Bin 800 metreden sofraları süsleyen lezzet "kar helvası"

FERDİ UZUN - Aydın’da bin 800 metre yükseklikteki Madran Yaylası'nda kış aylarında kuyulara istiflenen kar, saatler süren yolculuğun ardından “kar helvasına" dönüştürülerek iftar sonrası serinlemek isteyenlere sunuluyor.

Ege ve Akdeniz'de yaz günlerinin vazgeçilmez lezzeti "kar helvası", hava sıcaklıklarının artmasıyla seyyar tezgahlardaki yerini almaya başladı. Aydın'ın Bozdoğan ilçesinde dağların zirvesinde biriktirilen karlar, zorlu bir yolculuk sonrası kent merkezlerine ulaştırılıyor. Meyve şuruplarıyla tatlandırılarak bardaklarda servis edilen kar helvası, daha hafif olması nedeniyle dondurmaya alternatif tercih ediliyor.

Kar helvasının yapıldığı doğal kar, sonbahar aylarında başlayan çalışma sonucu elde ediliyor. Bozdoğan ilçesindeki Madran Yaylası'nda yaşayan bir grup vatandaşın ek gelir için yaptığı "karcılık", bin 800 metre rakımlı tepede "kar kuyusu" adı verilen ancak düz bir zeminde oluşturulan istifleme alanlarının hazırlanmasıyla başlıyor.

Yaklaşık 4 metre çapındaki zeminde biriktirilmeye başlanan kar, kepçe yardımıyla istiflendikten sonra naylon örtüyle kaplanıyor. Üzerine ısı kaybını engellemesi için toprak ve ot karışımı atılan "kar kuyuları", haftada bir kontrol ediliyor.

Haziran ayının gelmesiyle ihtiyaca göre testereyle kesilerek traktörlere yüklenen buzlar, il ve ilçe merkezlerindeki buz toptancıları ve pastanelere götürülüyor.

- "Eşekle 10 saat sürüyordu"

Yaklaşık 33 yıldır "karcılık" yaptığını belirten Madran Mahallesi Muhtarı Bekir Çamdipli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kar istiflemenin, eşekle yapıldığı dönemde daha zor bir iş olduğunu, artık arazi araçlarıyla mesafelerin kısaldığını ifade etti.

Geçmişte bu işi yapanların eşek ve katır sırtında yaklaşık 15 kilometre kar taşıdığını aktaran Çamdipli, "O dönemlerde sabaha karşı 4 gibi yola koyulurduk. Dik ve patika yollardan geçerek zirveye ulaşırdık. Yaklaşık 10 saatlik bir çalışma sonucu karları şehre indirebilirdik. Şimdi aynı işi traktör ve arazi araçları sayesinde 3 saatte yapabiliyoruz." dedi.

Önceki yıllarda yaklaşık 80 kar kuyusunun bulunduğu zirvede bu yıl kar yağışının az olması nedeniyle ancak 50 kuyu açılabildiğini dile getiren Çamdipli, her bir kuyudan ortalama 500 çuval kar çıkardıklarını kaydetti.

Yaz aylarında kar helvasının vazgeçilmez bir tat olduğunu vurgulayan Çamdipli, şunları belirtti:

"Buralarda çuvallara koyduğumuz karların çuvalını 25 liraya toptancıya satıyoruz. Zaten kar satışını yılın 3 ayı yapıyoruz. 3 ay boyunca günlük ortalama 100 lira kazanıyoruz. Daha sonra ilçe merkezine indirdiğimiz karlar, satın alınan işletmeler tarafından üzerine meyve şurubu dökülerek kar helvası olarak satılıyor. Bunun da bardağı 1 buçuk liradan vatandaşa veriliyor. Son zamanlarda bu karları Marmaris, Kuşadası gibi tatil yerlerine de satmaya başladık. Çok sık olmasa da turistlerin de kar helvasını tattığını görüyoruz. Biz bu işi dededen aldık, inşallah bundan sonra da çocuklarımız devam ettirir.”

- "Yapay kar, rakip olamaz"

Yaklaşık 15 yıldır kar satışı ile uğraşan Halil Topaloğlu ise zahmetli bir iş yaptıklarını belirterek, “Masraflı ve eziyetli bir iş. Çok fazla para kazanamıyoruz ama yine de yapıyoruz. Kış ayında kuyuları doldurduktan sonra her hafta gelerek bakımını yapıyoruz. Kenarlarını ve üzerlerini kontrol ediyoruz. Normalde bir kuyudan yaklaşık 500 çuval kar çıkıyordu ama bu yıl 300 çuvala kadar düştü." diye konuştu.

Topaloğlu, bazı pastanelerde yapay kar helvası satılmaya başlandığını, makineler ile üretilen bu karın dağların zirvesinden gelen ile aynı tada sahip bulunmadığını öne sürerek bu nedenle kendilerine rakip olamayacağını söyledi.

İş yerinde kar helvası satan Sevil Başalan ise ilçede genelde vişne şurubu ile sevilen tatlının her meyve ile yapılabileceğini ifade etti.

Ramazan ayında talebin iftar sonrasına kaydığına işaret eden Başalan, "Özellikle sıcak havalarda kar helvası satışları artar. İnsanlar susuzluğunu dağdan gelen kar suyu ve doğal meyveler ile giderir. Son zamanlarda üzerine dondurma da koyarak servis ediyoruz. Özellikle gençler beğeniyor." dedi.