"Medreseler ilim öğretmenin yanında arif insan yetiştiriyordu"

YUNUS OKUR - Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nasrullah Hacımüftüoğlu, hem ilim öğreten hem de arif insan yetiştiren medreselerin, büyük medeniyetlerin oluşmasını sağladığını söyledi.

Prof. Dr. Hacımüftüoğlu, AA muhabirine, medreselerin ve buralardaki eğitim sistemi ile anlayışın tarihteki önemini anlattı.

Medreselerin, belli bir temel eğitimden sonra alimler yetiştiren yüksek eğitim kurumları olduğunu dile getiren Hacımüftüoğlu, "Medreseler, belli bir tabandan, temel bilimler üzerine inşa edilen yüksek ilimlerin tahsil edildiği, aynı zamanda sadece tefsir, kelam, hadis ya da İslami ilimler adıyla bilinenler değil, diğer tüm felsefe, mantık, hukuk, geometri, matematik ilimlerinin, hele hele astronomi ilminin çok ağırlık bulduğu ilim ve irfan kaynaklarımızdır." diye konuştu.

Medreselerin, Türklerin tarihte kurduğu büyük medeniyetlerin temeli olduğunu vurgulayan Hacımüftüoğlu, şöyle devam etti:

"İnsanoğlu, aciz olarak yaratılmasından dolayı her şeye muhtaçtır. Binaenaleyh bunlar, kainatın kitabının okunması demektir. Bütün bunları okumak suretiyle yaratıcıyı bulmaktır asıl olan. Onun için işin temelinde Allah inancı var. İlim tektir. Medreseler de bu tek hakikatın peşine koyulmuştur. Sadece ilim kafi değil, aynı zamanda insanın arif olması, irfan sahibi olması lazım."

"Biz ikisinin birleşik olmasını arzu ediyoruz. Yani hem alim olmalı hem arif olmalı. Biz tarih boyunca bu iki şeyi birleştirdik. Medreseler o işlevi yapmıştır." diyen Hacımüftüoğlu, "Horasan'dan Anadolu'ya, Kuzey Afrika'ya, bütün buralara inşa ettiğimiz medreseler, alim ve arif yetiştirmiştir. Kadim medeniyetimiz bu ilim ve irfan müesseseleri üzerine inşa edilmiştir." ifadelerini kullandı.

- "Medresenin göbeğinde cami vardır"

Anadolu'da birçok ilim şehrinin bulunduğunu vurgulayan Hacımüftüoğlu, Erzurum'un da bunlar arasında yer aldığını ve Çifte Minareli Medrese'nin, bugünün üniversitesi olduğunu söyledi.

Yüksek ilim tahsilinde "medrese" kavramının anlayış değişikliğiyle yerini üniversiteye bıraktığını anlatan Hacımüftüoğlu, şunları kaydetti:

"Aslında üniversite, evrensel eğitim yapan, her yere açık ilim yuvası demektir. Medrese de budur. Mesela medresenin ve üniversitenin Arapça karşılığı 'camia'dır. Cami ve camia aynı kökten türemiş evrensel kurumlardır. Bizim medrese teşkilatımızda, ortada mutlaka mabet vardır, cami vardır. Mesela Fatih medreselerinin göbeğinde Fatih Cami vardır. Süleymaniye medreselerinin göbeğinde Süleymaniye Cami vardır."