"Türkiye'deki akbaba türleri tehdit altında"

MEHMET EMİN GÜRBÜZ - Türkiye'deki akbaba türleri üzerine çalışma yürüten Eskişehir Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Elif Yamaç, ülkeye özgü 4 türün tehdit altında olduğunu ve sayılarının giderek azaldığını bildirdi. 

Akbabalar üzerine kaleme aldığı makaleleri ulusal ve uluslararası birçok bilimsel dergide yayımlanan Yamaç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de "kara akbaba", "kızıl akbaba", "sakallı akbaba" ve "küçük akbaba" türlerinin yaşadığını belirtti. 

Yamaç, her türün tercih ettiği yaşam alanı farklılık gösterdiği için Türkiye'nin farklı bölgelerinde değişik türlere rastlamanın mümkün olduğunu söyledi. 

Türkiye'de yaşayan akbaba türleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını dile getiren Yamaç, "Akbabalarla ilgili detaylı çalışma yapılmadığı için elimizde veriler yok. Ülkemizde yaşayan bu 4 türle ilgili birtakım rakamlar var fakat bu rakamlar net değil. Bu nedenle 'Türkiye'de bu kadar akbaba var' diye bir şey söyleyemiyoruz. En fazla çalışılan tür olan kara akbabayla ilgili bile 'Türkiye'de şu kadar sayıda var' diye bir şey söyleyemiyoruz" ifadesini kulandı. 

Akbabalar hakkındaki çalışmaların yetersiz olduğunu, koruma faaliyetlerinin de verimli yapılamadığını savunan Yamaç, "Bu nedenle de 'çok güzel bir koruma sağlıyoruz' diyemiyoruz. Türkiye'de yaşayan 4 akbaba türü de tehdit altında ve akbabaların sayısı giderek azalıyor" dedi.

-"İnsan unsuru en büyük tehdit"

Doğadaki diğer canlılarda olduğu gibi akbabalar açısından da en büyük tehdidin insan unsuru olduğuna dikkati çeken Yamaç, insan kaynaklı tehditler nedeniyle akbabaların sayılarının azaldığını vurguladı.

Yamaç, insan kaynaklı bazı olumsuzlukların çoğu zaman akbaba ölümlerine neden olduğuna işaret ederek "Akbabalar üzerinde ciddi anlamda insan kaynaklı bir tehdit söz konusu. Tehditler belli, tehditlere karşı yapılacaklar da belli" diye konuştu.

Akbabaların korunması ve sayısının artırılması için öncelikle insan kaynaklı zehirlenme, habitat tahribi, üreme alanlarındaki tahribat ve avcılık gibi faktörlerin engellenmesi gerektiğini vurgulayan Yamaç, bu türlerin yaşam alanlarının tespiti ve tehditlerin değerlendirilmesi için bazılarına takip cihazı taktıklarını anımsattı.

Yamaç, "Hayvanların takibi konusunda çalışmalara başlandı. Daha da çok yapılması gerekiyor aslında. Kara akbabalara verici takıp takiplerini yaptık. Küçük akbabayla ilgili yapılan çalışmalar var. Bu sayede türlerle ilgili çok daha detaylı ve kapsamlı bilgiler elde edebiliyoruz ama Türkiye'de bu tür çalışmaların sayısı çok az. Daha fazla yapılıp detaylandırılması gerekiyor" ifadesini kullandı.