5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden önce malullük aylığı bağlanmış olan sigortalılardan, kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra çalışmaya başlaması halinde malullük aylıkları kesilir.Yani, malulen emekli olanlar yeniden çalışamazlar. çalıştıkları takdirde malullük aylıkları kesilecektir.Bu nedenle aylıkları kesilenlerin, işten ayrılarak yeniden tahsis talebinde bulunmaları halinde bunların kontrol muayenesine tabi tutulması gerekmektedir.

Özellikle rahatsızlıkları nedeniyle çalışmakta ve iş bulmakta zorlananların, diğer sigortalılara göre daha erken emekli olmalarının bir diğer yolu, malulen emekliliktir. Sigortalı olduğu tarihten sonra maluliyet gerektiren hastalığa düçar olup, en az 10 yıllık sigortlılık süresi, toplam 1800 gün prim ödemesi ve çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybettiği tespit edilen sigortalılar malulen emekli olabilmektedir. Sigortalı olduğu tarihte bu şekilde malulen emeklilik gerektiren rahatsızlığı olanlar malulen emekli olamazlar. Ancak bu şekilde sigortalı olduğu tarihten önce maluliyet gerektiren rahatszılığı olan kişiler özürlülük nedeniyle emekli olabilecektir. Örneğin, doğuştan iki gözü görmeyen bir sigortalı yüzde 60'tan fazla bir çalışma gücü kaybı olmasına rağmen malulen emekli olamayacaktır.

Sigortalının veya işverenin talebi üzerine, SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin Kurum Sağlık Kurulu'nca incelenmesi sonucu, 4-1/a ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybettiği anılan kurulca tespit edilen sigortalı malul sayılmaktadır.

En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması halinde maluliyetin söz konusu olabileceği hükme bağlanmıştır.

Malullük aylığı alanların çalışmaya başlaması

5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden önce malullük aylığı bağlanmış olan sigortalılardan, kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra çalışmaya başlaması halinde malullük aylıkları kesilir. Yani, malulen emekli olanlar yeniden çalışamazlar. çalıştıkları takdirde malullük aylıkları kesilecektir. Bu nedenle aylıkları kesilenlerin, işten ayrılarak yeniden tahsis talebinde bulunmaları halinde bunların kontrol muayenesine tabi tutulması gerekmektedir.

Sigortalının malullük hali, SGK'ya sevk talebinin 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden sonra olması nedeniyle yeni hükümlere göre tespit edilecek ve malul olduğu anlaşılan sigortalıya aylık yeniden hesaplanarak bağlanacaktır.

Ancak, sigortalının aylığa hak kazanma koşullarını ikinci talebinde yerine getirmiş olup olmadığına bakılmayacaktır. (506 sayılı kanuna göre 5 yıllık sigortalılık süresi ve ortalama 180 günden aylık bağlanmış ise ve 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden itibaren yeniden tahsis talebinde bulunduğunda 10 yıllık sigortalılık süresi veya 1800 gün yerine gelmeyebilir.) Malullük hali devam eden sigortalının aylık alma hakkı sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı yönünden kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, malullük aylığı bağlanması için gerekli olan şartların sonradan değişmiş olması aylığın kesilmesini gerektirmemektedir.

Malullük aylıklarının üçüncü kişilere rücu edilmesi

5510 sayılı kanunun 39'uncu maddesinde; üçüncü bir kişinin kastı nedeniyle malul olan sigortalıya, bu kanun uyarınca bağlanacak aylığın başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısının SGK tarafından zarara sebep olan üçüncü kişilere rücu edileceği öngörülmüştür.

Malullük hali, kamu görevlilerinin veya er ve erbaşlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer kişilerin vazifelerinin gereği olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiş ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalılara yapılan ödemeler veya bağlanan aylıklar için kurumca, kurumuna veya ilgililere rücu edilmeyecektir.

4-1/a ve 4-1/b sigortalılarından geçirdiği iş kazası veya tutulduğu meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybettiği SGK sağlık kurullarınca tespit edilenlere malullük aylığı bağlanması için yeni bir sağlık kurulu raporu istenmeyecektir. Ancak, bunlardan malullük aylığının başlayacağı tarihten önce kontrol muayenesi sonucu iş göremezlik derecesi yüzde 60'ın altına düşenlere malullük aylığı bağlanmayacaktır.

Resul KURT

info@resulkurt.com

www.resulkurt.com