Yıldız: Gaz ve akaryakıt ucuzlasa da yatırım sürecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ''Global krizin bizi rehavete sürüklememesi gerekiyor. O yüzden spekülatif kazançlar yerine doğru yerlere kanalize edilmeyi bekleyen uluslararası paranın doğru projelere akması önemli'' dedi.

Yıldız, İGDAŞ tarafından Four Seasons Oteli'nde düzenlen INGAS 2009 3. Uluslararası Doğalgaz Sempozyumu'nun açılışında yaptığı konuşmada, geçtiğimiz hafta içinde Roma'da gerçekleştirilen G-8 Enerji Bakanları toplantısına değindi.

Türkiye'nin de bu toplantıya gözlemci sıfatıyla katıldığını belirten Yıldız, toplantıda global krizin enerji ve doğal gaz sektörünü nasıl etkilediğinin tartışıldığını söyledi.

Yaşanan global krizin sektörü çok fazla etkilediğini dile getiren Yıldız, doğal gaz üreticisi ülkelerin tüketici ülkeleri zamanında tüketim miktarını belirtmemekle, tüketici ülkelerin de üretici ülkeleri zamanında yatırım yapmamakla eleştirdiğini anlattı.

Yıldız, şunları kaydetti:

''Bunların gerçeklik payı var. Ama bir önemli gerçek de şuydu ki; 2008 yılına göre enerji yatırımlarının yüzde 21'ine karşılık gelen 100 milyar dolar yatırım düşüklüğü idi. Çok daha dikkatli davranmak gerekiyor. Yatırımları zamanında yapmamak gibi bir ihtimal ortaya çıkıyor. Niçin? Tüketim eğrileri düştüğünde yatırımcılar bunu faz farkıyla ancak yatırıma dönüştürdüğü için bu sefer ekonominin büyüme anlarını eş zamanlı yapmamak ihtimali ortaya çıkıyor. Bu global krizin bizi rehavete sürüklememesi gerekiyor. O yüzden spekülatif kazançlar yerine doğru yerlere kanalize edilmeyi bekleyen uluslararası paranın doğru projelere akması önemli.''

Toplantıda genellikle karamsarlık havasının hakim olduğunu dile getiren Yıldız, ''Ama sevinerek söylemeliyim ki Türkiye'de gazdaki küçülme eğrileri, Roma'da yaptığımız toplantıdaki küçülme eğrilerinden daha hafif. Yani bizdeki küçülme daha az. O yüzden bizim Türkiye'deki yatırımlarımıza BOTAŞ olarak, EPDK olarak kesintisiz devam etmemiz lazım'' diye konuştu.

Şu anda gazda tüketim miktarlarının özel sektörde ve kamuda düşmüş durumda olduğunu hatırlatan Yıldız, ''Ama bunun yatırımlarımızı kesintiye uğratmaması lazım. Çünkü önümüzdeki 2020 yılına kadar geçici olarak gördüğümüz global krizin tesirlerinin mutlaka büyümeye doğru gideceğini ekonomistler söylüyorlar'' dedi.

ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN KANUN

Hava kirliliğiyle alakalı gazetelerden birinin promosyon olarak gaz maskesi dağıttığı dönemler olduğunu hatırlatan Yıldız, ''Bunlar dedelerimizin zamanında filan olmadı. O yüzden şu anki geldiğimiz noktayı kesinlikle küçümsemeden ileriye doğru hedeflerimizi gerçekleştirebilmemiz lazım'' şeklinde konuştu.

Türkiye'nin enerji köprüsü olmasıyla ilgili olarak da Bakan Yıldız, enerji kaynaklarının batıdaki tüketim merkezlerine aktarılmasıyla alakalı Türkiye'nin transit geçiş ülkesi olması konumunun vurgulanması gerektiğini söyledi.

Taner Yıldız, geçen hafta içinde Enerji Komisyonunda yenilenebilir enerji kaynaklarının hangi oranlarda sübvanse edilebileceği ve hangi imkanlarla yatırım yapılabileceğiyle alakalı bir kanun teklifini görüştüklerini bildirerek, ''İnşallah önümüzdeki hafta içerisinde TBMM Genel Kurulu'ndan sıra alabilmesi halinde bunun kanunlaşmasını bekliyoruz'' dedi.

