NATO'nun fişi çekilecek mi?

NATO’nun 70’inci yılında üye ülkelerin liderleri bugün Londra’da bir araya gelecek. NATO, 70 yıllık tarihinde üyeleri arasındaki en kapsamlı tartışmayı ise bugün ve yarın gerçekleştirilecek toplantılarda yapacak. Londra zirvesine üye 29 ülkenin hükümet ya da devlet başkanı katılacak.

ÜÇ ANA TARTIŞMA

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “NATO’nun beyin ölümü yaşanıyor” sözlerinin gölgesinde bir araya gelecek liderler iki günlük zirvede NATO’nun geleceğini masaya yatıracak. Birliğin bazı ülkeleri NATO’nun daha da güçlenmesi ve etkili olmasını istiyor. Bazı üyeler ise NATO’yu modası geçmiş bir örgüt olarak görüyor. Bu tartışmalar kapsamında NATO sözleşmesinin tümüyle ele alınabileceği de belirtiliyor.

NATO’nun önünde 3 ana kriz gündemi bulunuyor. İttifak üyesi olmayan Rusya ve Çin gibi ülkelerin askeri harcamaları ve askeri alanda büyümeleri NATO’yu etkileyen konuların başında geliyor. NATO üyesi ülkelere karşı gerçekleşen terörist saldırılar ve insani krizlerle kontrol edilemeyen göçler de üyelerin tartışacağı konular arasında olacak. Müttefikler arasında yaşanan sorunlar da zirvede ele alınacak. Müttefiklerin hepsi, NATO’nun kendilerinin endişeleriyle bireysel olarak ve eşit şekilde ilgilenmesini ve çözümler getirmesi beklentisi içerisinde bulunması zaman zaman ittifak içinde tartışmaya neden oluyor. Zirve öncesinde yapılan açıklamalar bu tartışmaların ilk habercisi oldu. ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin NATO’da hem askeri, hem de maddi anlamda külfet altında olduğunu açıklaması tartışmanın fitilini ateşledi. Macron’un ‘NATO’nun beyin ölümü yaşanıyor’ yanıtı ise tartışmayı büyüttü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da yapmış olduğu açıklama ile Türkiye’nin tavrını net bir şekilde ortaya koydu. Erdoğan, Macron’a “Önce sen kendi beyin ölümünü bir kontrol ettir. Bu ifadeler senin türündeki beyin ölümü gerçekleşmiş olanlara yakışır” ifadelerini kullandı. NATO tarihinde ilk defa yaşanan bu tartışmalar ışında ittifakın geleceği şekillenecek.

AVRUPA-ATLANTİK AHENGİNE VURGU

Öte yandan İletişim Başkanlığı, zirveyle ilgili yazılı açıklama yaptı. Açıklamada liderler toplantısında, NATO topraklarına yönelik, terörizm dahil tüm tehdit ve imtihanlar karşısında birlik ve dayanışma içinde hareket edilmesiyle, Avrupa-Atlantik ahenginin öneminin teyit edilmesi planlandığı vurgulandı. Toplantıda ayrıca, ittifakın güncel güvenlik ortamı karşısındaki adaptasyonuna yönelik çalışmalarda kaydedilen ilerlemelerin de ele alınması, bu minvalde liderlerce, örgütün 2020’li yıllara hazırlanması hususunda yönerge verilmesi öngörüldüğü kaydedildi.

En büyük askeri gücüz

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, tüm müttefiklere kolektif savunma taahhüt eden NATO’nun 5. maddesinin ittifakın çekirdeğini oluşturduğunu söyledi. Stoltenberg, “Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için. Potansiyel düşmanlar, bir saldırının tüm ittifaka yapılmış olduğunu ve buna tüm ittifakın cevap vereceğini bildiğinde herhangi bir saldırı yapamaz. Hep birlikte dünyanın en büyük askeri gücüyüz” dedi.

