böyle bir durum da var. Ak Parti'yi pek fazla yerinden oynatamıyor. Sebebi şu; Sırrı Süreyya Önder'in politik kişiliği Gezi eylemleri sürecinde iyice deşifre oldu. O süreçte de taraftarları CHP içerisindendi. Doğrudan Ak Parti ve Başbakan Erdoğan'a karşıt bir tavırla çıktılar meydana… Ak Parti'den oy almaları ancak bindelik olasılıklı rakamlarlamümkün. Bindelik seçmende zaten her zaman her yerde geziyor. Gezmesi de lazım.

AK PARTİ'NİN BİNALİ YILDIRIM İLE İZMİR'İ KAZANMA ŞANSI VAR MI?

Ak Parti'nin İzmir'i Binali Yıldırım ile kazanma ihtimali var mı?

Normal şartlar altında baktığımızda Ankara ve İstanbul'da nasıl Ak Parti için "seçim bitmiştir" diyorsak, İzmir'de de CHP açısında böyle bir durum var. Fakat son dönemde yaptığımız araştırmamızda Ak Parti'nin Sayın Yıldırım ile seçime girmesi durumunda yüzde 40 civarında bir oy gözüküyor. Parti oylarının üzerinde bir durum. Ancak bu durumda bile CHP yüzde 50'nin üzerinde… Bu fark kapatılabilir mi? Bir kaç şartla evet. Şartlar yerine gelmezse hayır. Bu şartlar ne?

Birincisi CHP kimi aday gösterecek. Bu önemli. Mesela Aziz Kocaoğlu'yla genel merkezin arası bozuk. Hiç adı bile zikredilmiyor.

Büyük ihtimallede gösterilmeyecek.

Gösterilmeyecek diye düşünüyorum. O durum Sayın Yıldırım'a yarıyor. Bir başka unsur; İzmir'in doğru okunması… İzmir her ne kadar "CHP'nin kalesi" olarak lanse edilse de İzmir Demokrat Parti geleneğinin şehridir. Diğer Ege şehirleri, İç Batı Anadolu şehirleri gibi Demokrat Parti geleneğinin karakteristik yapısının görüldüğü illerdendir aslında… Hal böyle olunca aslında CHP'den çok Ak Parti'ye yakın bir seçmeni vardır. Fakat bazen enteresan, ters dalgalanmalar olabiliyor.

Şunu ifade edeyim. Ak Parti'nin İzmir'i alma ihtimali yok değil, alabilir. Ama kolay olur mu? Çok zor... Zaten alırsa da birkaç yüz fark oyla alır. Böyle bir matematiği var meselenin...

PARTİLER ARASI EL DEĞİŞTİRECEK ŞEHİRLER VAR MI?

Geçmiş dönem CHP'de olup el değiştirebilecek şehirler var mı?

Antalya el değiştirecek gibi gözüküyor bizde… CHP den Ak Parti ye geçecektir. Mersin'de dört partinin oyları birbirine çok yakın Ak Parti'nin aradan sıyrılma olasılığı yüksek...

Adana Ak Partili olur diye gözüküyor. Orası biliyorsunuz gitti geldi partiler arasında...

Aytaç Durak olsa da mı?

Aytaç Durak artık bir şey ifade etmiyor. Eskiden çok güçlüydü ama artık adı anılmıyor.

Onun dışında Ordu Ak Parti tarafından CHP'den alınabilir. Manisa ve Balıkesir de aynı şekilde... Bunun dışında Tekirdağ'ı Ak Parti alabilir, avantajlı gözüküyor.

Burada zaman zaman bir yanılgıya düşülüyor. Büyükşehir olmadan önce bu illerde sadece merkezdeki oy oranları geçerliydi. Yeni büyük şehirler değişikliği sonrası köyler de merkez için oy verecekler. Köylerde Ak Parti oy dağılımı daha yoğun olduğu için böyle bir etkilenme var. Bunları söylerken ezbere söylemiş olmuyoruz orda da anket yapılıyor. Ordu ve Tekirdağ böyle bir yer. Manisa ve Balıkesir daha önce Ak Parti'deydi .Köy etkileri de ortaya çıkınca  şehirlerde Ak Parti daha avantajlı duruma geliyor.

Ak Parti'den CHP'ye geçecek var mı?

Bizim çalıştığımız anketlerde, çalışmalar yaptığımız illerde öyle bir durum gözükmüyor.

MHP'nin sürpriz yapacağı yerler var mı?