Yenilenebilir enerji konusunda ise Yıldız, ''Şu anda doğal gaz ve petrol fiyatlarının ucuzlaması bizi bu yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızla alakalı hedefimizden uzaklaştırmış değil. Çünkü dünyadaki global krizin getirdiği bir kısım tehditlerin Türkiye'deki yatırımcı için bir fırsat haline geldiğini rahatlıkla söyleyebiliriz'' diye konuştu.

Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, teşvik sisteminin koordinasyonu noktasında eksiklik bulunduğunu, sistemin etkilerinin ne olduğunun bütüncül anlamda izlenmesinde sıkıntı yaşandığını belirterek, bu sorunun çözümüne yönelik olarak Devlet Yardımları İzleme Otoritesi adı altında bir yapı oluşturacaklarını söyledi.

Devlet Bakanı Yılmaz, Ekonomi Muhabirleri Derneğinin (EMD) düzenlediği kahvaltılı basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bakan Yılmaz, ''yeni sistemde yatırımların teşvik edilmesi sürecinde bir şey aksadığında hesap sorulacak kurum hangisi?'' şeklindeki soru üzerine, teşvikte koordinasyon meselesinin Avrupa Birliği (AB) sürecinde Türkiye'nin eksik kaldığı hususlardan birisi olduğunu dile getirdi.

Bu eksikliğin giderilmesine yönelik olarak Devlet Yardımları İzleme Otoritesi adı altında bir yapı kuracaklarını anlatan Yılmaz, ''Çerçeve netleşti. AB ile görüşmeler yapıldı. Hazine Müsteşarlığımıza bağlı bir birim ya da genel müdürlük olarak bu yapı kurulacak'' dedi.

Söz konusu otoritenin komite yapısında olacağını ve burada teşvikte daha aktif rol oynayan Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) yanı sıra ilgili tüm kuruluşların temsil edileceğini ifade eden Yılmaz, şöyle konuştu:

''Teşvikte kim ne yapıyor? Ne ediyor? Teşvik sisteminin etkileri ne oluyor? Bunu bütüncül bir şekilde izlemek anlamında eksikliğimiz olduğu bir gerçek. Ama bu yapı kuruluncaya kadar da bu anlamdaki sorumluluk Hazine Müsteşarlığında. Hazine Müsteşarlığı AB sürecindeki bu yapı kurumsallaşıncaya kadar mevcut genel müdürlüğüyle uygulamanın koordinasyonunu takip edecek.''

Bir gazetecinin ''yeni teşvik sistemi hazırlanırken DPT'den görüş alınmadığı'' şeklinde yorumlar bulunduğunu belirterek, bunun nedenini sorması üzerine de Yılmaz, bu yorumun gerçekle ilgisi bulunmadığını, Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) başından itibaren ilgili tüm birimleriyle yoğun olarak sürecin içinde yer aldığını söyledi.

Yılmaz, ''GAP ve DAP gündeminizin neresinde? GAP İdaresinin taşınması etkili oldu mu?'' sorusuna da GAP'ın ulusal açıdan, kalkınma açısından, sosyal açıdan ve ülkenin huzuru açısından son derece önemli olduğunu vurguladı. Bakan Yılmaz, projenin finansmanını sağlam temellere oturtmak için dünyadaki kriz şartlarına ve bütçedeki sıkıntılara rağmen özel kanunlar çıkardıklarına işaret etti.

Cevdet Yılmaz, GAP İdaresinin bölgeye taşınmasının doğuracağı sonuçları görmek için de henüz erken olduğunu kaydetti.

''Türkiye büyük bir ülke. Ankara'da oturup Mardin'de Batman'da ne olup bittiğini ayrıntılarıyla takip etmeniz mümkün değil'' diyen Yılmaz, kurumun bölgede yer alması, sahaya yakın olmasının son derece önemli olduğunu söyledi.

Bakan Yılmaz, ''DPT'de vekaleten atanma dönemini bitirecek misiniz? boş kadrolara atama yapacak mısınız?'' şeklindeki soruya karşılık olarak da kısa süredir görevde bulunduğunu ve bu süreçte Kemal Madenoğlu'nu DPT Müsteşarı olarak atadığını söyledi.