Osmanlı'nın unutulup giden bayram adetleri

19.05.2009 22:37
1 / 8
YULARDAN ÇEKİŞTİRMEK DAHİ SUÇ

Osmanlı'da kurbanlık hayvanın kimi zaman bir yıl öncesinden alındığını söyleyen Tarihçi Yazar Ziya Demirel, kurbanlıkların, alındıktan sonra boyandığını ve kesime kadar itinayla beslendiğini ifade etti. Demirel, bugün izlenen 'Kurbanlık hayvana eziyet' anlamına gelecek en ufak hadiseden ecdadın kaçındığını, ''hatta bir kurbanlık hayvanın yularından çekiştirmenin'' bile suç sayıldığını anlattı.

Bayram öncesi Saray'dan halka duyurulan Padişah Tembihnamesi ile ''Bayram öncesi temizliğin emredildiğini ve kurbanlık tercihi ile kesiminde dikkate alınması gereken hususların halka duyurulduğunu'' söyleyen tarihçi Demirel, ''Bayram öncesi bu tembihnamenin ardından her yer pırıl pırıl olurdu.'' dedi. Demirel, kurban keserken Hz. İsmail'i düşünerek kurbana insanca muamele edilmesi gerektiğini hatırlattı.
<b>YULARDAN ÇEKİŞTİRMEK DAHİ SUÇ</b><br><br> Osmanlı'da kurbanlık hayvanın kimi zaman bir yıl öncesinden alındığını söyleyen Tarihçi Yazar Ziya Demirel, kurbanlıkların, alındıktan sonra boyandığını ve kesime kadar itinayla beslendiğini ifade etti. Demirel, bugün izlenen 'Kurbanlık hayvana eziyet' anlamına gelecek en ufak hadiseden ecdadın kaçındığını, ''hatta bir kurbanlık hayvanın yularından çekiştirmenin'' bile suç sayıldığını anlattı. <br><br> Bayram öncesi Saray'dan halka duyurulan Padişah Tembihnamesi ile ''Bayram öncesi temizliğin emredildiğini ve kurbanlık tercihi ile kesiminde dikkate alınması gereken hususların halka duyurulduğunu'' söyleyen tarihçi Demirel, ''Bayram öncesi bu tembihnamenin ardından her yer pırıl pırıl olurdu.'' dedi. Demirel, kurban keserken Hz. İsmail'i düşünerek kurbana insanca muamele edilmesi gerektiğini hatırlattı.
2 / 8
''SARAYDAN BAYRAM TEMBİHNAMESİ''

Osmanlı'da padişahın bayram öncesinde bir tembihname yayınladığını söyleyen Demirel, köylere kadar iletilen bu belgenin bayram süresince ülkede yapılacak düzenlemeleri, güzellikleri, temizlikleri içerdiğini söyledi.

Bayram'dan önce konaklarda, evlerde ve saraylarda mutlaka bir temizliğin başladığını ifade eden Demirel, "Her yerde bir temizlik başlıyor. Hatta bayramlarda toplum ahlakını bozmayacak şekilde nasıl hareket edileceğine ve görevlilerin bunu nasıl sağlayacağı yer alıyor bu tembihnamede. Her Osmanlı ailesinde evlerde bayram temizliği başlıyor. Dolaplardan yeni elbiseler çıkarılırdı. Bu nedenle bayrama toplu bir hazırlık ruhu yakalanırdı. Çeşmeler, sokaklar, konaklar elden geçiriliyor. Yani bu temizlik sadece haneye ait değil, çarşıya pazara da sirayet ediyor. Çarşıda pazarda satılan malların daha temiz olması söz konusu oluyor." sözlerini ekledi.

Yayınlanan tembihnamelerde, özellikle insanların bayram süresince neler giymesi gerektiğinin yer aldığını söyleyen Demirel, toplumun genel örf ve adetinin dışına çıkılmamasının dikkate alındığının altını çizdi. O dönemde şatafatın da miskinliğin de hoş görülmediğini söyleyen Demirel, ikisinin ortası bir düzen yakalandığı için herkesin bundan mutlu olduğunu ifade etti.
<b>''SARAYDAN BAYRAM TEMBİHNAMESİ''</b><br><br> Osmanlı'da padişahın bayram öncesinde bir tembihname yayınladığını söyleyen Demirel, köylere kadar iletilen bu belgenin bayram süresince ülkede yapılacak düzenlemeleri, güzellikleri, temizlikleri içerdiğini söyledi.<br><br> Bayram'dan önce konaklarda, evlerde ve saraylarda mutlaka bir temizliğin başladığını ifade eden Demirel, "Her yerde bir temizlik başlıyor. Hatta bayramlarda toplum ahlakını bozmayacak şekilde nasıl hareket edileceğine ve görevlilerin bunu nasıl sağlayacağı yer alıyor bu tembihnamede. Her Osmanlı ailesinde evlerde bayram temizliği başlıyor. Dolaplardan yeni elbiseler çıkarılırdı. Bu nedenle bayrama toplu bir hazırlık ruhu yakalanırdı. Çeşmeler, sokaklar, konaklar elden geçiriliyor. Yani bu temizlik sadece haneye ait değil, çarşıya pazara da sirayet ediyor. Çarşıda pazarda satılan malların daha temiz olması söz konusu oluyor." sözlerini ekledi.<br><br> Yayınlanan tembihnamelerde, özellikle insanların bayram süresince neler giymesi gerektiğinin yer aldığını söyleyen Demirel, toplumun genel örf ve adetinin dışına çıkılmamasının dikkate alındığının altını çizdi. O dönemde şatafatın da miskinliğin de hoş görülmediğini söyleyen Demirel, ikisinin ortası bir düzen yakalandığı için herkesin bundan mutlu olduğunu ifade etti.