Medipol Bahçelievler Başhekimi ve Çocuk Nefrolojisi Prof.Dr. Cihangir Akgün haber7.com'a topuk kanı taramasının önemini aktardı
TOPUK KANI TARAMA TESTİ NEDEN ÖNEMLİ?
Ulusal yeni doğan tarama programı kapsamında yeni doğan bebeklere birtakım hastalıklar araştırılmak üzere topuk kanıyla bir test yapıyoruz. Bu test aslında tamamen zararsız. Çünkü vücuda herhangi bir şey enjekte etmiyoruz. Sadece bir damla kan alıyoruz. Bu yaptığımız test ile yeni doğan bebeklerde beş tane ayrı hastalığın taramasını yapıyoruz. Bunlardan Bir tanesi SMA dediğimiz bir hastalık. Diğeri konjenital dediğimiz tiroit bezinin çalışmamasıyla ilgili bir rahatsızlık. Yine fenilketonüri dediğimiz hastalık var Ayrıca iki hastalık daha var. Biyotinidaz ve konjental Adrenal Hiperlazi diye. Bu hastalıkları erken tanı gerçekten çok önemli. Özellikle hipotiroide ve feniketonüride yapılacak bir takım tedbirlerle bir diyet ve ilaç tedavisiyle bunlar tamamen düzelebilmekte. Diğer hastalıklarda da yakın zamanda birtakım tedavilerle ilgili gelişmelerle önlemler alınabilmekte. Semptomlar azaltılabilmekte.
TOPUK KANI TARAMA TESTİ NASIL YAPILIYOR VE SONUÇLARI HEMEN ÇIKIYOR MU?
Bu testte biz ilk bir hafta içerisinde yapıyoruz. Ama öncelikle çocuğun bir miktar beslenmiş olması lazım. Çünkü hiç beslenmemiş çocuklar, doğa doğmaz alınırsa bu test negatif çıkabiliyor. Dolayısıyla bir beslenme sonrası otuz altı kırk sekizinci saatlerde alınıyor. Ve ilk hafta içinde iki kez tekrarlanabiliyor. Bunlar İstanbul ve Ankara'daki laboratuvarlara gönderiliyor. Bu laboratuvarlarda eğer sonuçta bir problem varsa aileyle irtibata geçip üçüncü test için çağırılabiliyor ve üçüncü test yapılabiliyor. Ama dediğim gibi bunlar tamamen zararsız. Sadece kan alma şeklinde ve bir damla kan alma şeklinde yapılan bir testtir. Halk arasında şöyle bir inanış var. Bu kanım başka bir üçüncü şahıslarla veya başka bir kuruluşlarla paylaşılacak mı? Kesinlikle öyle bir şey yok. Bu kan tamamen İstanbul ve Ankara'da Sağlık Bakanlığına bağlı laboratuvarlarda çalışılmakta.
AİLELER SON ZAMANLARDA NEDEN DİRENÇ GÖSTERİYORLAR?
Ben bir hastane yöneticisi olarak son zamanlarda bunlar çok karşılaşıyoruz.Bizim hastanemizde doğan bebeklerden bazen aileler hatta hukuki bir destek alarak geliyorlar. Verdikleri dilekçelerinde. Çocuklarımıza kesinlikle aşı yapmayacaksınız. Topuk kanıyla ilgili herhangi bir işlem yapmayacaksınız. Yine K vitamini yapıyoruz doğumda bebeklere. Onları yapmayacaksınız diye. Bize dilekçeyle başvuruyorlar. Aslında bizim de burada kamuoyunun aydınlatma gayretimizin de temelinde bu var. Bunlar kendi çocuklarımıza da yaptığımız uygulamalar ve tamamen çocukların sağlığını kurtarma adına yapılacak şeyler. Çünkü yapmazsanız hastalık çıkmaz. Sorun yok diyebilirsiniz. Ama yapmazsınız. Hastalık çıkar. Viraja soldan girmişsiniz. Karşınıza kamyon çıktı gibi düşünebilirsiniz.
ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ
Tabi az önce söyledim hastalık erken teşhis edildiği zaman aylık maliyeti sadece yetmiş lira olan bir ilaçla tamamen sağlıklı bir birey olabiliyor. Ama ilk kırk beş gün içerisinde bu hastalığın tanığınıza koymazsa bu çocuk ileride motor mental retalde dediğimiz hem motor fonksiyonlarda engelli hem mental açıdan zihinsel açıdan engelli bir birey olacaktır maalesef.
Zamanlama çok önemli ilk bir hafta içerisinde dediğim gibi iki kez yapıyoruz ama bazen üçüncü de istenebiliyor. Onun için biz ailelerle irtibata geçiyoruz. Ailelerin bu konuda direnç göstermemesi çok önemli. Bu testin yapılmasının hem bebekler açısından hem de üçüncü şahıslar açısından herhangi bir mahsuru yoktur. Biz bu tetkikleri bu kanı hiçbir şekilde üçüncü şahıslarda paylaşmıyoruz