Gençlerin kalbiyle imtihanı: Kontrolsüz yüklenme!

Kalp hastalıkları ve kalp krizi tüm dünyada yaşamı tehdit eden rahatsızlıkların başında geliyor. Kalpte en sık görülen hastalıklar damar sertliğinden kaynaklanıyor olsa da; sağlıksız ve düzensiz beslenme, stres, hareketsiz yaşam, aşırı miktarda sigara ile alkol tüketimi ve yoğun fiziksel aktiviteler farklı kalp hastalıklarının ortaya çıkmasına sebep olabiliyor.

Central Hospital’dan Kardiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Sinan Çoşkun Turan, kalp hastalıkları hakkında bilinmesi gerekenleri ve korunma yöntemlerini açıklıyor.

En sık görülen rahatsızlık damar sertliği

Kalp hastalıkları tüm dünyada olduğu kadar ülkemizde de en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Vücudumuzdaki en hayati organlarımızdan olan ve yaşam boyu durmadan çalışan kalp, hastalıklara karşı oldukça duyarlıdır. Kalp rahatsızlıkları çok çeşitli olsa da, en sık görülen rahatsızlık damar sertliğidir (ateroskleroz).

Ülkemizdeki en yaygın kalp hastalıkları; kalpte ritm bozuklukları, kalp kapağı hastalıkları (mitral kapak-aort kapak hastalıkları), aort anevrizmaları, koroner arter hastalıkları, doğuştan gelen kalp hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp çarpıntısı, kalp krizi, kalp romatizması, kalp ağrısı, kalp spazmı, kalp sıkışması, kalp büyümesi, taşikardi (kalp hızının artması), perikard (kalbi çevreleyen zar) hastalıkları ve atriyal septal defekt (ASD) hastalıklarıdır.

Sinsi ilerleyebilir

Kalp hastalıkları çoğunlukla hiçbir belirti vermeden de gizlice ilerleyebilir. Her kalp hastalığının farklı belirtileri vardır. Ancak en sık görülen bulgular; göğüste ağrı, çarpıntı ve yanma, nefes almada güçlük, sol kolda ağrı ve uyuşma, sırt ağrısı, karın ağrısı, bayılma, gece idrara sık çıkma, siyanoz (el-ayak parmakları ve dudaklarda mavimsi bir renk oluşması), ayak ve karın bölgesinde şişme, öksürük, çabuk yorulma ve halsiz düşmedir.

En büyük etken genetik geçiş

Kalp hastalıklarına sebep olabilen birçok durum vardır. Bunlardan en riskli ve engel olunamayanları genetik geçişli olanlarıdır. Ailesinde kalp krizi ya da herhangi bir kalp rahatsızlığı geçirmiş olan kişilerin kalp krizi geçirme ihtimali daha yüksektir. Aynı şekilde kalıtsal yollarla geçen kolesterol de tedavi edilmediği takdirde kalp krizine ve genç yaşta ölümlere neden olabilir.

Yapı itibariyle stresli olan kişilerde kalp hastalıkları daha fazla görülür. Ayrıca şeker hastalığı da yüksek oranda risk teşkil eder. Kalp hastalıklarının artmasına neden olan diğer faktörler ise; sağlıksız beslenme, sigara-alkol gibi zararlı alışkanlıklar, yüksek tansiyon, obezite, düzensiz bir hayat şekli, hareketsizlik ve uyku problemleridir.

Kilo almayın

Kalp sağlığını bozabilecek bazı faktörler kontrol altına alınarak sağlıklı bir yaşam sürdürülebilir. Özellikle stres yaratacak durumlardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Sigara ve alkol gibi maddeler kullanılıyorsa hemen bırakılmalıdır. Kilo almamaya özen gösterilmeli, mevcut kilonun korunmasına dikkat edilmelidir. Yağlı etler, kızartmalar, pastırma, salam, karaciğer, dalak gibi sakatatlar ve konserve ürünler asla tüketilmemelidir.

Haftada 1 defa mutlaka balık

Kırmızı et yerine tavuk veya balık eti yenmelidir. Tabi tavuk eti tüketilirken derisi gibi yağlı bölümleri çıkarılmalıdır. Balık eti içerdiği Omega 3 yağ asitleri sebebiyle kanın akışkanlığını artırıcı özelliğe sahiptir. Ve kolesterol düşürücü etkisi sayesinde kişiyi kalp-damar hastalıklarında da korur. Bu sebeple haftada 1 defa mutlaka balık yenmelidir. Ancak tüketilen balığın mevsimine uygun türden seçilmesine dikkat edilmelidir.

Tempolu yürüyüşler fayda sağlar

Süt ve süt ürünlerinin yağsız olanları tercih edilmelidir. Ayrıca yemekler pişirilirken zeytinyağı veya mısırözü yağı kullanılmalı, aşırı tuzdan da uzak durulmalıdır. Gün içinde hiçbir öğün atlanmamalı, mevsim sebze ve meyvelerinden oluşan öğünler hazırlanmalıdır. Ekmek seçiminde ise tam tahıllı olanları tüketilmelidir. Düzenli olarak yapılan fiziksel hareketler de kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Bedeni çok yoracak hareketler yerine tempolu yürüyüşler yapılabilir.

Kalp hastalıkları gençlerde hızla yayılıyor

Kalp hastalıkları ve kalp krizi genellikle ileri yaştaki kişilerde görülse de, son yıllarda gençlerde de hızla yaygınlaşmaya başladı. Özellikle son dönemde genç yaştaki insanların kalp rahatsızlıklarına bağlı olarak yaşamlarını yitirmeleri endişe yaratıyor. Sağlıksız ve düzensiz beslenme, stres, hareketsiz yaşam, aşırı miktarda sigara ile alkol tüketimi ve yoğun fiziksel aktiviteler ani kalp krizinin erken yaşlarda ortaya çıkmasına sebep olabilir. Gençlerde kalp krizine neden olabilen diğer bir etken de uyuşturucu madde kullanımıdır. Ayrıca kola, gazoz gibi asitli içecekler de kalp hızını olumsuz yönde etkileyerek kalp krizine zemin hazırlayabilir.