Mesir macununa bilimsel onay

SEDAT ŞİMŞEK - Manisa'da bu yıl 476'ncı kez halka saçılacak olan mesir macununun şifa kaynağı olduğu, Celal Bayar Üniversitesinde (CBÜ) yapılan araştırmalarla onaylandı.

Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi Ayşe Hafsa Sultan hastalanınca dönemin ünlü hekimi Merkez Efendi, sultan için baharat karışımıyla macun hazırlar. Bir süre sonra iyileşen Ayşe Hafsa Sultan, macunun her yıl aynı dönemde karılarak Sultan Camisi'nin şerefelerinden halka saçılmasını buyurur.

Bu emirle başlayan ve geleneksel hale gelen mesir macunu saçım töreninin bu yıl 476'ncısı 24 Nisan'da yapılacak. UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde yer alan etkinlik kapsamında, 6 ton mesir macununun Sultan Camisi çevresine toplanan vatandaşlara saçılması için hazırlıklar devam ediyor.

41 çeşit baharatın karışımıyla hazırlanan mesir macununun içeriğiyle ilgili laboratuvar ortamında test yapan Celal Bayar Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü, macunun şifa kaynağı olduğunu bilimsel olarak onayladı.

CBÜ Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Neriman Bağdatlıoğlu, üniversitenin Gıda Güvenliği Laboratuvarında yaptıkları çok sayıda analizde macunun içeriğindeki baharat ve fenolik bileşikleri incelediklerini ifade etti.

Baharatlara yönelik daha önce de çok sayıda bilimsel araştırma bulunduğunu, macun formunda bir araya gelen baharatların çok sayıda hastalığın tedavisi için destekleyici olduğunu, çeşitli rahatsızlıkların giderilmesi noktasında da faydasının bulunduğunu belirten Bağdatlıoğlu, "Mesir macununun şifa kaynağı olduğu inancını içeriğindeki baharatlara yönelik bilimsel araştırmalar teyit etmektedir." dedi.

Mesir Macunu'nun en başta antitümör ve antikansorejik etkilerinin bulunduğunu anlatan Prof. Dr. Bağdatlıoğlu, macun karışımı içinde baskın konumda olan tarçının, antiseptik, gaz söktürücü, ishal kesici, mikrop kırıcı özellikleri bulunduğunu ayrıca depresyon tedavisini destekleyici bir etkisi olduğunu aktardı.

Prof. Dr. Bağdatlıoğlu, şöyle devam etti:

"Macun içeriğindeki karanfilin sinir sistemini uyardığı, mikrop kırıcı olduğu, mideyi yatıştırıcı etkisinin olduğu, antiseptik özelliklerine yapılan çalışmalarda rastlanmaktadır. Bunların yanında mesir macunu içinde yoğun olarak bulunan zencefil de iltihap ve romatizma tedavilerinde kullanılmaktadır. Zencefilin antitümör ve antikansorejik etkileri, gaz giderici ve yatıştırıcı olduğu, mideyi kuvvetlendirdiği, göğüs yumuşatıcı özellikleri de bilinmektedir. Yine macun içindeki etken baharatlardan olan karabiber ise metastazı önleyici, mide yatıştırıcı, ateş düşürücü etkilerinin yanı sıra idrar yolları antiseptiğidir. Anason ise gaz giderici, iştah açıcı, süt arttırıcı, uyku verici özellikleri ve bağırsaktaki fermantasyona engel olması gibi özellikleriyle öne çıkan bir baharattır."

- Nörolojik faydaları da araştırılıyor

CBÜ Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zeynep Çağındı ise mesir macununun farklı özellikleri konusunda lisans ve lisansüstü çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Öncelikle mesir macununun kimyasal kompozisyonunu ortaya çıkarmaya yönelik analizler yaptıklarını anlatan Çağındı, mesir macununun nörolojik, antioksidatif ve antibakteriyel özelliklerini belirlemeye yönelik analizlerin ise devam ettiğini dile getirdi.

Elle hazırlanan mesir macununun içinde şu baharatlar bulunuyor:

"Tarçın, karabiber, yeni bahar, karanfil, çörek otu, hardal tohumu, anason, kişniş, zencefil, tarçın çiçeği, zerdeçal, Hindistan cevizi, rezene, kebabiye, sinameki, sarı halile, vanilya, darıfülfül, kakule, havlıcan, zulumba, hıyarşembe, safran, iksir, kimyon, galanga, çam sakızı, mirsafi, meyan balı, şamlı şaşlı, limon kabuğu, kremtartar, zağfiran, udülkahır, çöpçini, eskir, tiryak, ravend, limon tuzu, tekemercini tohumu ve günbalı."