Hasta çıkan kurbanlık için "ayıplı mal" uyarısı

ONUR ORHAN - Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, kurbanlık hayvanın kesimden sonra hastalıklı çıkması durumunda "ayıplı mal" hükmünde olduğunu belirterek, "Tüketici Kanununa göre bedel iadesi talep edilebilir veya yenilebilecek durumu varsa ayıp oranında bedel indirimi uygulanması gerekir" dedi.

Ağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurban satış yerlerini kendilerine çalışma alanı seçen bazı dolandırıcıların genellikle belli sayıda büyükbaş hayvanı sermaye olarak kullandığını, bir danayı 5-6 kişiye satarak ortadan kaybolduğunu söyledi. 

Dolandırıcıların taktiklerine karşı tüm tüketicilerin dikkatli olması gerektiğini ifade eden Ağaoğlu, "Parayı veren tüketiciye 'hayırlı olsun, benim aracım var, kamyonetim akşama doğru gelecek, sen adresi ver, ben göndereyim, o da sana bayram ikramiyemiz olsun, telefon numaranı da bırak' demek suretiyle ikna edip gönderdikten sonra, birkaç kişiyi daha dolandırıp ortadan kayboluyorlar" diye konuştu. 

Ağaoğlu, hayvanı teslim alan bazı tüketicilerin de kesildikten sonra hayvanın hastalıklı olduğunu, etlerin bazı bölgelerinde beyaz kabarcıklar bulunduğunu fark ettiklerini dile getirerek, şunları söyledi: 

"Sahte para trafiğinin yoğunlaştığı yönünde de ciddi şikayetler geliyor. Tüm bunlara karşı önlem alarak bazı bankaların kurban satış yerlerinde mobil şubeler kurması ve alıcıların parayı satıcı hesabına, bankaya yatırdıktan sonra dekont ibrazıyla hayvanı teslim almaları, aldatılmaları önleyici bir formül olabilecektir. Ayrıca, tüketiciler, pazarlık yaptıktan sonra mutlaka hayvanın sağlık raporunu görmek istesinler ve aldatılmaları halinde haklarını arayabilmeleri için satıcıdan makbuz ve satıcının iletişim bilgilerini alıp muhafaza etsinler."

Ağaoğlu, geçmiş yıllarda gelen şikayetlerdeki gibi tüketicinin, satıcısını bilmediğinden hastalıklı hayvan aldığı veya dolandırıldığı durumda çaresiz kalabildiğini belirtti.

Tüketicileri uyaran Ağaoğlu, "Tüketiciler, Kurban Bayramı'nda kendilerinin 'kurban' olmaması için dikkati elden bırakmayacak, imkan ölçüsünde tanıdıkları kişilerden kurban alacak, bilmediği kişiden satın alacaksa hayvanı satıp parasını ödedikten sonra mutlaka satıcının adını, unvanını, adresini, tüm iletişim bilgilerini, ödediği bedelin makbuzuyla birlikte alıp muhafaza edecek."

- "Hastalıklı hayvan, 'ayıplı mal' hükmündedir"

Satıcının adresini almayan çok sayıda tüketicinin mağduriyet yaşadığını bildiklerini ifade eden Ağaoğlu, sağlık belgesini kontrol etme, satıcının tüm bilgilerini alma, ödenen bedelin makbuzunu alma ve satın alınan hayvanın orada bırakılmadan götürülecek yere intikal ettirilmesinin çok önemli olduğunu vurguladı.

Ağaoğlu, kurbanlık hayvanın kesimden sonra hastalıklı çıkması durumunda "ayıplı mal" hükmünde olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı: 

"6502 Sayılı Tüketici Kanununa göre bedel iadesi talep edilebilir veya yenilebilecek durumu varsa ayıp oranında bedel indirimi uygulanması gerekir. Örneğin; 5 bin liraya 7 kişi ortak olup bir dana aldı ve bu hayvan hastalıklı çıktı ama hastalık ciğerlerinde. Biz kestikten sonra şüphelendik, uzman veterinerlere müracaat ettik. Dediler ki, 'yiyebilirsiniz etini ama akciğeri sıkıntılı, bunu atın.' Peki bundan ne kayba uğrarız? Dediler ki, 'bu hayvan hastalıklı olduğu için 5 bin lira değil de etse etse 4 bin 200 lira eder.' Tüketici Kanunu, bize o 800 lirayı geri isteme hakkını tanıyor. Ayıp oranında bedel indirimi."