Yaz sıcağında "serinleten giysi"

EFSUN YILMAZ - Ege Üniversitesi Tekstil Mühendisliği bölümündeki laboratuvarda yaz sıcaklığından tekstil ürünleriyle korunmayı sağlayacak "konforlu" kıyafetlerin özellikleri belirleniyor.

"Isıl konfor" çalışmalarının gerçekleştirildiği laboratuvarda doğal ve sentetik liflerin özellikleri tespit ediliyor, kumaşların hava, ısı, su buharı geçirgenliği hesaplanıyor.

Yaz aylarında "serin", kış aylarında "sıcak" tutan kumaşların özelliklerini belirleyen laboratuvar ekibi, konforlu kıyafet üretmek isteyen firmalardan gelen talep üzerine danışmanlık hizmeti de sunuyor.

- Amaç vücudun rahatlığı

Ege Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Emel Akın Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Arzu Marmaralı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2003 yılında TÜBİTAK projesi kapsamında "ısıl konfor" konusunda araştırmalara başladıklarını belirtti.

Vücudun ısı açısından tatmin edilebilir seviyede rahat olması olarak tanımladıkları "ısıl konfora" ulaşmak için bazı parametreleri ölçtüklerini ifade eden Marmaralı, kumaşların hava, ısı, su buharı geçirgenliğiyle doğal ve sentetik liflerin özelliklerini belirlediklerini aktardı.

Giysi kumaşlarında kullanılan lif ve ipliklerin konfor için ana unsur olduğuna işaret eden Marmaralı, yaz aylarında serin tutan kumaş üretiminde firmalara danışmanlık yaptıklarını söyledi.

Marmaralı, "serin tutan kumaş" üretiminin büyük talep gördüğüne dikkati çekerek, "Hava 45 dereceyse serin tutan kumaş vücudu 35 derece yapamaz ama birkaç derece daha serin hissedilmesini sağlayabilir, o birkaç derece de vücudun dengesinin sağlanması için çok önemlidir, kendimizi farklı hissetmemize yardımcı olacaktır." dedi.

- Spor yapana, ağır işte çalışana polyester önerisi

Serin tutan kumaş için tek bir formül olmadığının altını çizen Marmaralı, ana kriterlerin "hava geçirgenliği" ve vücut terinin dışarı atılmasını sağlayan "su buharı davranışı" olduğu bilgisini verdi.

Toplumdaki genel inanışın "pamuk her ortam için sağlıklıdır" yönünde olduğunu ifade eden Marmaralı, şöyle konuştu:

"Pamuk kendi ağırlığının 24 katına kadar suyu bünyesine alabilir ama kuruması geç oluyor. Islak, nemi emmiş giysi sürekli vücudumuza temas ederse de hasta olmamıza neden oluyor. Bu durumda hidrofob olan, yani nemi içine almayıp dışarı transfer eden lifleri öneriyoruz. Aktif olarak sıcak altında çalışan kişilerin, sporcu giysilerinin polyester olması gerekiyor. Normal bir insan çok fazla hareket etmez, onun için pamuk, keten, bambu lifli giysi kullanımı çok iyidir. Aktif spor yapıyorsak, dışarıda çalışıyorsak teri dışarı atacak sentetik lifleri tercih ediyoruz."

Yeni nesil polyesterin "nefes alabilir" yapıya sahip olduğunu vurgulayan Marmaralı, polyester ve pamuk karışımı lifleri bir araya getirerek farklı özelliklerinden faydalandıklarını belirtti.

- Yaz aylarında konforlu giyim önerileri

Sıcak havada vücudun iç sıcaklığını korumak için savunma sistemini devreye soktuğunu söyleyen Marmaralı, "Dışarıdaki hava arttıkça bizim de sıcaklığımız artmaya başlıyor. Isıl dengeler bozuluyor. Vücudumuzda beyin hemen dengeye giriyor, sinirlere, hücrelere, damarlara sinyaller gönderiyor. Sıcaklık daha da artarsa terleme mekanizmasını devreye sokuyor. Biz tekstilciler olarak vücuda terleme sırasında yardımcı olmaya çalışıyoruz." dedi.

Yerli ve yabancı firmalarla çalışmalarının yanı sıra uluslararası projelere de imza attıklarını anlatan Prof. Dr. Marmaralı, çok sıcak havayı 1-2 derece daha az hissetmeleri için vatandaşlara da şu önerilerde bulundu:

"Sıcak aylarda hava geçirgenliği iyi olan lifler, hafif gözenekleri olan kumaşlar kullanmamız lazım ki hava dışarı rahat çıksın. Biz çok sıcak havada konfor için örme kumaşları tavsiye ediyoruz. Aşırı sıcak havada vücut ve giysi arasını geniş tutmak, yani bol kıyafetler giymek önemli. Erkeklere keten pantolon ve keten gömlek, kadınlara ise çok ince ve örme elbiseleri öneriyoruz. Konfor için açık renk olması gerekiyor."