MHP'de sürpriz gözükmüyor. MHP bir iki yeri kaybedebilir. Balıkesir ve Manisa'yı kaybedecek gibi görünüyor araştırmalarımızda. Bu iki ili yukarıda belirttiğimiz gibi Ak Parti alabilir. MHP'nin aday belirleme sürecinde genel tercihi flaş isim koymama şeklinde oldu. Bu da oyları aşağıya çekecek sebeplerden biridir.

"MHP'NİN SEÇMEN KİTLESİ CHP İLE UYUŞMAZ"

Bu CHP ile ittifak sinyali midir?

Öyle ifade edilse de bu CHP'nin değil Ak Parti'nin işine yarayacaktır. Mesela Mansur Yavaş'a Ankara'da genel seçimde oy veren kitle CHP kitlesi değil Ak Parti kitlesidir. Yani normalde Melih Gökçek'e oy verecek olanlar MHP'nin dışında gittiler Mansur Yavaş'a oy verdiler. Bence de Türk siyasetinde olması gereken bir isim Mansur Yavaş ama parti onu budadı. Yazık yani. MHP seçmeni iki kitle halinde, birbiriyle çok örtüşen bir kitle değil aslında bu ikisi. Bir tanesi dindar muhafazakar bir kitle, diğer kitle ulusalcı sol bir kitle. Onun için o milliyetçi ve dindar kitle Ak Parti'ye daha çok meyilli oluyor. Ulusalcı kitle hep CHP'ye meyyal oluyor.

Seçimde Güneydoğu çözüm sürecinin de etkisiyle en çok merak edilen yerlerden olacak. Burada Ak Parti ile BDP'nin oy dengesi nedir? Enteresan bir şey var, bazı anketlerde sanki çözüm süreci Ak Parti'ye hiç yaramamış görünüyor. Bu doğru mu?

Çözüm süreci Ak Parti'ye de BDP'ye de yaradı. Sonuçta bu sürecin iki temel aktörü... Diğer iki parti çözüm sürecinin dışında ve karşısında kaldılar ve bu bölgede tamamen silindiler. Mesela Şanlıurfa diyelim, net Ak Parti gözüküyor. Diyarbakır net BDP gözüküyor. Fakat Ak Parti'nin Diyarbakır adayı Diyarbakır'dan kopmamış, Diyarbakır'da çok etkin, özellikle STK'lar ve siyaset bazında etkin birisi… Sayın Ensarioğlu çok iddialı. Yani geçen akşam bir tv programında söyledim sanki seçimi almış gibi konuşuyordu . Tabi böyle inanması gerekiyor ama aradaki fark kolay kapatılacak bir fark değil. Ama Galip Ensarioğlu kapatırsa şaşırmam. Çünkü çok iddialı ve Diyarbakır'ın içinden biri...

Van'da durum ne olur?

Van Ak Parti tarafından alınır gibi gözüküyor.

Mardin, Siirt?

Oralarda da öyle. Bu iki ilimiz için de Ak Parti'nin kazanma ihtimal var. Ama seçime çok vakit var. Adaylar, olaylar bu değerlendirmeleri değiştirebilir.

Bölgede ara ara baş gösteren olaylar Ak Parti'yi baltalar mı ?

Bu düzeydeki olayların olumlu olumsuz hiçbir etkisi olmaz. Bunlar minimal şeyler, küçük dalgalar. Çok fazla bir şey etkilemez. Neyi etkiler? Barajın tam üstünde bir parti düşünün. Bir kişi gelse yukarı çıkacak bir kişi gitse düşecek. O durumda birini etkiler Yüzde 20'lik, 30'luk, 40'lık 50'lik partileri bu tür şeyler etkilemez.

AK PARTİ OYUNU NE KADAR ARTIRACAK?

Son olarak şu net soruyu sormak istiyorum. Ak Parti bir önceki yerel seçimindeki yüzde 38 lik oranın ne kadar üzerine çıkacak?

Nerden baksanız 10 puan çıkar. Bu daha da fazla olabilir. Adayları ve kampanyaları görmedik daha... Doğru adayı koyarsınız yanlış kampanya yaparsınız, batar. Bu bütün partiler için geçerlidir. O yüzden net şeyler söylememiz şimdilik çok zor.

Diğer araştırma şirketleriyle mukayese ediyor musunuz kendi araştırmalarınızı?

Ortaya çıkan tüm verileri takip ediyoruz. Çünkü bizimde yanlış yapma ihtimalimiz var. Naylonlara da bakıyoruz, gerçek araştırmalara da bakıyoruz ve mukayese ediyoruz. Hatta bir TV programında Ak Parti'nin yüzde 40'ın altında kalacağını söyleyen. Dedim ki; "Kıymetli meslektaşım bu işi nasıl yaptın bize de söyle. Bizim araştırmalarımızda yüzde 50 küsur çıkıyor. 15 senedir bu işin içinde uğraşıyorum. 15 puanlık bir farktan bahsediyorsun. Ben bu kadar nasıl yanıldığımı merak ediyorum. Sana yanlış yaptın demiyorum ben bu kadar hatayı nasıl yaptım diyorum." Bu tip mukayeseleri hep yapıyoruz. Sonunda karşı tarafın yaptığı anketin bilimsel olarak hatalı olduğunu anladık.

