Ata mirası "keçe işleme sanatı" geleceğe aktarılıyor

BÜLENT MAVZER - Iğdır Üniversitesindeki bir atölyede yürütülen çalışmalarda, unutulmaya yüz tutmuş "keçe işleme sanatı" öğrencilere öğretilerek geleceğe taşınıyor.

Orta Asya'dan getirildiği Anadolu'da yüzyıllardır kullanılan eşyadan olan keçenin işlenmesi, günümüzde kaybolmaya yüz tutan sanatlar arasında yer alıyor.

Geçmişte birçok farklı amaçla kullanılan ancak son dönemde yerini gelişen teknoloji sayesinde üretilen modern eşyaya bırakan keçenin yaşatılması için Iğdır Üniversitesi, çalışma başlattı.

Bu çalışma çerçevesinde üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk El Sanatları Bölümünce kurulan atölyedeki tezgahlarda keçe işleme sanatı yapılarak bu sanat öğrencilere öğretiliyor.

Atölyedeki tezgahlarda keçeyi halı ya da kilim dokur gibi dokuyarak çeşitli pano, giyim eşyası ve ev aksesuarları üreten öğrenciler hem bu sanatı öğreniyor hem de gelecek kuşaklara aktarıyor.

Iğdır Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Cavit Polat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, üniversitenin Geleneksel Türk El Sanatları Bölümünde temel dokuma kapsamında keçe sanatında ilk kez uygulanan teknikler geliştirdiklerini söyledi.

Üniversite olarak var olan halı ve kilim dokuma teknikleri uygulanırken farklı bir teknik ve üslupla keçe çalışmaları içerisine girdiklerini anlatan Polat, "Öğrencilerimiz yeni yapılan bu uygulamaya çok büyük zevkle girdiler. Bu sanatı öğrencilerimize öğreterek gelecek nesillere taşımaya çalışıyoruz. Öğrencilerimizle sanatsal çalışmalarımızı açacağımız sergilerle de tanıtacağız." dedi.

- Keçeyi halı dokur gibi dokuyorlar

Polat, keçenin, Türklerin Orta Asya'dan getirdiği geleneksel sanatı olduğunu belirterek, "Keçe, göçebe bir kültüre sahip olan Türklerin yaz ve kış aylarında kullandıkları eşyadır. Biz atalarımızdan aldığımız bu mirası biraz daha farklı bir hale getirerek tezgahlarda işlemeye başladık. Arkadaşlarımız bu sanata farklı üslup katarak oturup tezgah başında kilim ile halı dokur gibi keçe dokuyor." diye konuştu.

Yurdun birçok yerinde olduğu gibi Iğdır'da da geleneksel sanatların kaybolma noktasına geldiğini belirten Polat, şöyle devam etti:

"Bu bölgede yoğun olarak hayvancılıkla uğraşıldığı için keçe sanatı da çok yaygındı. Fakat günümüzde maalesef keçe işleme sanatı adeta yok olmaya yüz tutmuş durumda. Üniversitedeki çalışmamızla hem keçe sanatının kaybolmasını önlemiş hem de biraz daha çağdaş ve farklı bir anlayışla keçe sanatına el atarak gelecek nesillere aktarmış olduk. Bu manada keçenin var olan özellikleri dışında, görsel anlamda ev aksesuarı ya da tekstilde kullanılacak bir unsur olarak da kalmasını sağlamış olacağız."

- Keçeden hem giyim hem süs eşyası yapıyorlar

Atölyede keçe dokuyan üniversite öğrencilerinden Hürşen Keser de "Keçe, yöremizde yaylalarda, köylerde ev eşyası olarak kullanılıyordu. Şimdi tezgahta işlediğimiz keçede eski motifleri de kullanılıyoruz, soyut resim ve manzara çalışması da yapabiliyoruz. Keçe, bu çalışmayla herkese hitap edecek hal aldı. Keçe, bizim atölyelerdeki dokumalarımızla artık resim, giyim ya da süs eşyası olarak da kullanılabilecek hale geldi." ifadelerini kullandı.

Usta öğretici Hatice Mengü de daha önce halı ve kilim yaptıkları tezgahlarda şimdilerde keçe işlediklerini anlatarak, "Daha önce kültürümüzde önemli yeri olan keçeyi bu güne taşımaya başladık ve öğrencilerimize öğretiyoruz. Bu bizim için çok güzel tecrübe oldu. Öğrencilerimiz ve biz, bu kültürü yaşattığımız için çok mutluyuz." dedi.