Dünyanın en büyük fotoğraf arşivi

26.05.2009 22:37
6 / 7
Batı tarzında ilk üç boyutlu resim derslerinin Mühendishane-i Berri-i Hümayun bünyesinde 18. yüzyılda askeri eğitim programına alındığını belirten Topbaş, 19. yüzyılda ordu bünyesindeki bu eğitime fotoğrafçılığın da eklendiğini, teknik gelişmelere karşı inanılmaz bir ilgisi olan 2. Abdülhamid'in ender olarak çıktığı Yıldız Sarayı'ndan tüm imparatorluğu çektirdiği fotoğraflarla izlediğini, aynı zamanda bu fotoğraflardan çağına tanıklık eden son derece değerli albümler de hazırlattığını kaydetti.

''Yıldız Fotoğrafları'' olarak bilinen bu arşivin çok küçük bir bölümünün bugüne kadar gün ışığına çıkabildiğini anlatan Topbaş, İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak bu arşivin İstanbul'u konu alan bölümünü yayımlayarak kentin bugünkü sakinlerine kazandırmak istediklerini ifade etti.

-IRCICA GENEL DİREKTÖRÜ EREN-

Fotoğraf tekniğinin, ortaya çıkışından sonra çeşitli açılardan en çok rağbet gördüğü ülkelerden birinin, hemen tüm coğrafi alanıyla Osmanlı ülkesi olduğunu belirten IRCICA Genel Direktörü Halit Eren, Osmanlı Sarayı'nın, fotoğrafçılığın ilk günlerinden itibaren bu teknikle ilgilendiğini, kullanımını takdir ve teşvik etmenin yanında, özellikle Sultan 2. Abdülhamid devrinde sarayda bir koleksiyon meydana getirildiğini söyledi.

Cumhuriyet döneminde 2. Abdülhamid'in himayesin altında meydana getirilmiş olan Yıldız Fotoğraf Arşivi'nin diğer kütüphane malzemesiyle beraber İstanbul Üniversitesi'ne intikal ettiğini dile getiren Eren, şunları kaydetti: ''IRCICA, 1982 yılında alınan izinle, İstanbul Üniversitesi'ndeki bu fotoğrafların röprodüksiyonunu yaptırmış ve böylece IRCICA fotoğraf arşivinin temeli atılmıştır. Bu fotoğraflar bir ekibin uzun yıllar süren çalışmasıyla sınıflandırılmış, araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Yıllar boyunca bu çalışmaları görenlerin bağışlarıyla daha da zenginleşen IRCICA fotoğraf arşivi, çeşitli alanlardan araştırmacılara görsel bilgi ve belge kaynağı sağlayan yararlı bir referans ve dokümantasyon birimi olarak tanınmıştır. Bugün bu arşivde yaklaşık 90 koleksiyon başlığı altında toplanmış 70 bin civarında fotoğraf bulunmaktadır.

İstanbul Kültür A.Ş. işbirliğiyle yayımladığımız bu albüm, şimdiye kadar basılanların en kapsamlısıdır. Bu albümdeki fotoğraflar 19. yüzyıl sonu-20. yüzyıl başı İstanbul'unu çeşitli yönleriyle gözler önüne sermektedir. Cami, saray, çeşme ve benzeri mimari eserlerin yanında çarşı, pazar, kahvehane, sokak berberinde tıraş gibi günlük hayattan kesintileri, açılış merasimlerini, askerlerin talimlerini, inşaat faaliyetlerini burada görmek mümkündür. Belki aynı zamanda da yüz senelik bir zaman süresinde günlük hayatın o günlerden bu günlere ne kadar ve ne bakımdan değiştiği görülebilecektir.''

