Romatizmayı nasıl bilirsiniz?

Dünya Sağlık Teşkilatı, yaşlılık belirtisi diye kabul edilen romatizmanın çocuklarda da görüldüğünü açıkladıktan sonra Avrupa kamuoyunda romatizmaya bakış değişti.

Yaşlı hastalığı diye adlandırılan romatizma sanıldığı gibi sadece ileri yaşlardaki kişileri değil, aynı zamanda genç, çocuk ve sağlıklı bir insanı da etkileyebiliyor. Romatizma rahatsızlığının ortaya çıkış sebeplerinden biri olan “duygusal çöküntü”, depresyona bağlı sinir bozuklukları, uykusuzluk gibi durumlarda öne çıkıyor. Bu sebeplerin büyükler kadar çocukları da etkiliyor olması ise, işin farklı bir boyutu. Halk arasında “yağmur yağacak, bacaklarım ağrıyor” gibi sözlerle hatırlanan bu rahatsızlık bilindiğinden daha oylumlu ve komplike bir rahatsızlık.

Mesela sebepsiz gibi görünen baş ağrılarının romatizmadan ileri gelebileceği anlaşıldı. ‘Küçük çocuklarda huysuzluk ve dışarı çıkma isteğinin olmadığı durumlarda bir uzmana danışın’ şeklindeki uyarılar arttı.

Romatizma, eklem iç zarının görevini doğru şekilde yerine getirememesinden kaynaklanıyor. Eklem zarı eklemler için ihtiyaç olan, anlaşılır bir dille nemlendirme görevini yapan eklem sıvısını üretiyor. Bu sıvının oluşumunda veya sürecini tamamlamasında bir kusur olduğunda da eklemlerde şişme, sonucunda da ağrı yapıyor. Bazen vücudunuzdaki kasılmaların sebebi de romatizmadır. Hani bazen uykuya yattığınızda yorgunluktan ani kasılmalar veya uyku derinleşmeden atılan istem dışı tekmeler vardır ya işte bunlar romatizmanın marifetleri arasında yer alıyor, ne yazık ki.

Peki, gerçekten kendiniz veya aile bireylerinden birinin romatizma rahatsızlığı olup olmadığını nasıl anlarsınız? Farkında olmadan yapılan ani bir hareket sonucu eklemlerde zedelenme veya eklemlerin zorlanması gibi kabul edilen sebepler aslında romatizma belirtileridir. Bazen kişi genel olarak üşüttüğünde de üzerinde bir kırıklık olduğunu söyler. Eğer grip veya nezle gibi bir hastalıkla sonuçlanmıyor ve bu his ve kısık ağrılar sürekli olarak devam ediyorsa romatizmanın sizinle birlikte yaşamaya başlamış olduğuna emin olabilirsiniz. Uzmanlara göre birçok insan, romatizmal omurga enfeksiyonu geçirdiğinin farkına bile varmıyor. Yattığı yatağın rahatsız olduğunu ileri sürüyor. Oysa bu rahatsızlığınız varsa piyasadaki en iyi yatağı bile alsanız ne yazık ki sabahları sağlıklı ve dinç kalkamayacaksınız demektir.

Yanlış teşhisler de bazen insan hayatını ciddi tehlikeye sokabilir. Göz, kalp, böbrek ve sinir gibi organlarımızı da etkileyen “önemsiz” kabul ettiğimiz bu hastalık için gerekli tedbirleri almak lazım. Özellikle çocuklarda üşütme veya soğuk algınlığı yoksa ani ateş yükselmesi veya iç organların rahatsızlığı ile aniden ortaya çıkan tepkiler de doktora başvurmak için geçerli sebepler. Bitkin hissettiğinizde, işyerinde durup dururken baş ağrısı hissettiğinizde vurdumduymaz olmamanızı tavsiye ederim. Hiç sebepsiz yere el ve ayak parmaklarınızda karıncalanmalar ve bunun yanı sıra farklılıklar hissediyorsanız dolaşım bozuklukları başlamış demektir. Hatta öyle ki romatizma akciğer enfeksiyonunu bile tetikliyor. Bu gibi durumlarda doktorunuzun tavsiyelerine veya tedavi yöntemine uymanın dışında mümkünse sıcak suda yüzebilirsiniz. Bu yüzden temizliğinden emin olduğunuz termal tesisler romatizma için birebirdir. Romatizmayı önlemenin veya yavaşlatmanın en iyi yollarından biri de bisiklete binmektir. Bu yüzden çocuğunuzu çocukluktan itibaren bisiklete binmeye teşvik etmeli, ona bisiklete binme sporunu aşılamalı ve sevdirmelisiniz. Evladınızın ileri yaşlarda sıkıntı çekmemesi için siz de bisiklete binmeli ve onu özendirmelisiniz.

Bisiklete binmenin yanı sıra kır gezintileri, ormanlık alanda özellikle kış ve yaz mevsimlerinde üşütmeyecek şekilde yürüyüşler yapmanız ve çocuklarınızı da bu sağlıklı, keyifli zamana dâhil etmeniz gerçekten çok mühim. Burada küçük bir uyarı yapmadan geçemeyeceğim. Geçtiğimiz hafta soğuk ama güneşli bir gün eşimle ormana yürüyüşe gittiğimizde bir aile de önümüzde yürüyordu. Ne güzel ailece spor yapıyorlar derken çocuklardan biri de ilkokul çağlarında, önüne çıkan biraz iricie bir canlı türünü eline kaptığı dal parçasıyla itekliyordu ağzımı açamadan ezmeye kalktı. Bir canlının, çocuğa ya da bir başkasına zararı yokken “kendi evinde” tabiatta yaşamaya çalışırken böyle zarar görmesi ani tepkimle son buldu. Sonra aile de üzüldü çocuklarının yaptığına. Lütfen çocuklarınızı sağlıklı yaşama alıştırırken doğada yaşayan canlılara da alıştırın ve doğayı içindekilerle sevdirin. Bu sayede çocuk hem yürüyüş yapmış hem de ağacın türünü, bitkiyi, canlıyı tanıyarak romatizma gibi eklem ağrılarından uzak yaşamış olacak.

Son olarak yürüyüşlerde eğer su veya havlu gibi birkaç şey taşıyacaksanız sırt çantası içinde taşımanız da önemli. Ağırlığı vücudunuzun tek bir tarafına vermeniz de yanlış eklemler için, unutmayın. Bisiklete binerken de eğer iki kişi biniyorsanız, sırt çantasını arkada oturan kişiye verin ki sırt eklemleri dengeyi kurarken bir başka ağırlıkla uğraşmasın.