Çocukta 'geniz eti' ciddi problemdir

Rahat nefes alınmasına engel olan geniz eti, kimi zaman basit bir horlama, kimi zaman yüz anatomisinde bozulma nedeni olarak kendini hissetirir. Bu konu hakkında Avrasya Hospital KBB Uzmanlarından Dr. Ebru TOPUZ kafamızdaki soru işaretlerini cevaplıyor.

Geniz eti nedir?
Geniz eti (Adenoid Vegetasyon), vücudun bağışıklık sisteminin (Lenfoid Dokunun) bir parçası olup genizdeki yerleşik kısmıdır.

Geniz eti herkeste bulunur mu?
Doğumdan itibaren ber kişide bulunan geniz eti özellikle çocuklarda genizin büyük kısmını kaplar. Yaklaşık 6-7 yaşından sonra yavaş yavaş küçülmeye başlar ve genellikle de 15 yaşından sonra ya çok küçük bir kışımı kalır ya da biç bulunmaz. Yetişkinlerde geniz eti bulunması çok çok nadirdir.

Geniz eti çocuklarda nasıl sorunlara yol açar?
1 ile 4 yaşlan arasındaki bazı çocuklarda geniz eti tekrarlayan sık üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak hipertrofiye uğrar yani büyür ve aşağıdaki bozukluklara neden olur
1-Ağız solunumu: Ağız açık uyuma , horlama. Ağız sürekli açık ve kurudur.
2- Tekrar eden sık üst solunum yolu enfeksiyonları (Sarı, yeşil burun ve geniz akıntıları)
3- Sık göğüs enfeksiyonları
4- Tekrar eden orta kulak iltihapları
5 Orta kulakta sıvı birikimi ve işitme azlığı 6- Kronik orta kulak iltihabına da zemin hazırlar.
Bir çocukta geniz eti problemi olduğu nasıl anlaşılır?
Aileden alman hikaye çok önemlidir. i Çocukta hasta olmadığı zamanlarda da ağız açık uyuma, horlama probleminin olması, gündüzleri ağzının sürekli açık durması, sık grip atakları geçirmesi ile şüphelenilir. Ayna ya da endoskopik muayene (kamera) ile teşhisi kolayca konur. Ayrıca bu çocukların uzun yüz sendromu (adenoıd yüzü) dediğimiz tipik bir yüz ifadeleri vardır. Gözlerin altı çökük, yorgun bakışlar, ağız açık duruş ve ince yüz yapısı, yüksek damak ve bozuk dişler çok belirgindir.

Tedavisi nasıl yapılır?
Sık geniz eti iltihaplanması olan çocukları i ilaç ile tedavi etmek zordur. Beraberinde ! solunum problemine de neden olan geniz etini enfeksiyon bulgularını en aza indirerek operasyon ile almak gerekir. Adenoidektomi denilen bu ameliyat genel anestezi ile yapılır. 15-20 dakika kadar sürer ve çocuk ameliyattan birkaç saat sonra taburcu edilir.
Bu ameliyatı yapmanın belli bir zamanı var mıdır? Yazın bu ameliyat yapılır mı?
Eskiden polio ( çocuk telci) mikrobu geniz etine yerleşip buradan yayılan bir mikrop olduğundan ve yaz aylannda polio salgınları olduğundan yapılmazmış. Ama artık aşılama ile bu sorun ortadan kalktığından böyle bir sınırlama yoktur. Geniz eti yazın da kışın da alınabilir. Ayrıca yaz aylarında kanama fazla olur gibi bir inanış da doğru değildir.
3 yaşından önce geniz eti alınır mı?
Geniz eti uykuda soluk alıp vermenin durması, birkaç saniye çocuğun soluksuz kalması sonra birden derin bir nefes alması şeklinde bir hikayeye neden oluyorsa ki biz buna 'Uyku Apne Sendromu' diyoruz Hu durumda hiç yaş sının yoktur, hayati tehlikesi bulunduğundan çocuk 1-2 aylık da olsa alınır. Bu şikayet dışındaki nedenler varsa genellikle 3 yaşından önce geniz etini almayız.
Geniz etinin şikayetleri var ancak geniz eti alınmazsa neler olur?
Sürekli ağız açık uyumaya bağlı olarak damak ve diş yapısında bozukluklar (yüksek damak, düzensiz dişler), iştahsızlık, sık orta kulak iltihaplanması, düzensiz ve rahatsız uyku nedeniyle günlük aktivitede düşüklük, algılama ve öğrenme bozuklukları, huzursuzluk, gece altını ıslatma problemleri görülebilir. Yaptığımız bir çalışmada altını ıslatan çocukların yaklaşık % 65 inde sebep. .
Solunum güçlüğüne yol açan geniz eti varlığıdır. Bu yüzden sık üst solunum yolu enfeksiyonu (grip, san-yeşil burun akıntısı, geniz akıntısı, öksürük) geçiren, gündüz ve gece uykusunda solunum problemi yasayan, işitmesi ile ilgili soruman olan, gece alt ıslatma problemi olan çocukların mutlaka bir Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanı tarafından görülmesi ve müdahale edilmesi gerekmektedir.