PARTİLERİN ADAY BELİRLEME SÜRECİNDEKİ DURUMU

- Partilerin aday açıklama süreci hızla devam ediyor. Partilerin son hamlelerine baktığınız zaman; aday açıklamadaki hızı, tercihleri, kampanya çalışmaları, seçim sonucunu etkileyecek  ciddi unsurlar olarak düşünürsek ne görüyorsunuz? Hangi parti daha hazırlıklı?

Şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Ak Parti daha hazırlıklı gözüküyor. Arkasından MHP geliyor. MHP de aday açıklamada başarılı sayılabilir. CHP henüz yola çıkmadı diyebiliriz. Bu konuda henüz yarışa giremedi. Parti içinde bazı tartışmalar var zannedersem aday isimleri konusunda. Bu seçim sonucunu etkileyecek şeylerdir. Çünkü kararsızlık ve tedirginlik seçmene de yansır. Sarıgül aday olalı bir aydan fazla oldu ama hala aday adaylığını açıklanamadı. Ankara'da da ciddi bir isim yok. İzmir de ne yapacakları belli değil. Antalya'da Mustafa Akaydın'ın yeniden aday gösterilip gösterilmeyeceği konusu var. Bence Antalya'ya yazık etti hoca.

Bir de şöyle bir durum var; Ak Parti seçimi çalışmalarını Gezi eylemleri sürecinde başlattı. Kampanyasını da, adayını da direkt ortaya koymadan gelişen olayların doğallığında doğrudan seçim sürecini başlattı. Kazlıçeşme'deki 1 milyon insan buna startı oldu zaten… Ak Parti adaylarını illerin çoğunda netleştirdi ve açıkladı. MHP de öyle. Bu iki parti aday açıklamada önde. Flaş isim açıklamada ise Ak Parti daha önde. Ak Parti adaylarını açıklarken bile olayı bir gövde gösterisine çeviriyor. MHP'nin flaş ismi yok. İstanbul açıklandı işte önceki gün. Mesela bana göre Meral Akşener İstanbul için MHP'nin doğrudan bir adayıydı. Fakat hiç adı, şanı duyulmamış bir aday koyuldu. Neden böyle koyuldu  ayrıca tartışmak lazım. CHP zaten daha başlamadığı için yok. BDP de yine aynı şekilde henüz daha yarışa başlamış gözükmüyor. Erken çıkan yol alır derler. Muhtemelen de öyle olacak. Bu süreçteki hızı performansı gereği süreçten Ak Parti daha karlı çıkacak gibi görünüyor. Diğer partiler sanki 4 ay sonra seçim yokmuş gibi davranıyorlar. Ak Parti ise seçim yarın olacakmış gibi davranıyor. Böyle bir fark var arada.

BAŞBAKAN'IN ADAY BELİRLEME YÖNTEMİ...

-Başbakan Erdoğan'ın aday belirleme yöntemini nasıl buluyorsunuz? Şu ana kadar 68 ilin başkan adayını açıkladı, tercihler doğru mu sizce?

Ege Bölgesi ağırlıklı bazı iller var açıklanmayan… Bence yöntem olarak doğru bir yöntem izliyor. Ak Parti'de bir teşkilat içerisinde temayül uygulaması var. İkincisi her yerde birden fazla anket yaptırıyor. Bazen 3-4 anket yaptırdığı oluyor.

- Siz de anket çalışması yaptınız mı?

Bize de sipariş verdiler ve bazı yerlerde bizde kamuoyu yoklamaları yaptık. Ama bizim yaptığımız yerlerde başka anket şirketleri de çalışmalar yaptı. Bununla da yetinmiyor. O bölgenin ileri gelenleriyle de görüşmeler yapıyorlar. Sonra komisyonları var, komisyonlarda değerlendiriyorlar. Komisyonda net bir şey çıkmazsa yeniden araştırma yaptırıyorlar. Yani bilimsel temelli bir çalışma yürütüyor Ak Parti.

"ARDI ARDINA ÜÇ SEÇİM, HER BİRİ DİĞERLERİNİN SONUCUNU DA ETKİLEYECEK"

-Ardı ardına 3 seçim yaşanacak. Bu seçimin diğer seçimleri nasıl etkileyeceğini düşünüyorsunuz?

