Erkek işçiye doğum izni var mı?
Resul KURT / Dünya
info@resulkurt.com
www.resulkurt.com

 Okurumuz Serkan Henden, "Erkeklerde doğum izni var mıdır? Varsa ne kadardır?" diye soruyor.

Daha önce de babalık iznini yazmıştık. Ancak bugüne kadar halen çözülemedi. Bizde okurumuzun sorusu üzerine bu sıkıntıyı yeniden yazmakta ve hatırlatmakta yarar gördük.

İş Kanunu'na göre; evlenmelerde üç güne kadar ana veya babanın, eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne kadar verilmesi gereken izin sürelerinin yıllık iznin hesabında çalışılmış gibi sayılacağı belirtilmiş, ancak 'karısı doğum yapan erkek işçiye' doğum izni verilmesine ilişkin bir hüküm getirilmemiştir. Belki de İş Kanunu'nun en büyük eksiği erkek işçilere babalık izni verilmemesidir. Kanunun bu eksikliğinin çoğu zaman duyarlı işverenlerin yaklaşımları ile çözümlenmesine rağmen, halen yasa değişikliğinin yapılmamış olması babaları üzmeye devam ediyor.

Bu konuda, devlet memurları ve gazeteciler için yasal düzenleme bulunduğu için babalık iznini kullanabiliyorlar. Erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin verilmesi mümkün bulunmaktadır. Hatta yeni hazırlanan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda çok önemli değişiklikler yapan tasarıda; eşinin doğum yapması halinde erkek memurlara isteği üzerine on gün babalık izni verilmesi öngörülüyor.
Gazetecilere ise çocuğu doğduğu zaman 3 gün ücretli izin verilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.

***
Emeklilik yaşını bekleyen şirket ortağı prim ödemeye son verebilir mi?

Okurumuz Bülent Şahin, "Şirket ortağımız Bağ-Kur'da prim ödeme gün sayısını tamamlamıştır. Yaştan dolayı emekliliğini bekleyecektir. Şirket ortaklığı devam etmektedir. Şirket ortağı Bağ-Kur primini ödemeye son verebilir mi?" diyor.

5510 sayılı Kanunun 4/(b) bendine (Bağ-Kur) göre,

1) Köy ve mahalle muhtarı seçilenler,

2) Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan;

a) Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar,

b) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar,

c) Kollektif şirketlerin ortakları,

ç) Limited şirketlerin ortakları,

d) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,

e) Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları,

f) Donatma iştirakleri ortakları,

g) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları,

ğ) Tarımsal faaliyette bulunanlar,

h) 10/7/1953 tarihli ve 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler
sigortalı sayılırlar.

4-1/b bendinin (3) numaralı alt bendi ile anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin tüm ortakları sigortalı sayılmışlardır.

Yine, emeklilik için prim gün sayısını doldurup, yaş şartını doldurmayı bekleyenlerin herhangi bir ayrıcalığı olmayıp, 4/(b) bendine (Bağ-Kur) göre prim ödemesi gerekmektedir. Yani, prim ödeme gün sayısını tamamlayıp yaştan dolayı emekliliğini bekleyen şirket ortağı emekli oluncaya kadar zorunlu olarak Bağ-Kur primi ödemeye devam edecektir.