SADKOM'dan İl Pandemik Influenza Acil Eylem Planı (PACEP) Rehberi

2019'da hazırlanan Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı'nda da atıf yapılan Yerel Yönetim Birimlerinin de acil eylem planı hazırlamalarının önemine işaret etmek, plana altlık hazırlamak ve Merkezi Yönetim ve Yerel Yönetimler arasında sağlıklı ve sürdürülebilir bir iletişim metodolojisi oluşturmak gibi önemli konulara vurgu yapılması amaçlanan raporda özetle şu ifadelere yer verildi;

SADKOM Yerel Yönetim Politikaları Merkez Kurulu olarak bu rehberi hazırlamaktaki amacımız; Pandemik Influenza Ulusal Hazırlık Planı kapsamında T.C. İçişleri Bakanlığımızın görev ve sorumlulukları alanına giren;
• Pandemi döneminde valilik ve yerel yönetimlerin görevlerinin koordine edilmesi, 
• Toplu yaşanan yerlerde pandemi faaliyet planlarının hazırlanmasının sağlanması,
maddelerine istinaden Covid-19 ile mücadelede Valilik ve Yerel Yönetimlerin koordinasyonu ile Yerel Yönetim Birimlerinin faaliyet plan çalışmaları Merkez Kurulumuz tarafından gözlemlenmiş, yapılan gözlem ve analizler sonucunda bu süreçlerin verimliliğinin artırılmasına rehber niteliği taşıyan bir rapor oluşturmak ve bu çerçevede Pandemik Influenza Ulusal Hazırlık Planı’na kapsayıcı katkı sunmak amaçlanmıştır.
Pandemik bir salgınla karşı karşıya kalındığında uygulanmak üzere hazırlanması gereken İl Pandemi Acil Eylem Planı (PACEP), bulunduğu ili bütüncül olarak ele alacak şekilde hazırlanmalıdır. Ayrıca ildeki tüm yerel yönetim birimlerinin kendi faaliyet planlarını bu genel plana bağlı olarak ayrıntılı bir şekilde hazırlaması gerekmektedir.
Hazırlanacak olan İl Pandemi Acil Eylem Planı (PACEP), olası zararı minimize etmek için yapılacak müdahaleleri ve pandemi sonrası rehabilitasyon basamaklarını içerse de, bu planda asıl önemli olan etkili iletişim ile standart prosedürlerin ve ilin sınırları içerisinde bulunan tüm yerel yönetim birimlerinin faaliyet planlarının sürekliliğini ve güncelliğini sağlamaktır.

İl Pandemik Influenza Acil Eylem Planı (PACEP) Nedir?
İl Pandemik Influenza Acil Eylem Planı (PACEP); Pandemik Influenza tehdidine karşı yurttaşların, sağlık, sosyal, ekonomik, güvenlik ve diğer tüm alanlarda etkilenme derecesini minimalize etmek amacıyla hazırlanan Pandemik Influenza Ulusal Hazırlık Planı’na uygun olarak, İçişleri Bakanlığı’nın sorumluluk alanında olan Valilik ve Yerel Yönetim birimlerinin kendi sınırları içerisinde yapmak ve İç işleri Bakanlığına sunmakla yükümlü oldukları Acil Eylem Planı’nı ifade eder. 

Yöntem: Öncelikle PACEP Koordinasyon Kurulu belirlenmelidir. İl yönetiminde en üst birim olan Vali başkanlığında kurulacak olan bu kurul muhtarlıklara kadar tüm yönetim birimlerinin planlamasını hazırlayacaktır. Bu planda mevcut durum tespiti, swot analizi, organizasyon şeması, görev tanımları, görev atamaları, koordinasyon ve iç iletişim – iş akış şeması, izleme ve değerlendirme sistemi, kriz alarm seviyeleri gibi unsurlara yer verilmelidir.

