BBP ve Saadet Partisi'ne ret

Anayasa Mahkemesi, siyasi partilerin hazine yardımından faydalanması için milletvekili genel seçimlerinde yüzde 3 oy alma şartı aranmasının seçme ve seçilme hakkını ihlal etmediğine karar verdi.

YÜZDE 7'DEN FAZLA OY GEREKLİ

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Büyük Birlik Partisi (BBP) ve Saadet Partisi, 12 Haziran 2011'de yapılan milletvekili genel seçiminde sırasıyla yüzde 0,75 ve yüzde 1,26 oranında oy aldı.

Her iki parti de 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nda öngörülen yüzde 7'den fazla oy alamadıkları için siyasi partilere yapılan devlet yardımından faydalandırılmadı.

Siyasi Partiler Kanunu'nda 2014 yılında yapılan değişiklikle siyasi partilerin hazine yardımından faydalanmaları için almaları gereken oy oranı yüzde 3'e indirildi.

BİREYSEL BAŞVURU HAKKI

BBP ve Saadet Partisi, söz konusu düzenlemenin seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına aykırı olduğu, bu nedenle iptal edilmesi gerektiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.

Başvuruda, Anayasa'nın 68. maddesinde siyasi partilere yeterli düzeyde ve hakça mali yardım yapılacağı hususunun düzenlendiği belirtilerek, bu partilerin 7 Haziran 2015'te, önceki seçimde aldıkları oranda oy almaları durumunda hazine yardımından yararlanamayacakları, bunun da hak ihlali doğuracağı ifade edildi.

Başvuruyu kabul edilebilir bulan Yüksek Mahkeme, söz konusu düzenlemenin hak ihlali doğurmadığına hükmetti.

KURALLAR BELLİDİR

Kararda, siyasi partilere devlet yardımının, siyasi çoğulculuğu güçlendirmeye ve demokratik kuruluşlardan beklenen görevlerin yerine getirilmesini sağlamaya yönelik olduğu belirtildi.

Devlet yardımı için asgari bir sınırın belirlenmesi gerektiği ifade edilen kararda, şöyle denildi:

"Asgari bir sınırın olmadığı bir sistem, ters etki yaparak yardımdan yararlanma beklentisinde olan siyasi parti sayılarında bir artışa neden olabilir. Zira alınan her oy, devlet yardımı temelinde bir gelir kapısı olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla siyasi partilerin devlet yardımından yararlanabilmeleri için 2820 sayılı Kanun'un ek 1. maddesi ile bir sınır belirlenmesi, seçilme hakkının etkinliğini ortadan kaldıran bir düzenleme olarak değerlendirilemez."

Bu kapsamda Avrupa ülkelerinde standart bir devlet yardımı uygulamasından bahsedilemeyeceği aktarılan kararda, bu konuda ölçülü bir sınırın belirlenmesinin seçilme hakkının etkinliğinin sağlanması için gerekli olduğu kaydedildi.

Kararda ayrıca, siyasi partilerin tek gelir kaynağının, doğrudan yapılan devlet yardımı olmadığı, yasaya göre "parti mal varlığından elde edilecek gelirler" dışındaki kaynaklardan sağlanan gelirlerin hiçbir surette vergi, resim ve harca tabi olmayacağı vurgulandı