Türkiye hayati müttefik oldu

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Türkiye’nin, terörle mücadelede hayati bir müttefik olduğunu söyledi. Altun, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin 70 yıla yakındır Batı için vazgeçilmez bir müttefik olduğunu, olmaya da devam edeceğini belirtti. NATO’nun kuruluş amacının, 2. Dünya Savaşı sonrası zayıflayan özgür Avrupa ülkelerini, Sovyetler Birliği’nden korumak olduğunu vurgulayan Altun, “Daha genel anlamda NATO, komünizmin yayılmasını önlemek üzere hareket etmiştir. Bu iki hedefin de gerçekleştirilmesi noktasında Türkiye hayati bir rol oynamıştır” dedi. Twitter hesabından İngilizce bir paylaşımda da bulunan Altun, Türkiye’nin NATO’ya bağlılığına karşılık, güvenlik endişelerini destekleyen ortak bir güvenlik stratejisi oluşturulmasını beklediğini ifade etti.

NATO’DAN DESTEK BEKLİYORUZ

Türkiye’nin son yıllarda NATO’dan beklediği desteği görmediğinin altını çizen Altun, “İttifakın en büyük ikinci ordusuna sahip olan Türkiye buna rağmen birçok NATO misyonunda yer almıştır. Katkılarımızı sürdüreceğiz ancak bununla birlikte endişelerimize yönelik destek de beklemekteyiz” ifadelerini kullandı. Altun ittifaka yönelik tehditlerin, bu tehditlerin tabiatına netlik kazandırarak çözülebileceğini kaydetti.

NATO’nun tam merkezindeyiz

Milli Savunma Bakanlığı (MSB), NATO’nun Türkiye’nin tam siyasi kontrole sahip olduğu önemli bir siyasi-askeri örgüt olduğunu belirtti. MSB tarafından “Türkiye’nin NATO’ya katkıları”na ilişkin basın bilgilendirme toplantısı düzenlendi. MSB Müşavirliği, Plan, Koordinasyon ve Analiz Şube Müdürü Piyade Albay Olcay Denizer, Türkiye’nin NATO’ya üye olduğu 18 Şubat 1952’den beri uluslararası güvenlik ve istikrara önemli katkılar sağladığını belirtti

23 TATBİKATA KATILDIK

Denizer, NATO’nun ikinci büyük ordusuna sahip Türkiye’nin ortak fonlara ve komuta kuvvet yapısına en çok katkı sağlayan ülkelerden olduğunu aktardı. Denizer, “TSK 2019 yılı içerisinde 23 NATO tatbikatına 2 bin 414 personelle iştirak etmiştir. Bunlardan 3’ü Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşmiştir. 2020 yılında da tatbikatlara iştirak edilmesi planlanmaktadır” dedi.

LAYIKIYLA YERİNE GETİRDİK

Denizer şunları söyledi: “Türkiye her zaman diğer müttefiklerle paylaştığı ortak değerlerin savunulması yönünde üzerine düşen sorumluluğu layıkıyla yerine getirmiştir. Halihazırda bölgesel ve küresel anlamda barış ve istikrarı desteklemek üzere çeşitli bölgelerde icra edilen NATO harekat ve misyonlarına en fazla katkı sağlayan ülkelerden biri de Türkiye’dir.”

ANKARA'DAN NET MESAJ: KATKIMIZ TARTIŞILMAZ

Türkiye’nin NATO’ya önemli katkılarının olduğunu vurgulayan güvenlik kaynakları ise, “NATO’nun çok önemli bir gücüyüz. Kimse bizim NATO’ya katkılarımızı tartışamaz. Coğrafi olarak güney kanadında yer alıyoruz ama Türkiye verdiği katkılarla NATO’nun tam merkezindedir” ifadesini kullandı. Bilgilendirme toplantısında, NATO’nun kuruluşu ve Türkiye’nin NATO’ya katkılarının anlatıldığı bir video da paylaşıldı.

YENİŞAFAK