Atmacayla "bıldırcın" avlıyorlar

ÖMER ÇAKICI - Edirne'nin Enez ilçesi ve İstanbul'da yaşayan Karadenizli bir grup, dedelerinin "atmacayla bıldırcın avlama geleneği"ni sürdürüyor.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünden atmaca avıyla ilgili sertifika alan avcılar, önce gözleri kapalı "örümcek kuşu" ve ağla yakaladıkları atmacayı kendilerine alıştırıyor. Avcılar, mevsimi geldiğinde de atmaca yardımıyla bıldırcın avlıyor.

Avcılardan 82 yaşındaki İlhan Ciner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, atmaca avcılığının ata sporu olduğunu ve yüzyıllardır sürdürüldüğünü söyledi.

Atmacayla bıldırcın avcılığının Karadeniz'de yaygın şekilde devam ettirildiğini belirten Ciner, "Hopa'dan 30 yıl önce İstanbul'a geldik. İstanbul'dan Enez'e avlanmaya geldiğimiz zamanlarda atmacaların geçtiğini gördük. Bunları yakalamaya başladık. Birkaç arkadaş bunu yaparken, diğer arkadaşlarımız da bizden gördü, şu anda 15 kişi atmaca avcılığı yapıyoruz" diye konuştu.

Avcılığın vazgeçemedikleri bir hobi haline geldiğini anlatan Ciner, "Gülçavuş köyünün sakinleri, muhtarımız bize yakınlık gösteriyor. Hepimizin burada evi var. Emekliyiz. Burada doğada hem güzelliği yaşıyoruz hem vakit geçiriyoruz hem de ata sporumuzu yapıyoruz" dedi.

Atmacayla bıldırcın avının püf noktaları hakkında bilgi veren Ciner, şöyle devam etti:

"Atmacayı yakalamak için örümcek kuşunu kullanıyoruz. Ormanda ağ kuruyoruz. Atmaca buralardan geçiş yapar. Genellikle ağustosun sonundan kasıma kadar mevsimi vardır. Atmacayı gördüğümüzde ağın arkasında gizleniriz. Atmaca, kuşa hamle yapar ancak kuşu çektiğimiz için ağa vurur kendini ve yakalanır. Tabii bu işlemden sonra atmacayı kendimize alıştırma dönemi vardır. Her atmacayı da alıştırmayız. Beğenmediklerimizi doğaya tekrar bırakırız. Atmacayı beğenirsek, bir sene bunu kışlatırız. Kışlanmış olur, ona da 'toylak' deriz. Atmacayı bıldırcın avında kullandıktan sonra tekrar doğaya salarız. Yaptığımız işlemler tamamen doğal yollardan avlanmaktır. Bu, bizim için atalarımızdan kalma bir tutku. Biz atalarımızdan öğrendik torunlarımıza bırakacağız."

- "Atmaca avcılığını yasalara uygun yapıyoruz"

Atmaca avcılığının uzun zaman gerektirdiğini kaydeden Ciner, "Atmaca avcılığını yasalara uygun yapıyoruz. Buradaki bütün arkadaşlarımda 'usta atmacacı' sertifikası var. Bu belgeyi Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünden alıyoruz" şeklinde konuştu.

Bir kişinin atmaca avcısı olması için usta öğreticinin yanında 4 yıl eğitim alması gerektiğini dile getiren Ciner, atmacayla bıldırcın avladıkları için av ruhsatlarının da bulunduğunu vurguladı.

Selfi Delel (71) de yaklaşık 30 yıldır atmacayla bıldırcın avladıklarını bildirdi.

Bıldırcınları yakaladıktan sonra atmacayı mevsiminde doğaya bıraktıklarını belirten Delel, "Atmacaların cinsleri kara, kara kızıl, boz kızıl, boz kara, açık sarı ve beyaz şeklindedir. Bacağını iple bağladığımız atmaca bıldırcını yakalar. Biz de atmacayı çeker, ayağından bıldırcını alırız. Bu şekilde ata sporumuzu devam ettiriyoruz" dedi.

Fikri Altınbaş (78), atmacayla bıldırcın avcılığını dedesinden öğrendiğini, torununa miras bırakacağını söyledi.

Gülçavuş köyü muhtarı Burhan Kahraman ise Gülçavuş'un atmacaların göç bölgesinde olduğunu ve köyde yaşayan Karadenizli ailelerin atmaca avcılığı yaptığını kaydetti.