Kriz alarm seviyelerine bağlı olarak İçişleri Bakanlığı’ndan herhangi bir talimat beklemeksizin Vali koordinasyon ekibini toplantıya davet etmeli ve olası kriz masaya yatırılmalı, geliştirilen öneriler İçişleri Bakanlığı’na iletilmelidir.

Pandemik Influenza tehdidi ile karşı karşıya kalındığında Ulusal Koordinasyon Kurulu’nun toplanması ve İçişleri Bakanlığı tarafından Valiliklere, Yerel Yönetimler hazırlık planlarını tamamlamaları emri geçilir. Valilikler de bu emir doğrultusunda PACEP Koordinasyon Kurulu’nu toplantıya davet eder ve mevcut İl Pandemik Influenza Acil Eylem Planı (PACEP) gözden geçirilir, gerekli revizyonlar yapılır ve ilgili plan İçişleri Bakanlığı’nın onayına sunulur. İçişleri Bakanlığı’nın onayı sonrası Valilikler planı uygulamak üzere harekete geçer. 

Süreç takibi, koordinasyon ve iç iletişim konuları ilgili planda belirtilen usul ve esaslara göre yapılır. İçişleri Bakanlığı süreci bölge Valileri ile gerçekleştirilen toplantılar ve günlük raporlarla takip eder. Valilikler ise süreci PACEP için oluşturduğu PACEP Koordinasyon Merkezi’nde iletişim ve koordinasyon ekipleri ile takip eder. Bu ekipler ilgili raporları toplar, toplantı periyotlarını düzenler, İçişleri Bakanlığı’ndan gelen yeni görev emirlerini hızlıca ilgili Yerel Yönetim Birimlerine aktarır ve takibini yapar.

SONUÇ

Sonuç olarak; Pandemik Influenza, küresel alarm seviyesinde maalesef tüm yönleri ile dünyaya ciddi zararlar yaşatabilmektedir. Dünya ise başta Dünya Sağlık Örgütü olmak üzere ülke idarecileri Pandemik Influenza Ulusal Eylem Planlarını önemsemek ve ciddiyetle hazırlamak ve varsa eksikliklerini gidermek durumundadır. Ülkelerin ayrıca bu plana bağlı olarak yerel yönetimlerin en küçük birimlerine kadar üst düzey bir koordinasyonu da tesis etmiş olmaları büyük önem arzetmektedir. Siyasi çatışmaların salgınla mücadeleye zarar vermesi bu itibarla asla kabul edilemez, edilmemelidir. Buna uygun olarak ta Ulusal Eylem Planlarında ve Valilikler tarafından oluşturulması gereken İl Acil Eylem Planlarında da net görev tanımlarına yer verilmeli ve hiçbir açık kapı bırakılmayacak şekilde görevlendirmeler yapılmalıdır. Aksi bir yürütme sergileyen Yerel Yönetim Birimi tüm ulusun sağlığını tehlikeye atmış sayılmalıdır.  
Valilikler sorumlu oldukları iller için muhakkak Pandemik Influenza Acil Eylem Planı hazırlamalıdır. Bu konuda zaten 2019 yılında Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan Pandemik Influenza Ulusal Eylem Planı’nda da ilgili atıf yapılmıştır. Valilikler bir kriz koordinasyon merkezi ve kurulu oluşturmalı ve bu kurul içerisinde il yürütme ve idaresindeki tüm taraflara yer verilmelidir. Yerel Yönetim Birimleri ile birlikte sorumlu oldukları ile ilişkin tüm tedbirler ve aksiyonlar görüşülmeli net görev paylaşımları yapılmalı, etkili bir iletişim ve düzenli toplantılar ile de sürecin takibi ve denetlemesi sağlanmalıdır. Bu durum, Merkezi Yönetim ve Yerel Yönetimlerin daha koordineli çalışabilmesine de destek sağlayacaktır.

Saygılarımızla,
Yerel Yönetim Politikaları Merkez Kurulu
SADKOM

Not: Rehberin tamamına www.sadkom.org adresinden ulaşabilirsiniz.