Konut kredisi sınırının perde arkası: İstismar edenler vardı

BDDK tarafından yapılan son düzenleme ile bir konut için kullanılacak konut kredisi 10 milyon lira ile sınırlandırıldı. Ayrıca yine yapılan düzenlemeyle konut fiyatı ile konut kredisi arasındaki oranları da konutun yer aldığı enerji sınıfına ve konutun birinci ya da ikinci el olmasına göre yeniden belirlendi. Yapılan son düzenlemeler çerçevesinde Gayri Menkul Uzmanı Rodi Kayım tarafından da değerlendirme yapıldı.

“SINIF AZALDIKÇA KULLANACAĞINIZ KONUT KREDİSİNİN ORANI DÜŞÜYOR”
Kayım, “Bundan sonra konut kredisi kullanacaklar için BDDK tarafından sınıflandırma getirildi. Yani A Sınıfı enerji kartı ya da B sınıfı enerji kartı şeklinde. A sınıfı 0 daire ama ikinci ellerde de var bu tarz yerler. Enerji tasarrufu üst düzey ısıtma soğutma sistemlerinin olduğu yerler diyebiliriz. A sınıflarında 2 milyon liraya kadar olan konut kredilerin yüzde 90’ınını 2 milyon ile 5 milyon lira olan arasındakilerin yüzde 70’i, 5 milyon lira 10 milyon lira arasında ise yüzde 50 olarak konut kredisi olarak kullanıyorsunuz. İkinci el ise 500 bin lira altında yüzde 90’ınını, 500 bin ile 2 milyon arasında yüzde 70’ini geri kalanda da yine yüzde 50’sine kredi alıyorsunuz. Sınıf azaldıkça kullanacağınız konut kredisinin oranı düşüyor” dedi.

Kayım, inşaat maliyetlerine de değinerek, “İstanbul’daki 2’nci el eski konut stoku çok yüksek. Aslında birinci elde bu tür konut sayısı çok az ve maliyetleri çok yüksek. Son 3 yılda pandemi ile birlikte inşaat maliyetlerinde inanılma artışlar oldu. Bunla beraber kira fiyatları da yükseldi. Ama faiz oranlarımız 2’nin üstünde hem konut hem faiz oranlarımız yüksek. Bugün bana göre alım zamanı değil. Fiyatlar çok balon. İnsanların ulaşacağı gibi değil. Bugün 1 milyon konut kredisi çekebilmeniz için neredeyse 45 - 50 bin lira geliriniz olması gerekiyor. Neredeyse imkansız. Ben yatırım yapacaklara eski konut stoklarından almayı tavsiye ediyorum” diye konuştu.

“BÖYLE BİR UYGULAMA ASLINDA YERİNDE”

Yabancı uyruklu vatandaşların 400 bin dolar değerindeki konut alımlarda vatandaşlık almasıyla ilgili konuya de değinen Kayım, “ 12 Haziran itibariyle konut alarak vatandaşlık elde edebilen yabancılar da rakam 400 bin dolara çıktı. Onun dışında 500 bin dolar yatırırsanız bankaya 3 yıl boyunca, Liraya çevriliyor, o mevduatta korunuyor. 3 yıl sonunda para yatırdığınız o para karşılığında da vatandaşlık alabiliyorsunuz” şeklinde konuştu.

Daha önceki dönemlerde 10 milyon liradan fazla konut kredisi kullanılabildiğini son düzenlemeyle birlikte ise bunun olmayacağını belirten Kayım, “ Artık 10 milyon lira üzerinde eski veya yeni olsun kesinlikle konut kredisi kullanamıyorsunuz. 10 milyonun geri ödemesi çok yüksek bir rakam. Çok tercih ve tavsiye etmiyoruz. Biz bu düzenlemenin istismar edenler olduğu için çıktığını düşünüyoruz. Bu da şu şekilde, kredi çeken o parayı alıyor dolara çeviriyor, ya da başka bir işinde değerlendiriyor. Son zamanlarda krediler ne kadar yüksek desek de her kredi aslında ucuz. Enflasyona bakınca. Böyle bir uygulama aslında yerinde. Önümüzdeki günlerde de göreceğiz tabi ki” dedi.

"GELİRİ OLMAYANLARA YA DA ASGARİ ÜCRET ALAN KİRACILAR ‘KİRA DESTEĞİ’ YAPILMASI GEREKTİĞİNİ UMUT EDİYORUM”
Kira artışlarıyla ilgili de son gelen düzenleme hakkında konuşan Kayım, “ Yüzde 25 sınırı getirildi. TÜFE biliyorsunuz Mayıs itibariyle yüzde 40 olmuştu. Artık yüzde 25’in üzerinde zam yapamıyorsunuz ama bu 1 yıl süreyle. Seneye 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli. Ama bazı uyanık ev sahipleri bu konuyu istismar ettiler. 2 Temmuz 2022’den başlayacak şekilde yapıyorlar ki bir daha ki dönem o gün ki TÜFE üzerinden yapıyorlar. Öncesinde tahliye taahhüdü alanlar da var. Böyle devam ederse alt gelir gruplarına ya da geliri olmayanlara ya da asgari ücret alan kiracılar ‘kira desteği’ yapılması gerektiğini umut ediyorum” şeklinde konuştu.