"Seçim" diye bir şey yok zaten asıl öbür seçimler var. Cumhurbaşkanlığı seçimi asıl önemli olan. Ak Parti bu seçimi Cumhurbaşkanlığı seçiminin provası olarak görüyor. Onun için sıkı asılıyor, hata yapmamaya çalışıyor. Ama herkes gibi Ak Parti de hata yapacaktır. Çünkü o kadar çok aday adayı var ki her yerde doğru adamı bulmak kolay değil. Asıl Cumhurbaşkanlığı seçimi provası olduğu için bunu genel seçim havasında yürütecek Ak Parti. Diğer partilerde otomatik olarak onun arkasına takılacak, takıldılar da zaten… 2014'ün Ağustos ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçiminden yaklaşık bir sene sonra da genel seçim "Milletvekilliği seçimi" olacak. Yerel seçimde oluşturulan dalga Cumhurbaşkanlığı seçimini, bu iki dalga ise 2015'teki genel seçimlerin sonucunu belirleyecek.

"CEMATİN OYUNUN AK PARTİ'NİN OY ORANI İÇİNDE ETKİSİ MİNİMAL"

Son dönemdeki Ak Parti- cemaat tartışması malumunuz. Cemaatin oyu Ak Parti'nin durumunu nasıl etkiler?

Türkiye'de hiçbir cemaatin devlet kurma, devlet yıkmak, hükümet kurma, hükümet yıkma güçleri söz konusu değildir. Türkiye Cumhuriyeti, hiçbir cemaate, devlete zarar verme hakkı, gücü, yetkisi ve fırsatı vermez.  Hiç vermedi şimdiye kadar.. Osmanlı sultanlarının neredeyse tamamı bir cemaate mensuptu. Yani bir tarikatta dervişti. Fakat buna rağmen kendi cemaatlerinin dahi devleti nüfuz etmesine müsaade etmemişlerdir. Bu devlet geleneği böyledir.

Mesela Erbakan Hoca İskender Paşa cemaatinde bir dervişti. Refah Partisi'yle İskender Paşa cemaatinin arasının açılmasına ne sebep oldu? Cemaatin partiye ve parti üzerinden bürokrasiye ayar vermeye kalkması. Rahmetli Erbakan Hoca buna izin vermedi. Rahmetli Esad Efendi bunu yapmak istemişti, buna Erbakan Hoca izin vermedi dolayısıyla ayrıştı. Bu devlet, bu memleket; bir cemaatin değil hepimizindir. Cemaatlerin oy etkisine gelince, toplamda hepsinin bir toplam oy etkisi vardır olsa da tek bir cemaatin oy etkileri minimal düzeydedir.

Minimal derken mesela?

Bindelik oranlarda etkisi olur. Yani bugün bir cemaat kalksın desin ki biz CHP'ye oy veriyoruz, mesela son dershane olayında CHP böyle bir karar alsa cemaat şunu düşünür; "yahu bu CHP dediğiniz parti Bediüzzaman'a hayatı zehir etti. Hem de defalarca zehirleyerek. Zindan zindan sürgün sürgün çürüttü. Şimdi biz Üstad'ı bir kenara koyacağız gideceğiz CHP'ye oy vereceğiz. Taban vermez. Birileri gidip verebilir. O da işte bindelik bir etkidir.

Bir de şöyle bir şey var cemaatler, cemaat mensupları, artık vur o tarafa vur bu tarafa yapıda değil. Herkes okumuş, yazmış, gezmiş, görmüş; tamam o cemaate bir sempati duyuyor olabilir ama kimse beyninin kiraya vermiyor. Dolayısıyla bu cemaatlerin yapısı üzerinden büyük devlet tasarımları yapmak hayal kırıklığına sebep olur, yapanlar açısından… Buna girmeye gerek yok.

Sosyal medyada kıyametler kopartılıyor, onlar toplum gerçeğini mi yansıtıyor? Oraya bakınca sanki herkes  bu konuyu konuşuyor gibi.

Kesinlikle öyle değil. Bir kere toplumun yüzde 50' si bilgisayar kullanmıyor. İnternet kullanmıyor vs. Kullanan içerisinde de sosyal medyayı kullananların oranı belli. Onlar içerisinde aktif kullananların oranı belli. Zaten oradaki zamanlama hızına bakarsanız Twitter'da ve yazılan cümlelere bakarsanız bazı şeylerin robot yazılımcılarca yapıldığını da görüyorsunuz. Yani kişilerle değil de bağımsız kişilerle bağımsız kişisel kararlarıyla tweet yazanlar bir değil… Bunlara bindirme kıtalar da diyebiliriz.