Eren, bu albüme ''Osmanlı'ya Fotoğrafın Girişi'' konulu belgelere dayalı bir inceleme metni ile albümde fotoğrafları yer alan fotoğrafçıların biyografileri ve fotoğraf hanelerin bir tanıtımın eklendiğini, böylece okuyucuya Osmanlı fotoğrafçılığının tanıtılmaya çalışıldığını belirtti.
Batı tarzında ilk üç boyutlu resim derslerinin Mühendishane-i Berri-i Hümayun bünyesinde 18. yüzyılda askeri eğitim programına alındığını belirten Topbaş, 19. yüzyılda ordu bünyesindeki bu eğitime fotoğrafçılığın da eklendiğini, teknik gelişmelere karşı inanılmaz bir ilgisi olan 2. Abdülhamid'in ender olarak çıktığı Yıldız Sarayı'ndan tüm imparatorluğu çektirdiği fotoğraflarla izlediğini, aynı zamanda bu fotoğraflardan çağına tanıklık eden son derece değerli albümler de hazırlattığını kaydetti. <br><br> ''Yıldız Fotoğrafları'' olarak bilinen bu arşivin çok küçük bir bölümünün bugüne kadar gün ışığına çıkabildiğini anlatan Topbaş, İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak bu arşivin İstanbul'u konu alan bölümünü yayımlayarak kentin bugünkü sakinlerine kazandırmak istediklerini ifade etti. <br><br><b> -IRCICA GENEL DİREKTÖRÜ EREN- </b><br><br> Fotoğraf tekniğinin, ortaya çıkışından sonra çeşitli açılardan en çok rağbet gördüğü ülkelerden birinin, hemen tüm coğrafi alanıyla Osmanlı ülkesi olduğunu belirten IRCICA Genel Direktörü Halit Eren, Osmanlı Sarayı'nın, fotoğrafçılığın ilk günlerinden itibaren bu teknikle ilgilendiğini, kullanımını takdir ve teşvik etmenin yanında, özellikle Sultan 2. Abdülhamid devrinde sarayda bir koleksiyon meydana getirildiğini söyledi. <br><br> Cumhuriyet döneminde 2. Abdülhamid'in himayesin altında meydana getirilmiş olan Yıldız Fotoğraf Arşivi'nin diğer kütüphane malzemesiyle beraber İstanbul Üniversitesi'ne intikal ettiğini dile getiren Eren, şunları kaydetti: ''IRCICA, 1982 yılında alınan izinle, İstanbul Üniversitesi'ndeki bu fotoğrafların röprodüksiyonunu yaptırmış ve böylece IRCICA fotoğraf arşivinin temeli atılmıştır. Bu fotoğraflar bir ekibin uzun yıllar süren çalışmasıyla sınıflandırılmış, araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Yıllar boyunca bu çalışmaları görenlerin bağışlarıyla daha da zenginleşen IRCICA fotoğraf arşivi, çeşitli alanlardan araştırmacılara görsel bilgi ve belge kaynağı sağlayan yararlı bir referans ve dokümantasyon birimi olarak tanınmıştır. Bugün bu arşivde yaklaşık 90 koleksiyon başlığı altında toplanmış 70 bin civarında fotoğraf bulunmaktadır. <br><br> İstanbul Kültür A.Ş. işbirliğiyle yayımladığımız bu albüm, şimdiye kadar basılanların en kapsamlısıdır. Bu albümdeki fotoğraflar 19. yüzyıl sonu-20. yüzyıl başı İstanbul'unu çeşitli yönleriyle gözler önüne sermektedir. Cami, saray, çeşme ve benzeri mimari eserlerin yanında çarşı, pazar, kahvehane, sokak berberinde tıraş gibi günlük hayattan kesintileri, açılış merasimlerini, askerlerin talimlerini, inşaat faaliyetlerini burada görmek mümkündür. Belki aynı zamanda da yüz senelik bir zaman süresinde günlük hayatın o günlerden bu günlere ne kadar ve ne bakımdan değiştiği görülebilecektir.'' <br><br> Eren, bu albüme ''Osmanlı'ya Fotoğrafın Girişi'' konulu belgelere dayalı bir inceleme metni ile albümde fotoğrafları yer alan fotoğrafçıların biyografileri ve fotoğraf hanelerin bir tanıtımın eklendiğini, böylece okuyucuya Osmanlı fotoğrafçılığının tanıtılmaya çalışıldığını belirtti.