Grönland'da korkutan gelişme

NASA uyduları, bu hafta başında Grönland'ın Petermann Buzulu'ndan dev bir parçanın koparak tamamen serbest kaldığını tespit etti. Bilim insanları, dev bir buzul tabakanın Grönland'ın yüzeyinin beşte dördünü kapladığını belirterek, Petermann Buzulu'nun büyük kısmının kara üzerinden kaldığını, ancak buzulun donmuş bir dil gibi su dışına uzanan kısmının parçalandığını ifade etti.Petermann Buzulu, iki yıl önce kopan parçanın iki katı büyüklüğünde başka bir parçayı su yüzeyine itmiş ve parçalanmasına neden olmuştu. Son iki yılda yaşanan iki büyük kırılma, bilim insanlarını fazlasıyla rahatsız etmiş durumda.

ABD'nin Delaware Üniversitesi'nden jeolog Andreas Muenchow, "Yaşanan çok dramatik... Elimizde bölgeye ait 150 yıllık veriler duruyor ve şu an yaşananlar geçmişte eşi benzeri görülmemiş boyuttaki olaylar" dedi. Muenchow sözlerine, "Grönland'ın hızla değişim geçirdiğine tanık oluyoruz" ifadesini ekledi.

SUÇLU BELLİ DEĞİL
Uzmanlar, Grönland'da yaşayan değişimi  küresel sıcaklığın nedeni olarak görse de, bu konuda kesin bir yargıya varılamayacağını belirtti. Muenchow ve meslektaşları, son yıllarda Grönland'da yaşananların arkasında yatanları anlamanın oldukça zor olduğunu söyledi.Petermann üzerinde 10 yıldır çalışmalar yapan NASA uzmanı Eric Rignot, "Yaşananlar doğal varyasyonların bir parçası değil" yorumunu yaptı. Ohio Üniversitesi buz bilimcisi Ian Howat, "Buzulun uzayan bir tırnağını kaybettiğini söyleyebiliriz, ancak bu durumun devam etmesi, normal olmadığını gösteren bir işaret... Halen bu gelişmenin ne kadar ciddi olduğu konusunda değerlendirmeler yapıyoruz" dedi.

HIZLA ERİYOR
Grönland'ın güneyindeki çok sayıdaki buzul, yıllardır hızla erimeye maruz kalıyor. ABD'nin Colorado eyaletindeki Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nden Ted Scambos, yaşanan buzul kaybının geçmişe kıyasla çok büyük bir orana ulaştığını belirtti.

Scambos, mevcut hızda buz kaybının devam etmesi halinde, deniz seviyesinin de kaçınılmaz olarak yükseleceğini belirtti. Şu ana kadar Grönland'dan kopan buzulların yüzmekte olduğunu belirten Scambos, parçaların erimediği için 'şu an'  bir tehdit oluşturmadığını söyledi.

BEŞ KAT HIZLA ERİYOR
ABD'li jeolog Scambos, Grönland'ın kuzeyi ve Kanada'daki hava sıcaklığı artışının, küresel sıcaklık ortalamasının beş kat üzerinde olduğunu söyledi. Scambos, son 30 yıl içinde bölgedeki sıcaklığın 1,5 Santigrat derece arttığını ifade etti.

Muenchow ise yeni kopan buzul parçasının, 2010'da kopan parçayla aynı güzergahı izleyeceğini düşündüklerini belirtti. İki yıl önce kopan parça küçük buzullara bölünerek, kuzey ve batıya yöneldi. Bir kısmı da, Kanada'nın Newfoundland eyaletine ulaştı.

Bilim insanları, Grönland'da yaşanan buzul kayıplarının yanı sıra, Haziran ayında Kuzey Kutbu'nda görülen en büyük buzul kayıplarına tanık olduklarını belirtmişti.