Mardin'in son kalaycıları

OSMAN ÖKSÜZ - Mardin'deki tarihi Bakırcılar Çarşısında kalaycılık yapan 81 yaşındaki Davut Abak, 79 yaşındaki Nezir Albak ve 75 yaşındaki Şeyhmus Sağer, unutulmaya yüz tutan bu mesleğin kentteki son temsilcileri.

Abak, Albak ve Sağer, teknolojinin gelişmesi sonucu unutulmaya yüz tutmuş meslekler arasına giren kalaycılığı ilerleyen yaşlarına rağmen sürdürüyor.

Kentin son kalaycıları olan Abak, Albak ve Sağer, her gün iş yerlerini açarak, müşterilerine hizmet veriyor.

Mesleklerinde her biri yarım asrı deviren Abak, Albak ve Sağer, eskiye oranla müşterileri azalsa da her sabah açtıkları iş yerlerinde akşama kadar yıllarca ekmeklerini kazandıklarını mesleklerini yapmanın mutluluğunu yaşıyor.

- "Çarşı çok kalabalıktı"

Kalay ustası Albak, AA muhabirine, mesleğe babasının yanında 9 yaşında başladığını söyledi.

Kentin daha önce bölgenin ticaret ve sanat merkezi olduğunu dile getiren Albak, çevre il ve ilçelerden vatandaşların katır, at ve eşeklerle Bakırcılar Çarşısı'na kalay için eşyalarını getirdiğini anlattı.

Geçmiş yıllarda tarihi çarşıda çok sayıda kişinin bu meslekten ekmeğini kazandığını ifade eden Albak, "Yüzlerce esnaf vardı. Çarşı çok kalabalıktı. Diğer dükkanlara kalabalıktan zor geçiyorduk. Akşama kadar tokmak sesleri gelirdi. Çok hareketliydi. Eskiden sabahtan akşama kadar bakır eşyaları kalaylıyorduk, şimdi kalmadı. Haftada birkaç saat çalışıyoruz, başka da yok." dedi.

Mesleği sayesinde 6 çocuk büyüttüğünü, çocuklarını evlendirdiğini ifade eden Albak, kimseye muhtaç olmadan yaşamını sürdürdüğünü kaydetti.

Albak, "Mesleğimi devam ettirmeye çalışıyorum. Oğlum bu işten biraz anlıyor. Benden sonra belki gelir yapar. Onu da zaman gösterecek." diye konuştu.

- Geçmiş yıllarda işleri çok yoğundu

Abak ise teknolojinin gelişmesiyle bakır kalaylama işinin de yavaş yavaş bitme noktasına geldiğini söyledi.

Mardin'de kalaycılık yapan son ustalardan biri olduğunu anlatan Abak, 72 yıl boyunca kalaycılık işi için kentte gezmediği ilçe ve köy kalmadığını dile getirdi. Abak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Çelik ve paslanmaz tavalar çıkmadan önce işlerimiz çok iyiydi. Çevre il, ilçe ve köylerden bize kalaylanması için çok sayıda tabak, tencere ve bakır sürahiler getirilirdi. Bunları sahiplerinin istediği güne yetiştirmek için gece gündüz çalışırdık. İş yoğunluğundan dolayı bazen müşterilerin getirdiği eşyaları birbirine karıştırırdık. Kime ne verdiğimizi şaşırıyorduk. İşler bu denli yoğundu."

Kalay ustası Sağer de ailesinin geçimini sağlamak için mesleğini sürdürdüğünü belirterek, ancak geçmiş yıllarda çok canlı olan çarşıya artık fazla kimsenin uğramadığını anlattı.

"Sürekli kalaylama işi olmuyor. Bir hafta boyunca topladıklarımızı bir iki saat içerisinde bitiriyoruz." diyen Sağer, mesleğin artık son dönemlerini yaşadığını kaydetti.