Ukrayna krizi Türk müteahhitleri nasıl etkileyecek?

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, son dönemde savaşın eşiğine gelen Rusya ve Ukrayna'nın hem müteahhitlik hem de turizm açısından Türkiye'nin çok önem verdiği iki ülke olduğunu belirterek, şu anda Rusya'da yaklaşık 21 milyar dolar değerinde 150 projelerinin devam ettiğini, Ukrayna'da da 3 milyar dolarlık yeni aldıkları projenin bulunduğunu bildirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamasının ardından iki ülke arasındaki gerilim ve bu karara karşı tepkiler artarken piyasalarda da enerji fiyatları başta olmak üzere söz konusu gelişmeler fiyatlanmaya devam ediyor. Türkiye'de de enerji, inşaat, gıda gibi birçok sektörün hem Rusya hem de Ukrayna ile çeşitli iş birlikleri bulunuyor.

Özellikle Türkiye'nin müteahhitlik sektörü açısından Rusya en önemli pazar konumunu korurken Ukrayna da artan ivmesiyle sektörün yeni gözde pazarları arasında yer alıyor.

Eren, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilimin Türk müteahhitlik sektörüne ilişkin yansımalarını değerlendirdi.

Rusya'nın uzun yıllardır açık ara en yoğun pazarları olduğunu ifade eden Eren, 1972'den bu yana söz konusu ülkeden 95 milyar dolarlık iş aldıklarını söyledi.

Eren, 3 yıldır Rusya'da aldıkları işlerin toplamının yaklaşık 22 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, "Sadece 2021'de 30 adet 11 milyar dolar tutarında iş aldık. Şu anda Rusya'da yaklaşık 21 milyar dolar değerinde 150 projemiz devam ediyor." dedi.

Ülkelerle siyasi ilişkiler ısındığında müteahhitlik iş birliklerinin de arttığına dikkati çeken Eren, şöyle konuştu:

"Ukrayna'da da son yıllarda ciddi bir proje alışımız başladı. 2019'da 7, 2020'de 10, 2021'de 34 sözleşme imzalamışız. Ukrayna'da 3 milyar dolar değerinde yeni aldığımız, başlayan veya başlayacak projelerimiz var. 1972'den bugüne kadar Ukrayna'da yaptığımız proje tutarı yaklaşık 9 milyar dolar. Ukrayna ekonomisindeki canlanmaya paralel olarak, AB'den gelen fonları da kullanarak altyapı projelerini yaptırmaya başladılar. Neredeyse çoğunu bizler alıyoruz. Şu anda bile firmalarımız orada çıkan bazı kara yolu ihaleleri için teklif hazırlıyorlar."

Ukrayna'da ağırlıklı olarak altyapı projelerine imza attıklarını dile getiren Eren, büyük kara yolu, su getirme, otoyol, köprü projeleri gerçekleştirdiklerini bildirdi.

Eren, Ukrayna'nın sorun yaşanan bölgeleri Donetsk ve Luhansk'ta Türk müteahhitlerinin proje üstlenmediğine işaret ederek, "Son dönemde meslektaşlarımız bu krizin başladığını hissettiği için, bunun yanı sıra Dışişleri Bakanlığımızın ve büyükelçiliğimizin uyarısıyla 2 yıldır biz o bölgeden uzak duruyoruz." dedi.

MÜTEAHHİTLER, SAHİBİ OLDUKLARI TURİZM TESİSLERİ AÇISINDAN DA ENDİŞELİ

Ukrayna-Rusya krizinin Türk müteahhitleri etkileyecek diğer bir boyutunun da enerji maliyetleri olduğunu vurgulayan Eren, bunun hem Türkiye hem de yurt dışındaki projelerinin maliyetlerini artıracağını anlattı.

Eren, Türkiye'deki turizm tesislerinin yaklaşık yüzde 80'inin Türk müteahhitleri tarafından inşa edildiğini, bir kısmının da bu firmalarca işletildiğini, Akdeniz ve Ege'de Türk müteahhitlerinin inşa ederek işlettikleri turizm tesislerinin bulunduğunu söyledi.

İki yıldır Kovid-19 salgınından dolayı turizmde büyük bir duraklama yaşandığına dikkati çeken Eren, şunları kaydetti:

"Bu sene seyahatler artacak diye tesislerimizde yenilemelerimizi yaptık, turizmde bir rahatlama bekliyorduk. Turizmden elde edeceğimiz gelirle Türkiye'de devam eden projelerimizin finansmanında da rahatlama sağlayacaktık. Ümit ediyorum ki en kısa zamanda Rusya ile Ukrayna arasında diplomatik bir çözüm bulunsun. Türkiye ekonomisine yansımasının da çok olmamasını umut ediyorum."

Eren, döviz kuru ve enerji fiyatlarındaki oynamaların da maliyetlerini artırdığına işaret ederek, "Gerek Rusya gerek Ukrayna hem Türkiye müteahhitleri hem de turizm açısından çok önem verdiğimiz iki ülke. Bu çerçevede Türkiye'nin Sayın Cumhurbaşkanı'mızın desteğiyle diplomatik olarak bu krizin çözülmesinde rol almasını diliyoruz." dedi.

Bu kriz devam ederse ve maliyetlere artış olarak daha fazla yansırsa farklı tedbirler almak durumunda kalacaklarını belirten Eren, "O zaman biz mecburen geri dönüp devletimizden devam etmekte olan kamu projelerimiz için bir çözüm, bir tasfiye kararnamesi talep etmek durumunda kalacağız." diye konuştu.