Başbakanlık Başdanışmanı Prof. Dr. Aygün Attar, haklı nedenlerle başlayan gösterilerin dış manipülasyonlarla farklı boyuta evrildiğini ve İran’a yönelik bir müdahale için fırsat kollayan güçler bulunduğunu söyledi. Sahaya inen kalabalıkların 3 farklı eğilimden meydana geldiğine dikkat çeken Attar, bunları ‘mevcut uygulamalar nedeniyle ekonomik sıkıntı yaşayanlar’, ‘ülkenin siyasi duruşunu eleştirenler’ ve ‘bu karmaşayı fırsata çevirmek isteyen dış destekli mihraklar’ şeklinde tanımladı.
Bölge çalışmalarıyla bilinen Prof. Dr. Veysel Ayhan, “İran’ın etnik birinci ana unsuru Azeriler eylemlere katılırsa İran’da değişim hızlı olur”dedi.
Tahran yönetiminin uzun süredir halkının refahı yerine “siyasi etkisini genişletme” çabasında olduğunu da belirtti, “Çarlık Rusya’sı genişlemeyi yaşadığında 17 Ekim devrimiyle karşılaştı”anımsatmasında bulundu.
Prof. Dr. Ahmet Uysal ise “Tahran yönetiminin eylemi bastırma kapasitesi ile bastırma isteği arasındaki tercihinin önemli olduğunu”belirtip ekledi:
“Bastırmak isterse hemen yapmalı, istemezse bir daha önünü alamaz. Rejimin geleceğini de Azeriler tayin eder. Ayrıca eylemlerin motor gücü 2009’daki gibi orta sınıf değil, ekonomik sıkıntıda olan, bankerde parası batan kırsal...”
İran üzerine çalışmalarıyla tanınan TOBB ETÜ’den arkadaşım Yrd. Doç. Dr. Gülriz Şen “eylemlerin etnik damardan” geliştiğine dikkat çekti.
Ordu, Devrim Muhafızları ve paramiliter milis güç Besiclerin eylemlere müdahale isteksizliğine dönük haberlerin de geldiğini anımsatan Yrd. Doç. Dr. Şen şu tespitte bulundu:
“Bu tutum devletin müdahalesini kısıtlar, eylemleri farklı yere götürebilir.”
