ABD’nin Bağdat’ta düzenlediği saldırıda İran’ın en etkili politik ve askerî figürlerinden General Kasım Süleymani’yi öldürmesi bölgedeki gerginliği en üst düzeyde alarm seviyesine çekti. Süleymani İran’ın bölgesel operasyonlarının mimarıydı. 2017’de “Time” dergisinin “en etkili 100 kişi” arasında saydığı Süleymani, İran’ın yanı sıra bölge Şiileri arasında da son derecek popüler bir şahsiyet idi. İran’ın dini lideri Ayetullah Hameney’in manevî evladı olarak anılan Süleymani’nin öldürülmesinin elbette ciddi sonuçları olacaktır.

Amerikan medyasında yer alan yorumlara bakılacak olur ise ABD Başkanı Trump’ın saldırının sorumluluğunu üstlenmesine rağmen, hedefin Süleymani olup olmadığını bildiği konusunda şüpheler var. Dış İşleri Bakanı Mike Pompeo, General Süleymani’nin ABD güçlerine yönelik büyük bir saldırı hazırlığı içinde olduğunu iddia ediyor. Pompeo’nun bu iddianın kaynağı hakkında açıklama yapmaması manidar bulunuyor. ABD Savunma Bakanı Mark Esper de İran’ın veya vekillerinin Amerikan güçlerine yeni saldırılar plânladığına dair emareler olduğunu, bu yüzden önleyici tedbirler aldıklarını söyledi. Trump ise Süleymani Suikasti’nin ‘savaş başlatmak için değil, bir savaşı durdurmak için’ gerçekleştiğini savundu.

“İran Nükleer Anlaşması”ndan ABD’yi çıkaran Trump bir yandan İran’a”azami baskı” politikası yürütürken, diğer yandan da ‘müzakere’ kapısını açık tuttuğunu öteden beri söylüyordu. Dolayısıyla Süleymani’nin öldürülmesi Trump’ın bu politikasıyla çelişiyor. Senatorler Lindsey Graham, Marco Rubio ve Tom Cotton başta olmak üzere Trump’ın etrafındaki şahin Cumhuriyetçiler ise Süleymani’nin öldürülmesini coşkuyla karşıladılar.

Trump Ortadoğu’daki aptal savaşlardan ABD askerlerini çekeceğini vaat etmişti. Gelinen noktada ABD ne Irak’tan, ne Afganistan’dan, ne de Suriye’den çekildi. Hatta bölgedeki ABD askerlerinin sayısı daha da artırıldı. Trump’ın ABD’yi Irak ve Suriye’den çekmesine en fazla itiraz edenler ise Amerikan Neoconları, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri. Dolayısıyla Trump bu konuda “bir adım ileri, iki adım geri” pozisyonundan öteye gidemedi.

Kasım Süleymani, İsrail’in hedef listesinde ilk sıralarda yer alıyordu. Ancak İsrail ateşteki kestaneleri kendisinin değil ABD’nin almasını istiyor. Trump “İran Nükleer Anlaşması”nı ABD İstihbarat Topluluğu’nun bilgilendirmelerine göre değil, İsrail tarafından sağlanan sözde istihbarata dayanarak bozmuştu. Netanyahu İran’ın nükleer anlaşma koşullarını ihlâl ettiğine dair istihbarî bilgilere sahip olduklarını savunmuş, Trump da bu iddiaları geçerli saymıştı.

Kelley Beaucar Vlahos,“Amerikan Muhafazakar(The Amerikan Conservative)” dergisinde kaleme aldığı yazısında “Pentagon”un gerçekleştirdiği saldırıya gerekçe olarak gösterilen istihbaratın arkasından İsrail’in çıkması durumunda kimsenin şaşırmaması gerektiğini söylüyor. “Amerikan Askeri-Endüstriyel Kompleksi”ne yönelik eleştirileriyle tanınan gazeteci-yazar Vlahos, suikasti haklı göstermek için öne sürülen gerekçeleri sorguluyor. Sadece Vlahos değil, birçok Amerikalı yazar “Süleymani Suikasti”ni ABD’nin 2003’te Irak’ı işgal etmesine dayanak olarak gösterilen sahte gerekçelere atıflar yaparak yorumluyorlar.

“Amerikan Muhafazakar” dergisinin editörlerinden James Antle ise Trump’ın dış politika ekibinin “İran’la vekalet savaşları”nı daha geniş bir çatışmaya dönüştürmeye hevesli danışmanlarla dolu olduğuna dikkat çekiyor. Trump’ın “Önce Amerika” diyerek “sonsuz savaşlar” isteyen çevreleri engellediğini belirten Antle’ye göre şu anki durum İran’la yüksek bir savaş riski taşıyor ve Trump’ın iddiasının aksine ABD askerî misyonu IŞİD’le sınırlı değil.

Bu köşeyi takip eden okurlarımız, Trump’ın ABD askerlerini “Amerikalıların savaşı olmayan savaşlar”dan çekemeyeceğini sıklıkla vurguladığımızı hatırlayacaklardır. Trump’ın asker çekmemesini sağlamak için bir takım tuzaklar ve provokasyonlar beklemek gerektiğini de dikkat çekmiştik. Süleymani Suikasti tuzakların ne kadar incelikle döşendiğini gösteriyor.

Yeni Şafak