Tarihi Van evleri turizme kazandırılacak

CEMAL AŞAN - Van'da betonlaşmanın artması, apartman kültürünün yaygınlaşmasıyla yok olan tarihi Van evleri, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) ve Tuşba Belediyesi'nin başlattığı projeyle turizme kazandırılacak. 

Saman, tuz, odun külü ve keçi kılıyla yapılan çamurdan üretilen kerpiçlerin kullanılmasıyla yazın serin, kışın da sıcak tutan Van evleri, bir milyon 200 bin liralık projeyle yeniden inşa edilerek ziyarete açılacak.

Süphan ve Erek Dağı, Van Gölü, Van Kalesi'nin aynı anda görülebildiği eşsiz manzaraya sahip Kalecik bölgesinde inşa edilen evlerde, Van kahvaltısı, Van kilimi, savatlı gümüş gibi kentin kültürel değerlerinin tanıtımına yönelik alanlar oluşturulacak.

3 ay önce başlatılan projenin tamamlanmasıyla kentin en önemli değerlerinin koruma altına alınmasının yanı sıra, yok olan Van evleri gibi tarihi bir mirasın da gelecek nesillere taşınması sağlanacak. 

Tuşba Belediye Başkanı Fevzi Özgökçe, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uzun zamandır gündemde yer alan projenin DAKA'nın desteğiyle hayata geçirildiğini söyledi. 

Evlerin inşa edildiği tepenin kentin tamamını gören bir teras konumunda olduğunu vurgulayan Özgökçe, şöyle konuştu:

"Van'ımıza kalıcı eser bırakmak amacıyla başlattığımız projemiz devam ediyor. Şu anda 4 Van evi inşaatı sürüyor. Kısa sürede tamamlanmasını bekliyoruz. Van evlerinin en önemli özelliklerinden biri kerpiçten yapılıyor olması. Bunlar kışın sıcak, yazın serin olmasıyla sağlık açısından faydalı. Burada uzun yıllar kullanılan konaklarımız vardı. Bunları yaşanır haliyle tekrar insanlarımıza ve kentimizin turizmine kazandıracağız."

Tarihi Van evlerinin tamamlanmasıyla kentin tarihi ve kültürel değerlerinin tanıtıldığı alanların oluşturulacağını aktaran Özgökçe, kente gelen turistlerin ziyaret ettiklerinde hayran kaldıkları yeni bir alanın kente kazandırılacağını vurguladı. 

- "Van'ın kültürünü yeniden yaşatacağız"

Projenin denetimini yapan Çevre ve Kültürel Değerleri Koruma ve Tanıtma (ÇEKÜL) Vakfı Bölge Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Şahabettin Öztürk ise geleneksel Van evlerini yaşatmak amacıyla başlatılan projeye 3 ay önce başladıklarını söyledi.

Van evlerinin kendine özgü karakteristik özellikleriyle önemli tarihi mekanlar arasında yer aldığını anımsatan Öztürk, şunları söyledi:

"Günümüz Van kentinde eski Van mimari özelliğinden çok sayıda evin olduğunu biliyorduk ancak son yıllardaki büyük yapı yoğunlaşmasından dolayı tamamı yok oldu. Günümüzde Van'da ayakta kalan hiçbir Van evi örneğinin olmadığını görüyoruz. Bu amaçla DAKA'nın verdiği destekle evlerin tipolojisine uygun tasarım ve farklı özelliklerden oluşan 4 örnek ev projesini gerçekleştirip, Van'ın kültürünü yeniden yaşatacağız. Van'ın en güzel bölgesi burası. Erek Dağı, Van Kalesi, Van Gölü, Süphan Dağı manzarasının aynı anda görülebildiği bir alan. Evlerin her birine ayrı bir fonksiyon verilecek ve Van'ın kültürünü birebir yaşatılabileceği mekanlar oluşturulacak."

Öztürk, kullanılacak malzemelerle geleneksel Van evleri modellerine uygun olarak inşa edilecek projeyle kentin kültürel değerlerini tanıtmada önemli bir boşluğu dolduracaklarına inandıklarını kaydederek, "Van evlerinde yapım malzemesinin ana malzemesi kerpiç. Kerpiçlerde teknik kurallar dahilinde yapılıyor. Kerpiçler de özel bir toprak, odun külü, tuz ve saman katkılı çamurla yapılıyor" ifadelerini kullandı.