Kırgızistan’dan Kazakistan’a nota

Kazakistan’da akaryakıt fiyatlarına yapılan zamların protesto edilmesi ile başlayan olaylara katılanlar tespit edilerek gözaltına alınıyor. Kazakistan basınında protestolara Kırgızistan vatandaşlarının katıldığına dair görüntüler yayınlanmış ve gözaltına alınan Vikram Ruzahunov isimli Kırgızistan vatandaşı görüntülerde para karşılığı Almatı’daki protestolara katıldığını ifade etmişti. Kazakistan devlet televizyon kanallarında yayınlanan haberde kendisini Kırgızistan vatandaşı olarak tanıtan Vikram Ruzahunov, 1 Ocak’ta tanımadığı kişilerin telefonla kendisini arayarak Kazakistan’daki olaylara katılması için 200 dolar vereceğini söylediğini belirtmiş, Ruzahunov’un yüzünde şiddete maruz kaldığına dair izler olduğu görülmüştü. Bunun üzerine Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, söz konusu görüntülerle ilgili Kazakistan’ın Bişkek Büyükelçisi Rapil Joşıbayev’in bakanlığa çağrılarak kendisine nota verildiği belirtildi. Açıklamada gözaltına alınan Ruzahunov’a erişim sağlanması ve en kısa sürede serbest bırakılması çağrısı yapıldığı ifade edilerek, Kırgızistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuran Niyazaliyev’in Kazakistan’ı olaylara yabancıların katıldığına ilişkin doğru bilgileri yayınlamaya çağırdığı aktarıldı.

“İyi hazırlanmış bir enformasyon saldırısı”

Kırgızistan Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Kamçıbek Taşiyev ise daha önce yaptığı açıklamada, ilgili tarafların Kırgızistan vatandaşlarıyla ilgili olumsuz bilgilerle kardeş Kırgız ve Kazaklar arasındaki ilişkileri bozmaya çalıştığını ve bunun iyi hazırlanmış bir enformasyon saldırısı olduğunu belirtmişti.

Ülke genelinde kontrol sağlandı

Kazakistan Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı son verilere göre, olayların başladığı günden bu yana 103 kişi Almatı kentinde olmak üzere toplam 164 kişi hayatını kaybetti. Protestolara yönelik başlatılan operasyonlarda ise gözaltı sayısının 5 bin 800’e yükseldiği bildirildi.
Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Basın Ofisi tarafından yapılan açıklamada, ülke genelinde kontrol noktalarının kurulduğu ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) barış gücünün bir takım stratejik binaları koruma altına aldığına işaret edilerek, güvenlik güçlerince teröristleri tespit ve yakalama çalışmalarının sürdüğü aktarılmıştı. Açıklamada ülkenin tüm bölgelerinde durumun istikrar kazandığına dikkat çekilerek, “Operatif durum kontrol altında alındı, daha önce ele geçirilen tüm idari binalar boşaltıldı. Kamu hizmetleri ve yaşam destek sistemlerinin çalışmaları yeniden canlanıyor” ifadeleri kullanılmıştı.

Kazakistan’daki protestolar

Kazakistan'da 2 Ocak'ta Mangistau bölgesindeki Zhanaozen ve Aktau'da akaryakıt fiyatlarına zam yapılmasına karşı halk sokaklara dökülmüş, protestolar iki gün sonra Almatı ve ülke genelindeki diğer şehirlere yayılarak şiddetini arttırmıştı. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ayaklanmadan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etmesine rağmen protestocular geri adım atmamıştı. Gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında sık sık çatışmalar yaşanırken, ülke genelinde olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmişti. Cumhurbaşkanı Tokayev ülkedeki olayların arkasında "teröristler" olduğunu ifade etmiş, şiddetin bastırılması için Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden (KGAÖ) yardım istemişti. Örgüt, Kazakistan'daki durumu istikrara kavuşturmak için ülkeye barış gücü göndermeyi kabul etmişti.